Atlantik Okyanusu’nun bir parçası olan Baltık Denizi yeni bir savaş alanı mı oluyor?

Geçtiğimiz haftalarda NATO'nun Ramstein Alloy 2023-1 hava tatbikatı Baltık Denizi üzerinde gerçekleştirildi. Tatbikata Türkiye dahil 7 ülke katıldı. Finlandiya uçakları da ilk kez bir NATO tatbikatında üye ülke olarak yer aldı. Geçtiğimiz günlerde ise Almanya Hava Kuvvetleri, üç Rus savaş uçağının, İngiliz Hava Kuvvetleri’nin desteğiyle Baltık Denizi semalarında engellendiğini duyurdu. Batı-Rusya gerilimi bir iç deniz olan Baltık Denizi’ne ve onu çevreleyen bölgeye taşındı.

Batı-Rusya gerilimi Baltık Denizi’ne taşınıyor. Rus jetleri ve NATO savaş uçakları bölgede sürekli karşı karşıya geliyor. 
 
Mart ayında İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri, Rusya'ya ait Tu-134 tipi askeri uçağına ve ona eşlik eden iki savaş jetine, Estonya sınırında Alman savaş uçaklarıyla birlikte NATO bünyesindeki ortak uçuşla müdahale edildiğini duyurdu. Baltık Denizi üstünde uçarken Estonya hava trafik kontrol kulesiyle bağlantısı kopan Rus jetinin önü, Typhoon savaş uçaklarıyla kesildi. 
 
Mart ayı sona ererken de ABD'ye ait stratejik bombardıman uçağı B-52 Avrupa semalarındaydı.  

Milliyet’in aktardığına göre; nükleer başlık taşıyabilen B-52'ye; İtalya, İspanya ve Romanya savaş uçakları eşlik etti. İtalyanlar Typhoon, İspanyollar F-22 ve Romanya ordusu ise kadraja F-18'lerle girdi. Görüntülerin Baltık Denizi'nin üzerinde kayıtlara geçtiği belirtildi ancak resmi bir doğrulama gelmedi. 
 
Finlandiya'nın NATO'ya resmen katılımı ise Baltık Denizi’nde yaşanan gerilimi artırdı. Finlandiya'nın ittifaka üye olmasından dört gün sonra Litvanya'daki Siauliai Üssü'nde konuşlu NATO F-16'ları, Baltık Denizi'nde seyreden iki Rus savaş uçağının önünü kesti. İttifak, NATO bölgesi yakınında uçan Rus jetlerini önleyen Romanya F-16'larının ilk kez 'Karpatyalı Engerek' için havalandığını bildirdi. 
 
Geçtiğimiz günlerde de Alman ve İngiliz jetleri Baltık Denizi üzerinde Rus uçaklarını engelledi. Alman Hava Kuvvetlerinden yapılan açıklamada, Alman ve İngiliz Eurofighter tipi uçakların 3 askeri uçağı teşhis etmek için alarma geçirildiği aktarıldı. 


 
Bunların iki SU-27 Flanker ve bir IL-20 tipi Rus uçağı olduğunun tespit edildiği belirtilen açıklamada, bu uçakların uluslararası hava sahasında bir kez daha sinyal vermeden uçtukları ve söz konusu uçakların engellendiği kaydedildi. 

BALTIK DENİZİ’NİN RUSYA İÇİN STRATEJİK ÖNEMİ 

Baltık Denizi; İsveç, Finlandiya, Danimarka, Almanya, Polonya, Rusya, Estonya, Letonya ve Litvanya ile çevrili bir iç deniz. 
 
Baltık Denizi kıyısında Rusya’nın St. Petersburg şehri yer alıyor. St. Petersburg şehri Rusya’nın dış dünyaya açılmasında ve ticaretinde önemli bir yere sahip. Petersburg, taşıma ve lojistik yönden Rusya’yı tüm dünyaya bağlayan ideal bir üs konumunda bulunuyor. 
 
St. Petersburg limanının ablukaya alınması Rusya’nın dış dünya ile bağlantısının kesilmesine neden olur ve Rusya’yı stratejik açıdan sıkıntıya sürükler. 
 
