Bayraktar TB2 SİHA’ların başarısı dünya gündeminde
Suriye’deki ve Libya’daki iç savaşta üstün başarılar elde eden Bayraktar TB2 SİHA’lar, İkinci Dağlık Karabağ Savaşı’nda da Azerbaycan’ın Ermenistan’a karşı üstünlük kurmasında önemli bir rol üstlendi. Rusya-Ukrayna savaşında ise Ukrayna silahlı kuvvetleri tarafından Rusya’ya karşı aktif olarak kullanılması, Türk yapımı insansız hava araçlarına olan talebi artırdı. Peki, hangi ülkeler Bayraktar TB2 SİHA'ları satın aldı?
2014 yılında Türk Silahlı Kuvvetleri'nin envanterine giren Bayraktar TB2 SİHA, güvenlik güçleri tarafından 2014’ten beri yurt içi ve yurt dışında terörle mücadelede etkin bir rol oynuyor.
TB2 SİHA’lar Barış Pınarı Harekatı’nda Türk Silahlı Kuvvetlerinin keşif gözetleme kabiliyetlerini artırarak başarıya ulaşılmasına katkı sağladı. Bahar Kalkanı Harekatı’nda ise filolar halinde uçarak birçok zırhlı araç, obüs, çok namlulu roketatar ve hava savunma sistemini imha etti.
baykartech.com’da yer alan bilgiye göre, Bayraktar TB2 SİHA, dünyada ilk defa muharebe sahasında birincil unsur olarak SİHA’ların kullanıldığı Bahar Kalkanı Harekatı’na katılan hava araçlarının yaptığı tüm sortilerin yüzde 80’ini gerçekleştirdi. Suriye’nin İdlib bölgesinde düzenlenen harekat kapsamında başarıyla görev yapan Bayraktar TB2 SİHA’lar, 2 bin saatin üzerinde uçtu.
Türkiye’nin Libya’daki Bayraktar TB2 hamlesi ise Trablus’a gerçekleştirilen işgal girişiminin geri püskürtülmesinde önemli bir rol oynadı. Bayraktar TB2 SİHA’lar Libya’da son derece aleyhte olan bir askeri dengeyi altüst etti ve bütün aktörlerin ilgisini üzerine çekti.
Bayraktar TB2 SİHA’lar, İkinci Dağlık Karabağ Savaşı’nda da önemli bir rol oynadı. Azerbaycan, Ermenistan’ın işgali altındaki Dağlık Karabağ’a 27 Eylül 2020 tarihinde bir askeri operasyon başlatmıştı. Operasyon esnasında Azerbaycan ordusu, Baykar tarafından geliştirilen Bayraktar TB2 SİHA’ları kullandı.
Savunma analistleri tarafından teyit edilen çalışmalara göre, Bayraktar TB2 SİHA’lar; Ermenistan ordusuna ait birçok hava savunma sistemini, radar sistemini, tank, zırhlı araç, kamyon, cephanelik ve mevzileri imha etti.
27 Eylül’de Ermenistan saldırıları ile başlayan ve 44 gün süren İkinci Karabağ Savaşı, Azerbaycan ordusunun başarısı ile sonuçlandı.10 Kasım 2020 tarihinde Azerbaycan ordusu, Ermenistan’ın işgalini sonlandırarak Dağlık Karabağ’ı kontrol altına aldı.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kasım 2020’de, Türkiye'nin ürettiği SİHA'lar sayesinde "değeri 1 milyar doların üzerinde olan Ermeni mühimmatını imha ettiklerini" açıkladı.
Nisan 2021 tarihinde de ABD merkezli Foreign Policy dergisi Karabağ operasyonunda İHA ve SİHA’ların kullanımına yönelik bir analiz yayımladı. Jack Detsch imzalı yazıda, insansız hava araçlarının savaşlardaki öneminin Dağlık Karabağ Savaşı’nda daha da öne çıktığı belirtilerek, Bayraktar TB2 insansız hava araçlarının savaştaki etkinliğine dikkat çekildi.
