ABD Yunanistan’ı NATO üssü haline getiriyor…

ABD ile Yunanistan arasında son yıllarda özellikle askeri alanda iş birliği artmış durumda. Yunanistan’ın Girit, Dedeağaç ve Selanik gibi bölgelerinde ABD’nin askeri varlığı her geçen gün artıyor. İki ülke, bölgede gerçekleştirdikleri askeri tatbikatlarla dikkat çekiyor. Peki, ABD-Yunanistan ortaklığı kimi hedef alıyor? ABD’nin Yunanistan üzerinden bölgede neleri planlıyor?

Son yıllarda ABD, Yunanistan’a yoğun bir şekilde askeri yığınak yapıyor. Yunanistan’ın Selanik, Girit ve Dedeağaç gibi kentlerinde ABD’nin askeri varlığı her geçen gün artıyor. Bölgeye binlerce asker gönderen ABD, ayrıca yoğun silah sevkiyatında bulunuyor. ABD’nin bölgedeki tüm faaliyetleri, Yunanistan’ın da onayı ve izni ile gerçekleştiriliyor. İki ülke arasında savunma iş birliği başta olmak üzere birçok alanda anlaşmalar imzalanıyor.

İki ülke arasında en son 15 Ekim 2021’de Savunma İşbirliği Anlaşması imzalanmıştı. Bu anlaşmanın ardından açıklamalarda bulunan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Yunanistan’ı ‘güçlü ve güvenilir bir müttefik’ olarak nitelendirmişti.

Diğer yandan ABD’nin Dedeağaç’a askeri sevkiyatı da devam ediyor. Geçtiğimiz hafta Yunan basınında çıkan haberlere göre, ABD’nin önümüzdeki günlerde Dedeağaç’a 120’den fazla helikopter ve bin askeri araç göndermesi bekleniyor. Bazı araçların ise daha sonra Romanya başta olmak üzere diğer Avrupa ülkelerine nakledileceği söyleniyor.

YUNANİSTAN NEYİ AMAÇLIYOR?

Atina hükümetinin, ABD ve Fransa gibi ülkelerle askeri alanda iş birliğini geliştirerek, Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin faaliyetlerini önlemeye çalıştığını söylemek mümkün. Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki haklarını görmezlikten gelen Yunanistan, Türk gemilerinin bölgede araştırma yapmasından da rahatsızlık duyuyor.

Son aylarda Yunan yetkililerden gelen açıklamalar; Atina’nın, Türkiye’nin bölgedeki etkisini kırabilmek için ABD ve Fransa gibi ülkelerle askeri iş birliğine ağırlık verdiğini gösteriyor. Dedeağaç ve Girit adalarında sık sık ABD ile askeri tatbikatlar gerçekleştiren Yunanistan, Türkiye’ye Doğu Akdeniz konusunda mesaj yolluyor.

Ancak Atina hükümetinin ABD ve Fransa gibi ülkelere kapılarını açması, Yunan basınında ve dünya kamuoyunda birtakım yorumları da beraberinde getiriyor. Bazı değerlendirmelerde, tüm ülkenin ABD üssü haline geldiği belirtilirken; siyasi uzmanlar ise ABD’nin askeri varlığıyla neredeyse tüm ülkeyi işgal ettiğini dile getiriyor.

Türkiye’yi bölgede yalnızlaştırmak için yabancı ülkelerle iş birliğini güçlendiren Yunanistan’ın, tüm ülkeyi ABD üssü haline getirdiğini söylemek mümkün. Yunan hükümeti, ilerleyen zamanlarda askeri anlaşmaların daha da artacağını ve iş birliğinin güçleneceğini belirtiyor.