Avrupa Birliği'nin tam ortasında olan Kaliningrad da Baltık Denizi kıyısında bulunuyor. Kaliningrad, Rusya’nın ana karayla bağlantısı olmayan “dışta kalmış” toprağı olarak nitelendiriliyor. 

Kaliningrad’ın coğrafi konumu Rusya’ya hem stratejik hem de askeri anlamda avantaj sağlıyor. Rusya, Kaliningrad sayesinde Avrupa’nın ortasında nükleer füzelerini bulundurabiliyor. 
 
Bu bölge ayrıca Baltık’ı kontrol eden konumu ile Rusya’nın Baltık Denizi'ndeki tek üssü konumunda. 

Enerji yolları ve projeleri açısından önem taşıyan Baltık Denizi, Rusya’nın Avrupa’ya ihraç edebileceği doğal gaz ve enerji kaynaklarının da rotası. Avrupa’yı enerji konusunda Rusya’ya bağlayan Nord Stream ve Nord Stream 2 projeleri Baltık Denizi'nden geçiyor. 
 
Baltık Denizi, Rusya’nın Avrupa Birliği ile ortak sınırı olan tek bölge ve AB tarafından yaptırım uygulanmış olmasına rağmen, ihracat bakımından ticari bir öneme sahip.  

BALTIK DENİZİ NATO GÖLÜNE DÖNÜŞÜYOR 

NATO ve Avrupa Birliği ise Rusya’nın Baltık Denizi’ndeki etkisini tamamen sonlandırmak istiyor. Baltık Denizi bir NATO gölüne dönüşüyor. 
 
Baltık Devletleri (Letonya, Litvanya ve Estonya) hem NATO (2004) hem de Avrupa Birliği (2007) üyesi oldu. 

Baltık Denizi’ne kıyısı olan Almanya ve Polonya da hem NATO hem de AB üyesi. 
 
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'ya saldırmasıyla tarafsızlığını bir kenara bırakan Finlandiya da ittifakın 31'inci üyesi oldu. Finlandiya'nın NATO'ya girişiyle Rusya ve ittifak arasındaki kara sınırı iki katına çıktı.   
 
NATO’nun genişlemesi ile NATO’nun sınır komşusu haline gelen Rusya, NATO tarafından bölgeye konuşlandırılan füzeler, teçhizatlar ve gerçekleştirilen tatbikatlardan dolayı endişe duyuyor.   

ABD ve NATO ise daha fazla hareket serbestisine sahip olduğu Baltık ve Doğu Avrupa Bölgesi'ni askeri yönden güçlendiriyor.  
 

NATO’nun Baltık Denizi bölgesindeki müttefiklerinin kara, deniz ve hava kuvvetlerini kapsayan büyük çaplı operasyonlarının sayısı her geçen gün artıyor. 
 
Geçtiğimiz haftalarda NATO'nun Ramstein Alloy 2023-1 hava tatbikatı Baltık Denizi üzerinde icra edildi. 
 
AA’nın aktardığına göre, tatbikatta Türkiye'nin yanı sıra Almanya, Portekiz, Romanya, Finlandiya, Litvanya ve İspanya yer aldı. 
 
NATO'dan yapılan açıklamaya göre; tatbikatta müttefik ülkelerin savaş uçakları, sivil uçakların iletişim kaybı durumunda havaalanına eşlik etme dahil olmak üzere çeşitli gerçek hayatta karşılaşabilecekleri senaryoları uyguladı. 
 
F-16 uçakları çeşitli muharebe görevleri icra etti ve karadaki kuvvetlere yakın hava desteği sağladı. 

Finlandiya uçakları, ülkenin 4 Nisan'da ittifak üyesi olmasından sonra ilk kez bir NATO tatbikatına katılmış oldu. 
 
NATO açıklamasında, müttefikler arasında koordinasyonu artırmayı amaçlayan tatbikat sayesinde müttefik uçakların Baltık hava sahasına entegrasyonunun arttığı belirtildi. 
 
Baltık Denizi’ndeki NATO varlığı rekabetçi bir ortam yaratıyor. NATO ülkelerine ait savaş jetleri ile Rus savaş jetleri Baltık Denizi’nde karşı karşıya geliyor. Ancak uzmanlar, Rusya’nın Baltık Denizi'nde NATO ile bir mücadeleye girmesinin mümkün görünmediğini söylüyor.