2022 yılında AB’yi neler bekliyor?

Son iki yıldır koronavirüs salgınının etkileriyle mücadele eden Avrupa Birliği’ni (AB), 2022 yılında zorlu bir süreç bekliyor. Peki, 2022 yılında AB’nin hedefinde neler var? AB dönem başkanları olacak Fransa ve Çekya’yı nasıl bir süreç bekliyor?

2022 yılının başlamasıyla birlikte AB dönem başkanlığı Fransa’ya geçti. 14 yılın ardından görevi yeniden üstlenen Fransa’nın gündeminde birçok madde var.

Fransa’nın ilk yoğunlaşacağı konuların başında koronavirüsle mücadele geliyor. Geçtiğimiz sene nüfusunun üçte ikisini aşılayan AB, hatırlatıcı doz uygulamalarını daha da hızlandırmak istiyor. AB’nin bir diğer hedefi ise aşı paylaşımını dünyadaki diğer ülkeler ile birlikte koordine etmek.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, daha önce AB’nin 2022’de 3,5 milyar doz aşı üretmeyi amaçladığını dile getirmişti. Leyen, üretilen aşıların büyük bir kısmının ihraç edileceğini kaydetmişti. Ayrıca Leyen, 17-18 Şubat 2022’de yapılması planlanan AB-Afrika Zirvesi’nin ana konusunun kıtanın aşı bağımsızlığına kavuşturulması olacağını belirtmişti.

AB’nin; BionTech-Pfizer ile 2,4 milyar, AstraZeneca ile 400 milyon Johnson & Johnson ile 400 milyon, CureVac ile 405 milyon, Sanofi-GSK ile 300 milyon, Novavax ile 200 milyon Moderna ile 460 milyon ve Valneva ile 60 milyon doz aşı almak için sözleşmeleri mevcut.

Söz konusu sözleşmelerde, aşıların yeni varyantlara uyumlu hale getirilmesini içeren maddeler de bulunurken; AB, bu aşıların güncellenmesini ve yeni varyantlar karşısında etkili olmasını talep edecek. 2022 yılında AB ile ilaç şirketleri arasında tedarik görüşmelerinin yoğun bir şekilde devam etmesi bekleniyor.

AB, 2021 yılında koronavirüs aşısı ihracatını sınırlandırma kararı almıştı. 2022 yılının başlamasıyla birlikte bu uygulama sonlandı. Söz konusu karar sebebiyle AB ile aşı sözleşmesi olan şirketlerin AB ülkelerindeki tesislerinde üretilen aşıların, başka ülkelere izinsiz satılmasının önüne geçilmiş oldu. Firmaların aşı üretim kapasitesini artırması nedeniyle 2022 yılında bu uygulamanın yeniden gündeme gelmesi beklenmiyor.

FRANSA’NIN GÜNDEMİNDE GÖÇ MESELESİ VAR

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, AB’nin dönem başkanlığı için önceliklerini anlattığı konuşmasında göç meselesine dikkat çekmişti. Göç, hibrit tehditler ve insani krizler karşısında AB’nin dış sınırlarını daha iyi korumaya odaklanacaklarını söyleyen Macron, bu meseleye öncelik vereceklerini vurgulamıştı.

AB Komisyonu ise geçtiğimiz günlerde Schengen bölgesinin gücünü artıracak yasa teklifi hazırlamıştı. Fransa’nın, Schengen kuralları revizyonu ve AB sınırlarının korunması için Europol’un reformuna öncelik vermesi bekleniyor. Fransa’nın bir diğer önceliği ise bölgede kaçakçılık faaliyetlerinin önüne geçmek.

AB’nin 2022 yılında kaynak ve transit ülkelerle iş birliğini artırması öngörülüyor. Ayrıca üye ülkelerin göç ve ikincil hareketlerle ilgili kurallarında uyum sağlayarak yeni paketle ilgili çalışmaların hızlandırılması bekleniyor.

Macron, Fransa’nın düzensiz göç ve geri dönüşlerle ilgili acil önlemler alacağını açıklamıştı.

2022 ‘SAVUNMA YILI’ OLACAK

ABD Başkanı Joe Biden’ın, Orta Asya’da Çin ile rekabet edebilmek için yeni ittifaklar arayışı içerisine girmesi, Rusya’nın Ukrayna sınırlarındaki askeri yığınağının devam etmesi, Belarus ile Rusya arasında yeni askeri anlaşmalar imzalanması; AB’nin 2022 yılında tek başına hareket edeceğini gözler önüne serdi.

AB ülkelerinin yöneticileri de birçok defa 2022 yılının ‘Savunma yılı’ olacağına vurgu yaparken, AB’nin “Savunma Birliği” kuracağı yönünde söylemlerde bulundu.

AB’nin savunma ve güvenlik alanlarında NATO ve ABD’ye bağımlı olması, uzun zamandır birliğin ana gündem maddelerinden biri. Her alanda tamamen bağımsız olmayı isteyen AB, “özerk askeri güç” fikrini tartışmayı sürdürüyor.

ABD’nin AB’nin fikrini almadan Afganistan’dan tamamen çekilmesi, ABD ile İngiltere’nin Orta Asya’da yeni ittifaklar kurması, geçtiğimiz sene ABD, İngiltere ve Avustralya arasında imzalanan AUKUS anlaşması sonrası Fransa’nın denizaltı anlaşmasından devre dışı bırakılması, Belarus’un Rusya ile artan iş birliği ve Avrupa’ya yönelik tehditleri; AB’yi savunma alanında yeni arayışların içerisine itiyor.

24-25 Mart 2022’de yapılacak AB Liderler Zirvesi’nde “Stratejik Pusula” maddesinin kabul edilmesi bekleniyor. 5 bin kişiye kadar çıkabilen Stratejik Pusula, hızlı intikal kuvveti gibi unsurları içeriyor.

Fransa, önümüzdeki dönemde Hint-Pasifik bölgesine daha çok yoğunlaşmayı, askeri sanayisini güçlendirmeyi ve teknoloji yatırımlarına ağırlık vermeyi planlıyor.

AB’nin en önemli iki üyesi olan Almanya ve Fransa arasındaki görüş farklılıkları da gündemin belirlenmesinde önemli rol oynayacak. Almanya’daki yeni hükümet ile Fransa arasında birçok konuda fikir ayrılığı olabileceği yönünde değerlendirmeler yapılıyor.

2022 yılında dönem başkanlıklarını üstlenecek olan Fransa ve Çekya’nın; kamu borcunun artması, enflasyonda yaşanan hızlı yükseliş ve enerji krizi gibi konulara da yoğunlaşması bekleniyor.