Netanyahu, askerlik yasası kabul edilmezse hükümetin düşeceğini söyledi
İsrail’de Benny Gantz ile Benjamin Netanyahu arasındaki gerginlik devam ediyor. Başbakan’ın Haredi Yahudilerini zorunlu askerlikten muaf tutmak için çıkartmayı tasarladığı bir yasa, Gantz’ın çekilmesine ve hükümetin dağılmasına yol açabilir.
İsrail devlet kanalı KAN’a göre Benjamin Netanyahu, bakanlara bir mesaj göndererek Harediler olarak bilinen Ultra Ortodoks Yahudilerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasını önerecek tasarıyı meclise sunmaktan geri adım atmayacağını bildirdi.
Başbakan ayrıca, bu tasarının kabul edilmemesi halinde hükümetin düşeceği uyarısında bulundu.
Yair Lapid, bu tasarı kabul edildiği takdirde Benny Gantz ve Gadi Eisenkot’un partilerinin çekilmesi gerektiğini söyledi. Eski Başbakan, tasarının “ülke tarihindeki en kötü hükümetin bir yansıması” olduğunu söyleyerek önrgeye tepki göstermişti.
Lapid, güvenlik felaketine yol açacağını öne sürdüğü tasarı için “Hükümet İsrail'in güvenliği ile oynuyor. Bu artık sadece ideolojik bir tartışma değil. Yeterli asker yok, ordunun sınırları zorlanıyor. Şu anda Batı Şeria'da Gazze'dekinden daha fazla asker var ve şu anda fiili savaş devam etmiyor” ifadelerini kullanmıştı.
Savunma Bakanı Yoav Gallant da bu tasarıyı kabul etmediğini, tasarıya karşı çıkacağını belirtmişti.
Eski Savunma Bakanı Gantz da bu yasanın geçmesi halinde hükümetten çekileceğini açıklamıştı.
KAN’a konuşan Gantz, “Zorunlu askerlik yasası mevcut haliyle kabul edilirse hükümet üyesi olamayacağız. Ulus bunu kabul edemez Knesset [meclis] bu yasayı onaylar ve İsrail Devleti yasalarına dahil ederse ne ben ne de ortaklarım acil durum hükümetinin üyesi olamayacağız. Bu yasa kabul edilirse özellikle savaş zamanlarında devletin birliğine ve güvenliğine zarar verecektir. Hükümet tarafından hazırlanan zorunlu askerlik yasası, düşmanlarımıza karşı birlikte savaşmamız gereken bir zamanda içimizde derin bir çatlak yaratacak ciddi bir ahlaki başarısızlıktır” açıklamasında bulundu.
Likud partisine ve Knesset üyelerine “seslerini duyurmaları” çağrısında bulunan Gantz, bu yasanın toplum içinde ayrışmaya da sebep olabileceğini aktardı. Bu önerge, Gantz’ın sözlerine paralel olarak, kendilerine haksızlık olduğu gerekçesiyle seküler vatandaşların da tepkisini çekiyor.
Haredi partilerine de seslenen Gantz, Tevrat çalışmalarının ve İsrail’in kültür ve geleneğini korumanın öneminin farkında olan birisi olduğunu belirterek, “Bütün ulusun kaldıramayacağı yanlış bir yasayı geçirmeye çalışmayın” dedi.
Ancak İsrail nüfusunun yüzde 12’lik kısmını oluşturan Harediler bu muafiyet yasasının çıkarılmasını destekliyor. Halihazırda Yeşivalarda 26 yaşına kadar eğitim gören Ultra Ortodokslar zorunlu askerlikten muafiyet hakkı kazanırken iktisatçılar, iş piyasasının dışında kalan Haredilerin ekonomik maaliyetinin çok yüksek olacağını belirtiyor.
İsrailli yayın kuruluşu Channel 12'ye göre Başsavcı Gali Baharav-Miara'nın ekonomik maliyeti yüksek olan bir yasayı savunamayacağını ifade etmesi üzerine Netanyahu, 26 Mart'ta Knesset'e sunulacak önergedeki maddelerden birini çıkardı.
Çıkarılan madde, Harediler için 26 olan zorunlu askerlikten muafiyet yaşının 35’e çıkarılmasını öngörüyordu.
Ekonomi Bakanlığı’nın tahminlerine göre Haredilerin 35 yaşına kadar orduya alınmaması halinde İsrail ekonomisi önümüzdeki 10 yıl içinde 28 milyar doları bulan bir darbe alacak.
Times of Israel’in aktardığına göre Ynet'e konuşan ultra-Ortodoks bir siyasi kaynak, teklifin mali yaptırımlar ve yıllık askere alma hedefleri içeren yeni bir versiyonunun 25 Mart’ta kabine üyelerine dağıtılacağını belirtti.
Muhalefet lideri Yair Lapid ise X hesabından yaptığı bir paylaşımda, bu geri adımı sert bir dille eleştirdi.
Lapid, “Bu açık bir dolandırıcılıktır. Muafiyet yaşının 35'e yükseltilmesi, kaçaklık yasasının zorunlu askerlik yükümlülüğü olmadığı, mali yaptırımlar içermediği ve tek bir ultra-Ortodoks'un bile askere alınmayacağı gerçeğini gizlemeyi amaçlayan bir aldatmacaydı” ifadelerini kullandığı paylaşımında, yasayı savaşçılara yönelik bir hakaret olarak niteledi.