ABD ve Çin arasındaki ilişkilerde normalleşme adımları atılıyor

Son dönemde diplomatik ilişkiler açısından çalkantılı bir süreç yaşayan ABD ve Çin arasında temaslar devam ediyor. Geçtiğimiz ay ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Pekin’e ziyaret düzenlemiş ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile görüşmüştü. Daha sonrasında ABD Hazine Bakanı Janet Yellen resmi ziyaret gerçekleştirdi. Son olarak ABD ve Çin ilişkilerinde çok önemli bir rolü olan eski ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger Pekin’e ziyaret düzenledi.

Dünyanın en büyük iki ekonomisine sahip olan ABD ve Çin arasında diplomatik temaslar devam ediyor. ABD’li üst düzey yetkililerin son günlerde Çin’in başkenti Pekin’e sık sık ziyaretler gerçekleştirmesi, iki devlet arasındaki ilişkilerin normalleşmesi adına atılan adımlar olarak yorumlanıyor.

Özellikle son dönemde iki devlet arasında devam eden çip savaşları ve ilişkilerin gerilmesinde büyük rol oynayan Tayvan sorunu, ikili görüşmelerde masaya yatırıldı.

BLİNKEN’DEN SAĞDUYU AÇIKLAMASI

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Pekin’e düzenlediği ziyarette, önce meslektaşı Wang yi ile toplantı gerçekleştirdi. Blinken, daha sonra Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile diplomatik ilişkilerin ilerlemesi adına görüşmelerde bulundu.

Antony Blinken, görüşmeler sonrası düzenlediği basın toplantısında, "İki devlet de aralarındaki ilişkiyi sorumluluk duyarak ve sağduyu ile hareket ederek yönetmeli" ifadelerini kullandı.

Tayvan meselesi ile görüşlerini aktardığını söyleyen Blinken şöyle konuştu:

Tayvan’ın bağımsızlığını desteklemiyoruz ancak bölgedeki statükonun da değişmesini istemiyoruz. Başkan Xi’ye Çin’in Tayvan üzerinde uyguladığı provokatif hareketlere dair endişelerimi dile getirdim.”

Blinken’in ziyareti hakkında açıklamalarda bulunan Xi Jinping, iki devlet arasındaki ilişkilerin gelişebilmesi için karşılıklı saygı ve samimiyete ihtiyacı olduklarını belirtti.

Xi Jinping, “İki taraf da Başkan Joe Biden ve benim Bali'de vardığımız ortak mutabakat doğrultusunda hareket etmeyi kabul etti. İki taraf da ilerleme kaydetti ve bazı konularda anlaşmaya vardı. Bu çok iyi” ifadelerini kullandı.

Blinken’in düzenlediği bu ziyaret, son yıllarda ABD’den Çin’e düzenlenen en üst ziyaret olarak kayıtlara geçti.

JANET YELLEN’DEN “İSTİKRARI KORUMALIYIZ” VURGUSU

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Pekin’e düzenlediği ziyaret sonrası yaptığı açıklamalarda, görüşmelerin olumlu geçtiğini ve iki taraf arasında istikrarın sağlanması için ne gerekiyorsa yapılacağını söyledi.

Dünyanın en büyük iki ekonomisine sahip devletler arasındaki ilişkinin sağlam bir zemine oturtulması gerektiği söyleyen Yellen, özellikle ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesi için adımlar atılacağını vurguladı.

Yellen, “ABD ve Çin arasında önemli anlaşmazlıklar var. Bu anlaşmazlıkların açık ve doğrudan iletilmesi gerekiyor. Ancak Başkan Biden ve ben, ABD ile Çin arasındaki ilişkiyi büyük güç çatışması çerçevesinde görmüyoruz. Dünyanın, her iki ülkenin de gelişmesi için yeterince büyük olduğuna inanıyoruz. Her iki ülkenin de bu ilişkiyi sorumlu bir şekilde yönetme yükümlülüğü var: birlikte yaşamanın ve küresel refahı paylaşmanın bir yolunu bulmak” ifadelerini kullandı.

İki devlet arasındaki ekonomik ilişkileri ve ilerleyen dönem için yaşanması muhtemel gelişmeleri görüşmek için ziyaret gerçekleştirdiğini söyleyen Yellen; Çin Başbakanı Li Çiang, Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng, Maliye Bakanı Liu Kun, Çin Merkez Bankası Başkanı Pan Gongsheng ile istişarelerde bulunduğunu söyledi.

Yellen, “Genel olarak, iki gün boyunca yaklaşık 10 saat süren ikili görüşmelerimin ABD-Çin ilişkilerini daha sağlam bir temele oturtma çabamıza ileriye doğru bir adım olarak hizmet ettiğine inanıyorum” şeklinde konuştu.

ABD ve Çin, son dönemde karşılıklı olarak ekonomik yaptırımlar uygulamış ve özellikle yapay zeka için kullanılan teknolojik ürünlere kısıtlamalar getirmişti. Görüşmelerde özellikle bu konuların da ele alındığı belirtiliyor.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, son dönemde ABD Başkanı Joe Biden’ın kabinesinden Pekin’e ziyaret gerçekleştiren ikinci isim oldu.

“ÇİN ESKİ DOSTUNU UNUTMAYACAK”

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Pekin’e ziyaret gerçekleştiren Henry Kissinger ile bir araya geldi.

Eski ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı ve Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Henry Kissinger, Çin-ABD ilişkilerinin mimarı olarak biliniyor.

Kissinger’ın düzenlediği ziyaret, ABD iklim elçisi John Kerry, Hazine Bakanı Janet Yellen ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken'in ziyaretlerinin ardından gerçekleşti.

Henry Kissinger, ülkesinde görev aldığı dönemde gizli bir şekilde Çin’e ziyaret düzenlemişti.

Kissinger’ın 1971 yılında yaptığı bu ziyaret, Soğuk Savaş ve Vietnam savaşı gibi uluslararası krizlerin yaşandığı dönemde yapılmıştı.

Bu ziyaret sayesinde dönemin ABD Başkanı Richard Nixon, Çin’e tarihi bir ziyaret gerçekleştirmiş ve iki devlet arasındaki diplomatik ilişkilerin normalleşmesi adına çok önemli adımlar atılmıştı.

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Kissinger’ın ziyareti hakkında şu ifadeleri kullandı:

Çin halkı eski dostunu, Çin-ABD ilişkilerinin ilerlemesine ve iki ülke halkı arasındaki dostluğun artmasına yardımcı olduğunuz tarihi katkınızı unutmayacak.”

Daha sonra Henry Kissinger İle bir araya gelen Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Dış İlişkiler Komisyonu Ofisi Direktörü Wang Yi, “ABD'nin Çin politikası, Kissinger tarzı diplomatik bilgeliğe ve Nixon tarzı siyasi cesarete ihtiyaç duyuyor” şeklinde konuştu.

Henry Kissinger ise yaptığı görüşmeler sonrası, “Ne kadar zor olursa olsun her iki taraf da birbirlerine eşit davranmalı ve temaslarını sürdürmeli. Diğer tarafı izole etmeye çalışmak kabul edilemez” ifadelerini kullandı.

Çin’in Rusya ile olan yakın ilişkileri, Tayvan hakkında yapılan toprak iddiası açıklamaları ve ABD-Çin arasında son dönemde yaşanan yüksek teknoloji kısıtlamaları gibi sorunlar özellikle son zamanlarda iki devlet arasındaki ilişkilerin gerilimli bir yöne doğru ilerlemesine neden oldu.