Söz konusu yazıda, “Altı hafta süren çatışma sırasında Azerbaycan, savaş alanını küçültmek ve Ermenistan’ın zırhlı kuvvetlerini ve hatta cephe hattına bile ulaşmamış lojistik desteği parçalamak için Türk Bayraktar TB2 insansız hava araçlarını konuşlandırdı” denildi.
Mayıs 2021’de ise Rus Top War sitesi, Karabağ Savaşı'nda Azerbaycan'ın Bayraktar TB2'lerle Ermenistan tarafına verdirdiği zaiyata ilişkin bir haber yayımladı. Yayımlanan haberde Türk SİHA'larının ilk 24 gün içerisinde üçten fazla tabur, 43 piyade savaş aracı ve zırhlı personel taşıyıcı ve 114 adet Ermeni tankını imha ettiği bildirildi. Haberde, Azerbaycan’ın tek bir iHA bile kaybetmeden bunu gerçekleştirdiği belirtildi.
BAYRAKTAR TB2 SİHA’LAR UKRAYNA’DA
Rusya-Ukrayna savaşında Kiev Rusya’ya karşı kullanmak üzere Türkiye’den Bayraktar TB2 SİHA’ları satın aldı.
Reuters kaynaklarına göre, Rus işgali karşısında direnen Ukrayna 27 Ocak’ta 16 adetlik Bayraktar TB2 siparişi verdi.
Ukrayna Savunma Bakanlığı tarafından mart ayında yapılan açıklamada, “Yeni Bayraktar TB2’ler, Ukrayna’ya çoktan geldi ve savaş pozisyonlarına geçti” denildi.
12 Nisan’da CNN International, Türk yapımı silahlı insansız hava aracı (SİHA) Bayraktar TB2’nin Ukrayna savaşındaki rolünden övgüyle bahsetti.
CNN International'ın internet sitesinde yayımlanan "Türk drone'ları Ukrayna direnişinin sembolüne dönüştü" adlı haberde, Bayraktar TB2'nin popülerliğinin savaşla birlikte hem Ukrayna'da hem de uluslararası kamuoyunda hızla arttığı belirtildi.
Söz konusu haberde Bayraktar TB2'lerin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın damadı Selçuk Bayraktar'ın yönetim kurulu başkanı olduğu Baykar Teknoloji şirketi tarafından geliştirildiği de hatırlatıldı.
Haziran ayında Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov Ukrayna’nın Rusya tarafından işgal edilmeye başlandığı 24 Şubattan beri Baykar’dan toplamda 50 adet Bayraktar TB2 SİHA aldığını açıkladı.
Reznikov, Bayraktar TB2 için “Savaşta kendilerini çok başarılı bir şekilde gösterdiler” ifadelerini kullandı.
Temmuz 2022’de İngiliz yayın kuruluşu The Times’a konuşan Ukraynalı Bayraktar TB2 SİHA pilotu, “Bayraktar TB2 SİHA Rus S-300 hava savunma sistemi tarafından vuruldu. Her yerinin delik deşik olduğunu gördük fakat başardı. Geri döndü. Bu olaydan sonra TB2'yi onardık ve sonrasında çok iyi işlere imza attı” diye belirtti.
3 Eylül 2022 tarihinde de Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı Valeriy Zaluzhnyi, Türkiye'den tedarik edilen Bayraktar TB2 silahlı insansız hava araçlarının son üç günde toplam maliyeti yaklaşık 26,5 milyon dolar değerinde olan Rus teçhizatını imha ettiğini açıkladı.
Zaluzhnyi, Bayraktar TB2 SİHA’nın "etkili" olduğuna dikkat çekerek "Askerlerimizin hünerli ellerindeki etkili Türk Bayraktar TB2 SİHA’lar güçlü bir silahtır!" ifadelerini kullandı.
TB2 SİHA İLK KEZ BİR NATO ÜLKESİNDE
Suriye, Libya ve İkinci Dağlık Karabağ Savaşı’nda Bayraktar TB2 SİHA’ların aktif olarak kullanılması Türk yapımı insansız hava araçlarına olan talebi artırdı. Bayraktar TB2 silahlı insansız hava araçları ilk kez bir NATO ve Avrupa Birliği üyesi ülke tarafından satın alındı. Bayraktar TB2 SİHA’ları Polonya ordusunun envanterine girdi.
