Brezilya’da seçimler ikinci tura kaldı: Aşırı sağın iktidarı sonlanabilir

Brezilya’da geçtiğimiz pazar günü yapılan devlet başkanlığı seçimlerinde aşırı sağcılığıyla ön plana çıkan Jair Bolsonaro ile daha önce ülkeyi yönetmiş ve solcu kimliğiyle bilinen Luiz Inacio Lula da Silva yarıştı.

Seçimin ardından yapılan açıklamalarda, oyların yüzde 47,9’unu Lula’nın, yüzde 43,7’sini ise Bolsonaro’nun aldığı belirtildi. Bu sonuçlar, seçim öncesi yapılan anketlerin aksine Bolsonaro’nun oy oranının daha yüksek olduğunu gözler önüne serdi.

BBC Türkçe’nin aktardığına göre, Brezilya’da son 24 yıldır gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimleri ikinci tura kalıyor. Siyasi uzmanlar ise bu seçimlerin bugüne kadar ülkedeki en “kutuplaşmış” seçimlerden biri olduğu değerlendirmesinde bulunuyor.

Brezilya’da 156 milyondan fazla kayıtlı seçmen bulunuyor. Ülkede oy kullanma işlemi ise elektronik olarak gerçekleştiriliyor. Lula, oy kullandıktan sonra yaptığı açıklamada, Brezilya’yi normale döndürmek istediğini vurgularken; Bolsonaro ise “temiz seçimlere” saygı gösterilmesi gerektiğini söyledi. Bolsonaro seçim kampanyası sürecinde sık sık elektronik sisteme eleştiriler yöneltmiş ve seçimlerin güvenirliliğini sorgulamıştı.

İki aday da seçimlerden önce birbirlerine yönelik ağır ithamlarda bulunmuştu. Bolsonaro Lula’yı “eski mahkum” ve “hain” olarak nitelendirirken; Lula ise Bolsonaro için “yalancı” dedi.

BREZİLYA’DA AŞIRI SAĞIN İKTİDAR DÖNEMİ SONLANABİLİR

Brezilya’nın aşırı sağcı Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, göreve geldiği ilk günden bu yana sözleri, davranışları ve sergilediği politikalar nedeniyle tepkileri üzerinde topladı. Bolsonaro, uzun bir süre devam eden ve tüm dünyayı endişelendiren Amazon ormanları yangınları karşısında aldığı kararlar nedeniyle sert eleştirilerin hedefi oldu. Büyük bir alana yayılan ve milyonlarca canlının gördüğü yangınlarda, Bolsonaro yönetimi, dış ülkelerin desteğini geri çevirdi.

Dünyanın akciğerleri olarak bilinen Amazon yağmur ormanlarında yerleşimi teşvik eden Bolsonaro, aynı zamanda maden arama faaliyetlerini de destekledi. Bolsonaro’nun izlediği politikalar, Amazon ormanlarında yaşanan yangınların en önemli nedenleri arasında gösterildi.

Söz konusu yangınlara müdahale etmekte oldukça geç kalan Bolsonaro, birçok dünya ülkesinden tepki çekti. Ancak yapılan tüm itirazlara rağmen aşırı sağcı lider, yerleşimi ve maden arama faaliyetlerini desteklemeyi sürdürdü.

Bolsonaro, koronavirüs salgınının ilk başlarında söylemleri ve kararları ile de büyük bir kesim tarafından eleştirildi. Koronavirüsü “küçük bir grip” olarak nitelendiren aşırı sağcı lider, salgın süresi boyunca hiçbir tedbire ve kısıtlamaya uymamasıyla dikkat çekti.

“Sanki ölümler sadece koronavirüs yüzünden oluyor” ifadeleriyle tepkileri üzerinde toplayan Bolsonaro, maske ve sosyal mesafe karşıtı gösterilere katılım gösterdi. Aşırı sağcı lider, ülkeye aşı tedarikinde de oldukça geç kaldı. Bu süreçte Bolsonarı yönetiminin, Hindistan’dan milyonlarca doz Covaxin aşısının satın alınması konusunda yolsuzluk yaptığı iddia edildi. Hükümet hakkında soruşturma başlatılırken, binlerce kişi sokaklara dökülerek Bolsonaro’yu protesto etti.

2018 yılında göreve gelen Devlet Başkanı Bolsonaro, izlediği politikalar nedeniyle oylarında düşüş yaşadı. Aşırı sağcı lider, seçim sürecinden önce sosyal medya hakkında yaptığı açıklamalar ve attığı adımlarla da dikkatleri üzerine çekti.

Facebook, Twitter ve YouTube gibi platformlarda yaptığı paylaşımları engellenen Bolsonaro, Telegram kullanmaya başladı ve takipçilerini de bu uygulamayı kullanmaya çağırdı. Şubat ayında 1 milyon takipçiye ulaşan Bolsonaro, destekçilerine bu platformdan hitap etti.

Brezilya’da Yüksek Mahkeme Yargıcı Alexandre de Moraes ise “Brezilyalı yetkililerin emirlerine uymamasını ve dezenformasyon içerdiği tespit edilen mesajları kaldırmamasını” gerekçe göstererek Telegram’ın ülke çapında engellenmesini sağladı. Tüm bunların yanı sıra Bolsonaro, son dönemde yaşadığı sağlık sorunlarıyla sık sık gündeme geliyor.

2018 yılındaki seçimlerde hapiste olan ve yarışamayan 76 yaşındaki Lula da Silva ise son dönemdeki söylemleri ve vaatleri ile oylarını artırmış durumda. Solcu lider, Amazon yağmur ormanlarını daha iyi korumak için yeni tedbirler alacağını söylüyor.

Gelir transferi projelerini sık sık dile getiren Lula da Silva, ülkedeki açlığa son vermeyi vadediyor. Lula da Silva ayrıca, Bolsonaro döneminde yıpranan dış politikayı yeniden ele alacağını ve ilişkilerde sorun yaşanan ülkelerle normalleşme yoluna gideceğini belirtiyor. Brezilya’yı bölgenin lider ülkesi konumuna getirmeyi isteyen solcu lider, 2003-2010 yılları arasında olduğu gibi yeniden devlet başkanlığı koltuğuna oturmak istiyor.

Brezilya’da geçtiğimiz gün gerçekleştirilen seçimin ilk turunun sonuçlarına göre, Lula da Silva’nın başkanlık koltuğuna daha yakın olduğu görülüyor. 30 Ekim’de gerçekleştirilmesi planlanan ikinci tur seçimlerinin ardından ülkede aşırı sağın iktidar dönemi sonlanabilir.