ABD sonrası Afganistan’da Katar’ın rolü ne?

ABD’nin çekilmesinden sonra Afganistan'da  yaşanan olaylar gündemden düşmüyor. Taliban’ın kısa sürede Afganistan’da kontrolü ele geçirmesi, ABD ile birlikte Avrupa ülkelerinde şaşkınlıkla karşılandı. Avrupa’nın Afganistan’da yaşananlarla ilgili şaşkınlığı devam ederken, ABD’ye olan kızgınlık da sürüyor. Birçok Avrupa ülkesi ABD’yi, kendilerine danışmadan, tek başına hareket etmekle suçluyor. Bazı Avrupa ülkeleri ise bu kararın yanlış olduğunu ve erken verildiğini savunuyor.

Katar Dışişleri Bakanı, Taliban hükümetinin Başbakanı ile bir araya geldiDünya

ABD ve Avrupa’da şaşkınlık devam ederken; Çin ve Rusya gibi ülkeler ise gelişmeleri takip etmeye devam ediyor. Genel olarak yaşanan gelişmelerden memnun olan bu iki ülke; Taliban’ın bazı konularda verdiği mesajları olumlu karşılıyor. Çin’in Taliban ile iletişim ve ilişki kurmaya istekli olduğu gözlemleniyor. Buradaki en kritik konu ise Taliban’ın Çin’e bazı konularda güvence vermesi.

Çin, Taliban’ın, Orta Asya’daki Müslümanlara kendi düşüncelerini ihraç etmeye çalışmasını istemiyor. Ayrıca bu ülkelerdeki radikal unsurların Taliban tarafından tahrike uğramamasını ve bölgenin istikrarsızlaşmamasını amaçlıyor.

Afganistan’da son zamanlarda en çok ön plana çıkan ülkelerden biri ise Katar oldu. Katar temsilcileri ile Talibanlı yetkililer sürekli olarak bir araya geliyor. Geçtiğimiz günlerde ise Katar Dışişleri Bakanı Afganistan’a giderek Taliban ile temaslar kurmuştu. Katar, geçtiğimiz sene Taliban ile Afgan hükümeti arasındaki barış görüşmelerine de ev sahipliği yapmıştı.

Katar, Kabil Havalimanı’nın işletilmesi için Taliban’la iletişimi sürdürüyorDünya

Katar’ın ismi en çok Afganistan’ın başkenti Kabil’de bulunan Hamid Karzai Havalimanı’nın işletilmesinde geçiyor. ABD başta olmak üzere birçok NATO müttefiki, Taliban ülkedeki hükümetine rağmen; Katar ve Türkiye’nin Hamid Karzai Havalimanı’nda güvenliği sağlamasını istiyor. Bunun sebebi ise zorlu ulaşım imkanları sebebiyle Afganistan’ın dünyayla bağlantısının yalnızca Kabil’deki uluslararası havalimanı üzerinden kurulması.

Katar’ın ABD ile güçlü ilişkileri bulunuyor. Bu sebeple ABD’nin Afganistan konusunda en çok güvenebileceği ülkelerden biri. ABD’nin Orta Doğu’daki en büyük üssü Katar’da bulunurken, El-Udeyd Hava Üssü’nde 11 bin ABD askeri konuşlanmış durumda. İki ülke arasındaki silah ticareti ise her geçen gün büyümeye devam ediyor.

Katar’ın birçok grupla güçlü bağlantıları bulunuyor. Taliban’ın Katar’da ofisi bulunurken, İhvan gibi grupların da ülkede temsilciliği bulunuyor. Birçok gruba kapılarını açan Katar, kurduğu güçlü bağlantılar ile dış politikasını şekillendiriyor.

KATAR’IN TÜM DÜNYA ÜLKELERİ İLE İLİŞKİLERİ İYİ

Katar’ın tüm dünya ülkeleri ile ilişkileri olumlu seyrediyor. Katar’ın en iyi ilişkilere sahip olduğu ülkelerin başında ise Türkiye geliyor. İki ülke başta Libya ve Mısır olmak üzere bölgedeki birçok dış meselede ortak hareket ediyor. Türkiye’nin Katar’da askeri üssü bulunuyor. Katar ise Türkiye’ye ekonomik yatırımlarını her geçen gün artırıyor.

Katar, 2017 yılında Körfez ülkeleri ile yaşadığı gerginlikten sonra İran’la da ilişkilerini dengeledi. Körfez ülkeleri İhvan’a yardım ve destekte bulunduğu gerekçesi ile Katar ile tüm ilişkilerini kesme kararı almıştı. Bu gelişmenin ardından İran ile Katar arasında olumlu ve dengeli bir ilişki kuruldu. Suriye’de dolaylı yollardan uzun yıllar boyunca karşı karşıya gelen iki ülke, daha sonrasında ise buzları eritti.

Katar son yıllarda Körfez ülkeleri ile de ilişkilerini yeniden gözden geçirmeye başladı. Diplomatik ilişkilerin tamamen kesildiği 2017 yılından sonra ilk defa geçtiğimiz yılın sonlarına doğru iki taraf arasında karşılıklı temaslar başladı. BAE ve Suudi Arabistan gibi ülkeler, Katar ile yeniden temasa geçti. Bir taraftan İran ile dengeli ilişkiler kuran Katar, bir taraftan ise Körfez ülkeleri ile yeniden normalleşti. Bu durum, başta Afganistan olmak üzere Katar’ın bölgedeki birçok politikasında, Körfez engeli ile karşılaşmamasını beraberinde getirdi.

Katar, Çin ve Rusya gibi ülkelerle de siyasi ve ekonomik ilişkilerini geliştiriyor. Geçtiğimiz aylarda Katar ile Çin arasında yıllık 2 milyon ton sıvılaştırılmış doğalgaz satışını içeren 10 yıllık bir anlaşma imzalandı.

Katar’ın Taliban ile ilişkileri uzun yıllardır devam ediyor. Taliban’ın Katar’ın başkenti Doha’da ofisi uzun yıllardır açık durumda. Bunun yanı sıra Taliban da bölgede en önemli partnerlerinden biri olarak Katar’ı görüyor.

Katar, bölgede Taliban’ın en büyük destekçisi Pakistan’la da dengeli ve olumlu seyreden ilişkileri bulunuyor. İki ülke arasında geçen yıl Doha’da yapılan ortak tatbikat, bu durumu gözler önüne seriyor.

Tüm bunları göz önünde bulundurduğumuzda; Katar’ın ilerleyen dönemde Afganistan’da daha aktif bir rol üstleneceğini söyleyebiliriz. ABD de Afganistan’dan çekilişinin ardından Katar’ın bölgedeki etkinliğinin artmasını istiyor. Çin, Pakistan ve İran gibi ülkelerden de Katar karşıtı bir açıklama gelmiyor. Körfez de artık Katar için bir engel olma özelliğini yitirmiş durumda. Taliban ile iyi ilişkiler kuran Katar’ın, Afganistan’ın geleceğinde kilit bir rol oynayacağını dile getirebiliriz.

Katar: “Çözüm için Taliban ile temasa geçilmeli”Dünya