Avrupa'da çiftçiler isyanda: Almanya, Hollanda ve Fransa'da protestolar şiddetleniyor
Avrupa’nın birçok bölgesinde çiftçilerin protesto gösterileri devam ediyor. Polonya, Hollanda ve Almanya’da düzenlenen protesto gösterilerinin ardından şimdi de Fransa genelinde yoğun eylemler düzenleniyor. Çiftçiler, tarımsal atıkları devlet dairelerinin önüne bırakarak hükümet kararlarını protesto ediyor. Peki çiftçilerin protesto gösterilerine neler yol açıyor?
Polonya’da çiftçiler, 2023 yazında Ukrayna’dan ithal edilen ucuz tahılı protesto etmeye başladı ve Avrupa’da başlayan çiftçi protestolarının ateşini yaktı. Daha sonra Hollanda’da çevre politikalarına yönelik direniş başladı ve Çiftçi Vatandaş Hareketi Partisi'nin (BBB) güçlenmesine katkı sağladı.
Bu olayları; hükümetin sübvansiyon planlarına karşı eylemler düzenleyen Almanya ve son olarak yakıt fiyatlarına gelen zam nedeniyle Fransa izliyor.
Fransa’nın en büyük çiftçi sendikası FNSEA, protesto gösterilerinin talep edilen kararlar alınana dek devam edeceğini açıkladı. İklim krizi sebebiyle ekonomik sıkıntılarla karşı karşıya kalan Avrupalı çiftçiler, hükümetin adaletsiz olduğunu düşünüyor.
Çiftçiler, kendilerini gelecek için endişelendirdiğini söyledikleri yeşil politikalara karşı seslerini yükseltmeye devam edecekler.
ÇİFTÇİLERİN ÖFKESİ NEDEN KAYNAKLANIYOR?
Fransa’da çiftçilerin isyanının temel nedeni yakıt zamları ve fon kesintilerinden kaynaklanıyor. Sübvansiyonların kaldırılması nedeniyle tarımda kullanılan mazotun daha pahalı olacak olması ve su tüketimi için yılda yaklaşık 47 milyon euro ücretle karşı karşıya kalacak olmaları, çiftçilerin yaşantılarını oldukça zorlaştırıyor.
Avrupa Birliği Yeşil Anlaşması’nın getirdiği pestisit ve herbisit yasaklamalarına karşı ve Brezilya ile Arjantin’den daha fazla sığır eti ithal edilmesini sağlayacak yeni AB anlaşmasına da oldukça öfkeliler.
Çiftçiler, uygulanan politikalar nedeniyle tarım endüstrisi hem gıda üretimini artırmaya hem de tarımın çevre üzerindeki etkisini azaltmaya çalışıyor.
Protestoları yatıştırma girişimleri sonucunda, sübvansiyonların kaldırılmasından kaynaklanan dizel fiyatındaki artışlar askıya alındı ve tartışmalı ot öldürücü glifosat için önerilen yasak hakkında kaldırılma kararı verildi.
22 Ocak Pazartesi günü FNSEA, Yeni Başbakan Gabriel Attal ve Tarım Bakanı Marc Fesneau arasında yapılan toplantının ardından sendika başkanı Arnaud Rousseau Fransız medyasına yaptığı açıklamada, "somut kararlar alınmadığı sürece eylemlerin devam edeceğini” söyledi.
Hükümet ise protestocuların taleplerine karşılık vereceğini ve önümüzdeki günlerde alınacak kararlar ile ilgili ayrıntılı açıklamalar yapılacağını duyurdu.
PROTESTOLAR AVRUPA’YA YAYILIYOR
Avrupa’da yayılan çiftçi protestoları Fransa’nın yanında Almanya ve Hollanda’da devam ediyor. Hükümetlerin tarım alanında aldığı kararlar nedeniyle ortak bir endişe hakim olmuş durumda.
2023’te Hollandalı çiftçiler yolları kapatmış, sokaklara gübre bırakmış ve politikacıların evlerinin önüne tarımsal atık bırakarak alınan kararları protesto etmişti. Tarım alanındaki fonlarda kesinti yapılması nedeniyle çiftçiler, kendilerine adil davranılmadığı ve adaletsiz bir durum olduğu görüşünü savunuyor.
Protestolar, çiftçilere tarım politikasında daha fazla söz hakkı tanıyan sağcı siyasi parti BoerBurgerBeweging'in (BBB) kurulmasının önünü açtı. BBB, 2023 yılında eyalet seçimlerini kazandı ve Senato seçimlerinin ardından Hollanda Senatosu'nda en fazla sandalyeye sahip parti konumunda bulunuyor.
Bir diğer ülke Almanya’da ise ortalama bir işletme için yılda yaklaşık 3 bin euroya ulaşan yakıt sübvansiyonlarının aşamalı olarak kaldırılması nedeniyle protestolar giderek şiddetleniyor.
Aralık ayından bu yana devam eden protestolarına devam eden çiftçilere 22 Ocak Pazartesi günü Berlin’de çevre aktivistleri de katıldı. Yollar büyük araçlarla kapatılarak ulaşım önemli derecede aksadı.
AB’nin doğusunda Polonya, Romanya, Slovakya, Macaristan ve Bulgaristan’da çiftçiler, Ukrayna’dan ithal edilen düşük fiyatlı tahılların neden olduğu haksız rekabetten oldukça sıkıntı duyuyorlar.
Romanya ve Bulgaristan’da çiftçiler, sınır kapılarını traktörler ve kamyonlarla kapattı. Polonya’da ise Nisan 2023’te yaşanan anlaşmazlık sonucunda Tarım Bakanı istifa etti ve yeni sübvansiyonlar uygulanarak protestolar yatıştırıldı.
Çiftçiler; kuraklık, sel ve yangın ormanları nedeniyle birçok sıkıntı yaşarken, hükümetin aldığı yeşil politika kararlarının kendilerini daha da zor durumu soktuğunu belirtiyor. Protestolara ilerleyen günlerde İspanya ve İtalya’nın da katılacağı öngörülüyor.
Avrupa Komisyonu'nun 25 Ocak Perşembe günü çiftçi sendikaları, tarım işletmeleri ve uzmanlarla ekonomik yangını söndürmeye yönelik stratejik görüşmelere başlaması planlanıyor.
Protestolar devam ederken, haziran ayında yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimleri öncesinde tarım, AB genelinde önemli bir gündem maddesi konumunda bulunuyor.