ABD'de Cumhuriyetçiler içindeki aday adaylığı yarışı: Trump güçlü rakiplerle karşı karşıya!

ABD’de önümüzdeki sene başkanlık seçimi düzenlenecek. Ülkede aday yarışları ve seçim kampanyaları çoktan başlatıldı. Cumhuriyetçi Parti’den Donald Trump, Tim Scott, Ron DeSantis, Nikki Haley, Asa Hutchinson, Vivek Ramaswamy ve Larry Elder resmen adaylığını açıkladı. Cumhuriyetçilerde adaylık yarışı hareketlenirken, Demokratlarda ise Joe Biden’a resmen rakip olan iki aday var.

ABD’de başkanlık seçimleri her 4 yılda bir kasım ayının ilk pazartesi gününü takip eden salı günü yapılıyor. Başkanlık yarışı öncesi düzenlenen ön seçimler ve parti kurultaylarında iki büyük partinin adayları belli oluyor.

Amerikalı seçmenler sandığa gittiğinde doğrudan yeni başkana ve yardımcısına değil, bu ikiliyi seçecek olan seçiciler kurulu delegelerine oy veriyor. Dolayısıyla seçimin sonucunda bir başkan adayının aldığı oy sayısı değil, kazandığı delege sayısı belirleyici oluyor.

Eski ABD Başkanı Donald Trump, 15 Kasım 2022 tarihinde; “2024 Başkanlık Seçimleri” için aday adaylığını açıkladı.

Donald Trump, "Amerika'yı yeniden büyük ve şanlı yapmak için ABD Başkanlığına adaylığımı açıklıyorum" diyerek 2024'teki Başkanlık seçimlerinde aday olduğunu resmen ilan etti.

Ancak Trump parti içinde güçlü rakiplerle karşı karşıya. ABD Senatosunda halihazırda Cumhuriyetçi Parti'den tek siyahi milletvekili olan Güney Carolina Senatörü Tim Scott, geçtiğimiz günlerde 2024 Başkanlık seçimleri için adaylığını resmen duyurdu.

Memleketi Güney Carolina'nın North Charleston kentinde adaylığını açıklayan Tim Scott, seçim kampanyasını da resmen başlattı.

ABD Başkanı Joe Biden'a ve "radikal sol" diye belirttiği Demokratlara yüklenen Tim Scott, Biden yönetiminin ekonomi ve güvenlik politikalarını eleştirdi.

Scott, "Biden'ın Amerika'sında suç oranları artıyor ve kolluk kuvvetleri geri çekiliyor" değerlendirmesinde bulundu.

Tim Scott aday adaylığını duyurduğu konuşmasında ABD'nin güney sınırında yaşanan sorunlara ve "Çin'in ABD'de tarım arazileri satın almasına, ABD hava sahasını ihlal etmesine ve çocukların verilerini takip etmesine" de değindi. 

Scott, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in Rusya ve İran'ın yanında yer aldığını belirterek, "ABD bu yarışmayı kazanabilir ama Joe Biden kazanamaz" dedi.

İsmi 2024 başkanlık adaylığı için geçen Cumhuriyetçi Florida Valisi Ron DeSantis de adaylığını resmen açıkladı.

DeSantis, başkanlığını duyurmak için yayımladığı video mesajında, "Ben Ron DeSantis, muhteşem Amerikan geri dönüşümüzü yönetmek için başkan adayıyım” ifadelerini kullandı.

Video mesajında sınır sorunları ve artan suç oranlarına değinen Ron DeSantis, “Sınırımız bir felaket, suç şehirlerimizi istila ediyor, federal hükümet ailelerin geçmişini zorlaştırıyor ve Başkan (Joe Biden) bocalıyor. Ancak düşüş bir seçimdir başarıya ulaşılabilir ve özgürlük için savaşmaya değer” dedi.

DeSantis; düzen, sağduyu ve kurumların bütünlüğüne vurgu yaptığı mesajında, valisi olduğu Florida eyaletinde bunların hayata geçirilebileceğini kanıtladığını savundu.

