ABD, fentanil üretiminde kimyasal kullandığı gerekçesiyle Çinli şirketlere yaptırım kararı aldı
ABD, fentanil üretmek için kimyasal ürünler kullandığı iddiası ile 25 Çinli şirkete ve yöneticilerine suçlamalarda bulunarak yaptırım uygulama kararı aldığını duyurdu. Ağrı kesici ya da sakinleştirici olarak kullanılan ve güçlü bir morfin olan fentanil, ABD’de uzun zamandır devam eden uyuşturucu krizinde önemli bir rol oynuyor.
Amerika Birleşik Devletleri, aşırı derecede bağımlılık yapan fentanil'in yasadışı ticaretine karıştığını iddia ettiği birçok Çinli şirkete ve yöneticilerine karşı yaptırım uygulama kararı aldı ve iddianame başlatıldığını açıkladı.
Çin, Florida'da bulunan ABD savcılıkları ve geçtiğimiz gün Hazine Bakanlığı tarafından getirilen suçlamaları ve yaptırımları şiddetle kınadığını duyurdu.
ABD'li üst düzey yetkililer, fentanil gibi sentetik opioidler için öncü kimyasalların reklamını yapmak, üretmek ve dağıtmakla suçlanan Çinli şirketlere ve yöneticilere yönelik suçlamaları içeren belgeleri ve yaptırımları, ülke tarihindeki en ölümcül aşırı doz krizine karşı mücadelelerindeki son çaba olarak nitelendirdi.
ABD Başsavcısı Merrick Garland, konu ile ilgili gazetecilere yaptığı açıklamada, “Bugün Amerika Birleşik Devletleri hükümeti adına bir mesaj iletmek için buradayız. Amerikan halkını fentanil ile zehirlemekten kimin sorumlu olduğunu biliyoruz. Amerikalıların ölümüyle biten bu küresel fentanil tedarik zincirinin genellikle Çin'deki kimya şirketleriyle başladığını biliyoruz. Bu nedenle Çin'deki kimya şirketlerine yaptırım uygulama kararı aldık” ifadelerini kullandı.
Amerikalı savcılar, birtakım Çinli kimya üretim şirketini, tespit edilmemek amacıyla yasadışı maddeleri ABD'ye gönderirken sahte etiketler ve farklı illegal yollar kullanmakla suçladı. Savcılar, diğer maddelerin Meksika'nın bilinen Sinaloa uyuşturucu karteline gittiğini belirtti.
Fentanil, doktorlar tarafından yasal olarak reçete edilebilir bir madde ancak son yıllarda ABD'de opioid bağımlılığında çarpıcı bir artış görülmekle birlikte yasadışı üretimde ve aşırı dozlarda büyük bir artışa yol açtı.
2022 yılı için açıklanan rakamlara bakıldığında 109.680 kişinin ölümününün aşırı dozda ilaç kullanımından kaynaklı olduğu görülüyor.
Başsavcı Merrick Garland, yasadışı uyuşturucu talebiyle nasıl mücadele edileceğine dair toplantılar için diğer üst düzey yetkililerle birlikte Meksika'ya seyahat edecek.
Washington’da bulunan Çin Büyükelçiliği Sözcüsü Liu Pengyu, Çin hükümetinin uyuşturucuyla mücadele konusunda sağlam bir duruş sergilediğini ve ABD'nin Çin'i günah keçisi ilan etmek istediğini söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, haziran ayında Çin'e düzenlediğini ziyarette, fentanil akışını durdurmak için Washington'un Pekin'den çok daha fazla iş birliğine ihtiyacı olduğunu açıkça söylediğinin altını çizdi. Her iki taraf da konuyla ilgili bir çalışma grubu kurmayı ve bu konuyu incelikle araştırmayı kabul etmişti.
Geçtiğimiz gün açıklanan yaptırımlar ve iddianamelerle ilgili duyuru, Başsavcı Garland ve diğer üst düzey yetkililerin fentanil kaçakçılığının önemli bir tartışma konusu olması beklenen Meksika'ya seyahat etmelerinden bir gün önce geldi.
ABD Adalet Bakanlığı geçtiğimiz gün sekiz şirkete yaptırım uygulamanın yanı sıra uyuşturucu kaçakçılığındaki rolleri nedeniyle 12 şirket yöneticisini de suçlayıcı iddialarda bulundu.
Adalet Bakanlığı ayrıca, sekiz Çinli şirketi ve 12 çalışanını fentanil ve metamfetamin üretimi, opioidlerin dağıtımı ve öncü kimyasallardan kaynaklanan satışlarla ilgili eylemlerle suçlayan iddianameleri mühürledi.
Yaptırımlar, Çinli şirketleri ve yöneticilerini ABD mali sisteminden kesecek ve ABD'deki herhangi birinin onlarla iş yapmasını yasaklayacak hükümleri de kapsıyor.
Başsavcı Garland, kimsenin tutuklanmadığını ve Çin hükümetinin soruşturmalarda ABD makamlarıyla birlikte hareket etmediğini söyledi.