AB, Rus gazına alternatif bulamadı: Moskova'dan ithalat yüzde 40 yükseldi

Deniz ve tanker trafiğini takip eden "Kpler" tarafından yapılan veri analizine göre, AB ülkeleri bu yılın ilk yedi ayında Rusya'nın piyasadaki sıvılaştırılmış doğal gazının (LNG) yarısından fazlasını satın aldı.

Birliğe LNG tedariğinde önemli roller üstlenen İspanya ve Belçika, Çin'den sonra Rus gazının sırasıyla ikinci ve üçüncü en büyük müşterileri olarak ortaya çıktı.

Analizi yapan yolsuzlukla mücadele grubu Global Witness'ın kıdemli fosil yakıt kampanyacısı Jonathan Noronha-Gant, "AB ülkeleri artık Rusya'nın arzının çoğunluğunu satın alarak Kremlin'in en önemli gelir kaynaklarından birini destekliyor" dedi.

Avrupa'ya Rusya'dan gelen gaz akışı, geçen yılki işgalden bu yana ülkelerin gazdan vazgeçmesiyle tarihi düşük seviyelere gerilemişti.

Ancak piyasadaki arz açığını kapatmak için Rusya da dâhil olmak üzere dünyanın dört bir yanından soğutulmuş LNG sevkiyatları arttı ve bu sevkiyatlar herhangi bir AB yaptırımına tabi tutulmadı.

Global Witness, AB ülkelerinin 2023'ün ocak ve temmuz ayları arasında 22 milyon metreküp Rus LNG'si satın aldığını, bu rakamın 2021'in aynı döneminde 15 milyon metreküp olduğunu açıkladı.

Noronha-Gant, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Rus gazı satın almak Rus petrolü satın almakla aynı etkiye sahip. Her ikisi de Ukrayna'daki savaşı finanse ediyor ve her bir avro, daha fazla kan dökülmesi anlamına geliyor. Avrupa ülkeleri savaşı kınarken Putin'in cebine para koyuyorlar. Bu ülkeler hem savaşı hem de iklim krizini körükleyen Rus LNG'sinin ticaretini yasaklayarak eylemlerini sözleriyle uyumlu hâle getirmelidir" ifadelerini kullandı.

İspanya ve Belçika; rakamların ulusal alımları yansıtmadığını, limanlarının kıtanın geri kalanı için önemli geçitler olduğunu belirtti.

Avrupalı liderler, 2022 yılını Rus enerjisine olan bağımlılıklarını azaltmak ve Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Avrupa'ya gaz akışını durdurmasının ardından alternatif kaynaklar bulmaya çalışmakla geçirmişlerdi.

AB, Moskova kuvvetlerinin geçen yıl şubat ayında Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından Rusya'dan petrol ve kömür ithalatına yaptırımlar getirdi.

Ayrıca Rus kuruluşlarının AB topraklarında gaz depolamasını yasakladı ve Rus enerji sektörüne yeni yatırımların çoğunu engelledi.

Kışın elektrik kesintisi yaşanacağı korkusuyla pek çok ülkede insanlardan termostatlarını 1 santigrat derece düşürmeleri istendi ve Eyfel Kulesi de dâhil olmak üzere tüm bloktaki kamu binalarının gece aydınlatması durduruldu. Bazı şehirlerde enerji tasarrufu amacıyla sokak lambaları gece yarısından sonra kapatıldı.

Almanya; ocak ayında yaptığı açıklamada, ABD ve Norveç'i de içeren dünyanın başka yerlerinden tedarik sağladığı için artık enerji konusunda Rusya'ya bağımlı olmadığını duyurmuştu.

İspanya; mevcut durumun, AB'nin Rus gazına olan bağımlılığını azaltma konusunda birleşik ve tutarlı bir eylem ihtiyacını açıkça ortaya koyduğuna ilişkin açıklamalarda bulunmuştu.

Madrid yönetimi; ithalattaki artışın, tüccarların Rus LNG'sini İspanyol ve Belçikalı tesislerde depolamasının bir sonucu olduğunu da belirtmişti.

İspanya'dan bir kaynak, İngiliz gazetesi The Guardian'a yaptığı açıklamada, "Avrupa'nın şimdiye kadar olduğu gibi ortak hareket etmesi ve eski bağımlılıkların yerine aynı derecede tehlikeli başka bağımlılıkları ikame etmekten kaçınması gerekiyor" dedi.

Belçika'nın Zeebrugge ve Antwerp limanları, aralarında Fransa ve Almanya'nın da bulunduğu 18 pazara açılan kapılar olarak işlev görüyor ve LNG'nin büyük bir kısmı komşu ülkelere ihraç ediliyor.

Hükûmet verilerine göre, Belçika'da tüketilen gazın sadece yüzde 2,8'i Rusya'dan geliyor. 2022'deki enerji krizi sırasında, gaz kapasitesinin tamamını komşularına ihraç etti.

Belçika hükûmetinin, Rus tedarikini durdurmak için yasal işlem başlatmayı düşündüğü; ancak ticaretin iki Belçika limanına bir günlük seyahat mesafesinde gaz depolama terminali bulunan komşulara kayma ihtimali olduğu aktarıldı.

AB çapında yaptırımların, Rus tedarikini sınırlandırmanın en etkili yolu olacağına karar verildiği belirtildi.

İspanyol kaynak; The Guardian'a yaptığı açıklamada, Rusya'dan LNG ithalatının sınırlandırılmasının yalnızca Avrupa'nın önceden anlaşmaya varması hâlinde mümkün olabileceğini söyledi.

Kaynak, İngiliz gazeteye verdiği demeçte, "Böyle bir anlaşma yapılana kadar, operatörlerden Rusya ile LNG alım sözleşmelerini yenilememelerini istedik. Eğer durum buysa, büyük olasılıkla diğer tüccarlar yeniden gazlaştırma ve liman boşaltma altyapıları nedeniyle AB'de, özellikle Belçika ve İspanya'da, depolamanın kendileri için daha uygun olduğuna karar vermişlerdir" ifadelerini kullandı.

AB, mart ayında üye devletlere ve özel şirketlere Rusya'dan alımları durdurmaları çağrısında bulunmuştu. Enerjiden Sorumlu Avrupa Komisyonu Üyesi Kadri Simson, "Bence Rus gazından mümkün olan en kısa sürede tamamen kurtulabiliriz ve kurtulmalıyız" dedi.