Subat ayında da ABD'nin eski BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley, 2024 Başkanlık seçimleri için aday olduğunu duyurmuştu. Güney Carolinalı Cumhuriyetçi siyasetçi Nikki Haley, internet sitesi ve sosyal medya hesaplarından paylaştığı videoyla ABD'de 2024'te yapılacak başkanlık seçimleri için aday olduğunu açıklamıştı.

Videoda, mevcut Başkan Joe Biden'ın sicilinin "çok kötü" olduğunu ancak bunun sürpriz olmadığını belirten Haley, "Washington'daki düzen bizi defalarca yüz üstü bıraktı” ifadelerini kullanmıştı.

Nikki Haley, mali sorumluluk, sınırların korunması ve ülkenin güçlenmesi için ise yeni bir nesle ihtiyaç olduğunu savunmuştu.

Geçtiğimiz ay ise eski Arkansas Valisi Asa Hutchinson, teknoloji girişimcisi Vivek Ramaswamy ve muhafazakar talk-show sunucusu Larry Elder Cumhuriyetçi Parti için adaylığını duyurmuştu.

“Amerika'nın düşüşte olduğunu" savunan Larry Elder, diğer yandan bunun önlenemez olmadığını, iyi bir liderle ABD'nin yeni bir "altın çağa" girebileceğini ve bundan dolayı aday olduğunu söylemişti.

Eski Arkansas Valisi Hutchinson ise adaylığını ilan ederken ekonomi, suç ve sınır güvenliği konularında Joe Biden yönetimini eleştirmişti.

Cumhuriyetçi Parti'de şu ana kadar başkanlık yarışına eski ABD Başkanı Donald Trump, eski Temsilciler Meclisi Üyesi ve Senatör Tim Scott, Florida Valisi Ron DeSantis, ABD'nin eski Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Nikki Haley, eski Arkansas Valisi Asa Hutchinson, teknoloji girişimcisi Vivek Ramaswamy ve muhafazakar talk-show sunucusu Larry Elder katıldı.

Eski ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ve eski New Jersey Valisi Chris Christie'nin de yarışa katılabileceği belirtiliyor.

CUMHURİYETÇİ PARTİ’NİN ADAYLARINDAN KİM DAHA AVANTAJLI?

Cumhuriyetçiler, geçtiğimiz yıl ara seçimlerden önce; Kongre'nin her iki kanadının da kontrolünü ele geçirmek istiyorlardı. Ancak böyle olmadı. Cumhuriyetçi Parti adayları beklentileri karşılayamadı. Ara seçimlerdeki başarısızlığın suçu da eski ABD Başkanı Donald Trump ve Senato'nun azınlık lideri Mitch McConnell'e yüklendi. Donald Trump, kendi partisi içinde aşırı sağcı ve zayıf adayları yükseltme kararları nedeniyle eleştirildi. 

Trump ayrıca, ABD tarihinde hakkında ceza davası açılan ilk eski başkan olarak kayıtlara geçti. Eski ABD Başkanı yetişkin filmleri yıldızı Stormy Daniels'e 2016 başkanlık seçimleri sırasında "sus payı" ödemekle suçlanıyor.

Tüm bunlar Donald Trump’ı dezavantajlı bir konumdaymış gibi gösterse de anketler tam tersini söylüyor. Trump, hakkındaki ceza davasını seçim sürecinde avantaja çevirmiş durumda.

Geçtiğimiz hafta Morning Consult tarafından Cumhuriyetçi parti ön seçmenleri arasında yapılan anket, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın diğer adaylardan açık ara önde olduğunu ortaya koydu.

AA’nın aktardığına göre; 2024 Başkanlık seçimleri için Cumhuriyetçi Parti içindeki aday ve muhtemel isimlerin sorulduğu ankette, katılımcıların yüzde 61’i Trump derken, eski başkanın parti içinde en yakın rakibi olarak görülen DeSantis ise 43 puan geriden gelerek yüzde 18’de kaldı.