TÜRKİYE VE RUSYA SÖZ KONUSU ANLAŞMALARDAN RAHATSIZ

ABD ve Yunanistan’ın bölgedeki askeri faaliyetlerinden en çok rahatsız olan iki ülke ise Türkiye ve Rusya. Geçtiğimiz haftalarda ABD’nin Dedeağaç’a yönelik askeri sevkiyatı hakkında konuşan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov; Washington yönetiminin Romanya ve Bulgaristan’da deniz üsleri kurmak istediğini söyledi. Ayrıca Lavrov, “Bu, Rusya ve NATO arasındaki temel yasanın çiğnenmesi anlamına geliyor” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ise geçtiğimiz günlerde Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile bir araya geldikten sonra ortak basın toplantısında konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD’nin Dedeağaç Limanı’na askeri sevkiyatları üzerine ilişkin bir soru üzerine, “Aslında sadece Dedeağaç bir üs değil, Yunanistan’ın kendisi de şu anda Amerika’nın bir üssü durumuna gelmiştir. Şu anda Yunanistan’ın içerisindeki Amerikan üslerinin sayısını ben saya saya bitiremedim. O denli Yunanistan’ın içinde Amerikan üsleri var. Şöyle hepsini bir araya toparladığımız zaman ortaya öyle bir tablo çıkıyor ki Yunanistan’ın kendisi adeta ABD’nin bir üssü gibi. Böyle bir tablo var. O da harita üzerine bir belge” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ayrıca, “Şu anda bütün bunlar niye yapılıyor, neden yapılıyor? Biz gerek Biden’la gerek ilgililerle yaptığımız görüşmelerde sorduğumuzda kaçamak kaçamak cevaplar veriyorlar, dürüst davranmıyorlar” dedi.

YUNANİSTAN NATO ÜSSÜ HALİNE GELİYOR

Her geçen gün NATO üssü haline gelen Yunanistan, ABD ile yapmış olduğu anlaşmalarla Türkiye’yi bölgede etkisizleştirmeye çalışıyor. Yunanistan, yabancı ülkelerin topraklarında üs inşa etmesine izin vererek Türkiye’yi bölgede yalnızlaştırmak isterken; ABD ise tüm ülkeyi kontrolü altına alarak Rusya’yı bölgede çevrelemek istiyor. ABD’nin, Yunanistan’la imzaladığı anlaşmalarla Rusya’yı bölgede sıkıştırmayı hedeflediğini söylemek mümkün.

Bölgedeki gelişmeler üzerinde değerlendirmelerde bulunan Yunanistan eski AP milletvekili Notis Marias, “Dedeağaç, ABD’nin Rusya karşıtı politikası için dayanak noktası olacak” ifadelerini kullanırken, Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Panagiotopoulos ise “NATO, Rusya ile uzun mücadeleye hazırlanmalı” şeklinde konuşmuştu.

Konu hakkında bir makale kaleme alan Cumhuriyet Gazetesi yazarı Mehmet Ali Güller, “ABD, Rusya’ya karşı ‘Baltıklar, Doğu Avrupa, Karadeniz’ hattını ana hat olarak inşa ediyor. ABD aynı zamanda bu hattın devamı olarak Karadeniz’den Doğu Akdeniz’e bir destek hattı inşa ediyor. İşte Ege’yi de kapsayarak Dedeağaç’tan Girit’e inen hat budur. ABD bu destek hattıyla Rusya’nın Karadeniz’den Akdeniz’e çıkışına barikat kurmak istiyor” değerlendirmesinde bulundu.

Tüm gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda; ABD ile Yunanistan arasındaki askeri iş birliğinin ve ABD’nin bölgeye askeri sevkiyatının önümüzdeki dönemde daha da artacağını söyleyebiliriz. Bir taraftan Karadeniz’e açılmak isteyen ABD; bir taraftan ise Doğu Avrupa’da nüfuzunu güçlendirmek ve Rusya’nın önünü engellemek istiyor. Daha önce Bulgaristan ve Romanya gibi ülkelerin NATO’ya girmesiyle Rusya karşısında önemli bir adım atan ABD, Yunanistan’daki askeri varlığını da Moskova hükümetine karşı kullanmak istiyor.

Ancak Yunanistan’ın silahlanmaya devam etmesi ve ABD’nin bölgedeki askeri yığınağı, önümüzdeki dönemde Türkiye ve Rusya’dan daha sert karşılık görebilir. Türkiye ve Rusya’nın, Atina ve Washington arasındaki askeri anlaşmalara karşı sessiz kalması beklenmiyor.