Mayıs 2021'de Polonya, Türkiye'den 24 adet Bayraktar TB2 satın alacağını açıklamıştı. Polonya Savunma Bakanı Mariusz Blaszczak, tedarik edilecek Bayraktar TB2’lerle ilgili “4 set, yani tanksavar mühimmatları ile donatılmış 24 adet Bayraktar TB2 satın almak için sözleşme üzerinde görüştük. İlk set bir yıl içerisinde Polonya ordusuna ulaşacak. Polonya ordusunu Bayraktar ile güçlendiriyoruz. Kanıtlanmış bir silah, saldırganı caydıran etkili bir silah. Bayraktar sözleşmesi lojistik ve eğitim paketi de içeriyor ve askeri şirket tarafından yapılacak hizmet için mahsup var” ifadelerini kullanmıştı.
Ekim 2022’de yerli silahlı insansız hava aracı Bayraktar TB2'lerin Polonya'ya ilk teslimatı gerçekleştirildi. Miroslawiec şehrindeki 12. İnsansız Hava Araçları Üssü'nde gerçekleştirilen törende altı adet Bayraktar TB2, Polonya Silahlı Kuvvetleri tarafından teslim alındı.
Polonya Savunma Bakanı Mariusz Blaszczak, teslim töreninde yaptığı konuşmada, "Bayraktar TB2'ler Polonya'nın hava savunma gücünü arttıracak ve ordumuz daha da güçlenmiş olacak" değerlendirmesinde bulundu.
BAYRAKTAR TB2 SİHA 27 ÜLKENİN RADARINDA
Baykar tarafından üretilen Bayraktar TB2 SİHA’lar savaşın yanı sıra doğada gerçekleştirilen arama kurtarma faaliyetlerinde, orman yangınlarıyla mücadelede de önemli roller üstleniyor. Savaşlardaki başarısı ve kullanım alanlarının bu kadar geniş olması Türk yapımı TB2 insansız hava araçlarına olan talebi artırıyor.
Bayraktar TB2 SİHA’lar Katar, Ukrayna, Azerbaycan, Libya, Türkmenistan, Fas, Kırgızistan, Nijer, Etiyopya, Pakistan, Tacikistan, Polonya, Cezayir, Somali, Irak, Litvanya, Cibuti, Burkina Faso, Togo, Bangladeş, Birleşik Arap Emirlikleri, Romanya, Mali ve son olarak Arnavutluk tarafından satın alındı.
20 Aralık’ta Arnavutluk ile Baykar Teknoloji arasında Bayraktar TB2 SİHA alımı için anlaşma imzalandı. Böylelikle Bayraktar TB2 satın alan ülke sayısı 27’ye yükseldi.
Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, üç adet Türk yapımı Bayraktar insansız hava aracı aldıklarını açıkladı.
Başbakan Edi Rama, ülkelerine gelecek üç SİHA’ının ülkenin ulusal güvenliğinin tehdit edilmesi halinde harekete geçmeye hazır olacaklarını bildirdi.
Rama, SİHA’ların ülke sınırlarını gözetlemenin dışında, kenevir tarlalarının yerini tespit etmek ve orman yangınlarını takip etmek de dahil birçok alanda yardımcı olacağını açıkladı.
Kasım ayında ise Bulgaristan Bayraktar TB2 SİHA satın almayı değerlendirdiklerini açıklamıştı. Bulgaristan Savunma Bakanı Dimitar Stoyanov yaptığı açıklamada, Bayraktar TB2 SİHA'ların üreticisi Baykar'ın temsilcileri ile bir toplantı gerçekleştirdiklerini ifade etmişti.
Ukrayna'da yaşanan savaş sonrasında ülkelerin Bayraktar TB2 ve Bayraktar Akıncı gibi silahlı insansız hava araçlarına (SİHA) olan ilgisinin arttığı görülüyor.