Ankette, eski Başkan Yardımcısı Mike Pence yüzde 6 oy alırken, eski Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Nikki Haley ve diğer Cumhuriyetçi aday Vivek Ramaswamy de yüzde 4'te kaldı.

12-14 Mayıs tarihleri arasında gerçekleştirilen anket, ulusal düzeyde 3 bin 571 Cumhuriyetçi ön seçmen arasında yapıldı. Anket yapıldığında Florida Valisi DeSantis henüz adaylığını ilan etmemişti.

Trump daha öncesinde ise DeSantis'i, partinin oylarını böleceğini savunarak aday olmaması yönünde uyarmıştı. Ancak Ron DeSantis, Trump’ı dikkate almayarak adaylığını açıkladı.

DeSantis, 2019'dan bu yana iç politikada muhafazakar seçmene hitap eden adımlarıyla öne çıktı. Dış politikada ise Çin ve İran'a karşı daha sert politikaları savunan DeSantis, Rusya-Ukrayna savaşını "toprak anlaşmazlığı" şeklinde niteleyerek, kendi partisinden dahi milletvekillerinin tepkisini çekti.

2024 BAŞKANLIK SEÇİMLERİNDE BİDEN DA ADAY

Geçtiğimiz nisan ayında ABD Başkanı Joe Biden da gelecek yıl gerçekleştirilecek seçimlerde yeniden başkan adayı olacağını duyurdu.

Adaylığını video ile duyuran Biden, "Dört yıl önce başkanlığa adaylığımı koyduğumda, 'Şu anda Amerika'nın ruhu için savaşıyoruz' demiştim. Hala da savaşıyoruz. Bu rehavete kapılacak bir zaman değil. Bu yüzden tekrar seçilmek için adaylığımı duyuruyorum. Bu işi bitirelim. Yapabileceğimizi biliyorum" ifadelerini kullandı.

2024 Başkanlık seçimleri için adaylığını duyuran Joe Biden; yaşı, sağlık endişeleri ve politika başarısızlıkları nedeniyle onay oranında ciddi kayıplar yaşadı.

Joe Biden’ın başarısızlıkları arasında; Afganistan’dan çekilmesi ve ülke yönetiminin tekrardan Taliban’a geçmesi, enflasyonun engellenememesi nedeniyle alım gücünün düşmesi, düzensiz göçle mücadele ve gizli belgelerin sızdırılması yer alıyor.

Cumhuriyetçi Parti’de adaylık yarışı hareketlenirken Demokratlarda ise aynı hareketlilik gözlenmiyor. Şimdilik Joe Biden’a resmen rakip olan iki aday var. Bunlar, 2020’de de aday olan ilerici Demokrat Marianne Williamson ve eski başkan John. F. Kennedy’nin yeğeni Robert F. Kennedy,Jr.

Cumhuriyet Gazetesi yazarlarından Sarp Sinan Hacır’ın “İşte, Biden’ın en büyük rakibi: Demokratların başkan adayı Robert F. Kennedy, jr” başlıklı köşe yazısına göre; adaylar resmi olarak açıklanmadan önce yapılan anketlerde yüzde 9 civarı oy alan Kennedy, ardından yüzde 14’e, en son ankette ise yüzde 19’a kadar tırmanmayı başardı. Ancak bu oyun yükselmesinin nedeni Kennedy’nin popülerleşmesi mi yoksa seçmenlerin gözünde Biden’ın yaş durumundan dolayı bir alternatif arayışı mı olduğu bilinmiyor. 

Joe Biden’ın en büyük rakibi olarak gösterilen Robert ise "Amerikan müesses nizamıyla iyi geçinen" bir aday olmadığı yönünde eleştiriliyor.

ABD’de seçmenlerin çoğu Biden’ın yeniden aday olmasını istemiyor. Ancak Biden aday olduğu takdirde Demokrat seçmenin çoğunun desteğini alabilir.