Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan tarihi ziyaret: Erdoğan-Sisi görüşmesinden öne çıkanlar
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi, başkent Kahire’de görüşmelerde bulunduktan sonra bir basın toplantısı düzenledi. Bu görüşme aynı zamanda Türkiye-Mısır ilişkilerinde yeni bir sayfanın başlayacağı anlamına geliyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 10 yıl boyunca sert ifadelerle eleştirdiği Mısır Cumhurbaşkanı Sisi’nin daveti üzerine Mısır’a ziyaret düzenledi. Erdoğan’ın gerçekleştirdiği bu ziyaret, sadece Türkiye-Mısır ilişkileri için değil bölgesel açıdan da tarihi bir ziyaret olarak görülüyor.
Bu ziyaretin iki ülke arasında yaşanan soğukluğun resmi olarak sona ermesi ve yeni bir döneme girilmesi açısından büyük bir önem taşıdığı her iki tarafın ortak görüşü olarak öne çıkıyor.
Erdoğan’ın gerçekleştirdiği bu ziyareti başta İsrail, KKTC, Yunanistan, Libya, Sudan ve Arap dünyasından diğer ülkelerin de yakından izleyeceği öngörülüyor.
İki lider arasındaki soğukluk, dönemin Savunma Bakanı Sisi’nin Temmuz 2013’te Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’ye karşı askeri darbe düzenlemesi ile başladı.
Türkiye, Müslüman Kardeşler hareketini temsil eden Mursi’nin 2012’de yapılan seçimlerden zaferle çıkmasından büyük memnuniyet duymuş ve ideolojik yakınlık içinde olduğu Mursi yönetimiyle ilişkileri güçlendirmek için önemli adımlar atmıştı.
Bu ziyaret Sisi açısından önemli bir değer taşıyor. 10 yıl önce askeri darbeyle ele geçirdiği iktidarını tanımayan tek ülke konumunda bulunan Türkiye Cumhuriyeti liderinin de Sisi’yi Kahire’de ziyaret etmesi, Mısır lideri açısından önemli bir kazanım olarak değerlendiriliyor.
TÜRKİYE-MISIR İLİŞKİLERİNİN NORMALLEŞME SÜRECİ
2019-2020 yılları arasında Yunanistan, Kıbrıs Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği ile Doğu Akdeniz’deki deniz yetki sınırları ve enerji zenginliklerinin paylaşımı konusunda birçok gerilim yaşayan Türkiye, 2021’den itibaren hem Batı hem de Orta Doğu ülkeleriyle ilişkileri normalleştirme kararı almıştı.
Türkiye ve Mısır arasındaki asıl normalleşme süreci, Erdoğan ve Sisi’nin Dünya Kupası açılış maçı sırasında Kasım 2022’de bulundukları Doha’da Katar’ın ara buluculuğuyla görüşmeleri ve el sıkışmaları ile hareketlendi.
LİDERLERİN AÇIKLAMALARI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mısır’a düzenlediği ziyaretin iki ülke ilişkilerinde yeni bir sayfa açacağını ve ilerleyen dönem için önemli gelişmeler yaşanacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyimizi, cumhurbaşkanları seviyesine taşıdık. Değerli kardeşimi, konsey toplantımızı gerçekleştirmek üzere ilk fırsatta Ankara’ya beklediğimi söyledim” dedi.
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ise bu davete karşılık olarak nisan ayında Türkiye’ye ziyaret gerçekleştirmeyi planladığını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülke arasındaki ticaretin öneminden bahsederken karşılıklı yatırımların 3 milyar dolara ulaştığını söyledi ve önümüzdeki dönemde bu miktarı artırmayı hedeflerini belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Savunma sanayi, çok ciddi potansiyele sahip olduğumuz bir diğer alandır. Mısır savunma sektörüne önemli yatırımlar yapıyor. Mısır ile güç birliğine giderek ortak projeler geliştireceğimize inanıyorum.
LNG, nükleer ve yenilenebilir enerji alanında işbirliğimizi geliştirme imkanlarına da değerlendiriyoruz. Turizm, eğitim ve kültür alanlarında mevcut bağları daha da kuvvetlendirmek adına gayret sarf edeceğiz. Kahire’deki Yunus Emre Enstitüsü, dünyada Türkçe kurslarına en fazla ilgi gösterilen şube konumundadır.”
Libya’nın son durumu hakkında konuşan Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ise “Libya’da cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin yapılması ve askerlik kurumunun birliğinin sağlanmasına yardımcı olacak şekilde Türkiye ile Mısır arasındaki istişarenin güçlendirilmesinin gerekliğini teyit ettik” şeklinde konuştu.
TÜRKİYE VE MISIR’IN BEKLENTİLERİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın penceresinden Mısır ziyareti, bölgede yaşanan gerilim de dikkate alındığında Türkiye ve kendisinin bölgesel rolünü göstermesi açısından önemli olarak görülüyor.
Kahire’yi Arap dünyasının stratejik ve ideolojik başkentleri arasında gören Erdoğan, özellikle Arap Baharı’nın ilk yıllarında önemli ve gündemi etkileyen mesajlarını bu kentten vermeyi tercih etmişti.
Son dönemde ise özellikle Doğu Akdeniz ve Gazze’de yaşanan insanlık dışı olaylar açısından Erdoğan’ın bu ziyareti, uluslararası alanda ciddi bir gelişme olarak öne çıkıyor.
Mısır tarafı ise Erdoğan’ın ziyaretinin ana gündem maddesinin ikili ilişkiler olması gerektiği düşüncesinde.
Ziyarette ekonomi, ticaret ve yatırım alanlarına odaklanmak isteğindeki Mısır tarafı, Türkiye’nin savunma sanayi ürünlerine de ilgi gösteriyor.