Venezuela-Kolombiya ilişkilerinde yeni bir sayfa açılıyor

İkili ilişkileri her zaman iyi olmayan ve terör yüzünden sık sık sorunlar yaşayan Kolombiya ve Venezuela, yakın zamana kadar aralarındaki diplomatik ilişkileri durdurmuş vaziyettelerdi.

Kolombiya’da Gustavo Petro’nun 2022’de Başkan olarak seçilmesiyle diplomatik ilişkiler yeniden kuruldu.

Kolombiya’nın ilk solcu Başkanının seçim kampanayaları sırasında vaatlerinden biri, Caracas ile ilişkilerin düzeltilmesiydi.

Bogotá’nın Caracas’a Ağustos 2022’nin sonunda atadığı Büyükelçi Armando Benedetti, atandığı gün, “Kolombiya’nın Venezuela Büyükelçisi olarak Başkan Nicolás Maduro tarafından kabul edildim ve ona diplomatik belgelerimi sundum. Baştan hiç koparılmamış olması gereken dostluk bağlarının yeniden tesisinin aciliyeti üzerine konuştuk” açıklamasında bulunmuştu.

İLİŞKİLERİN KRONOLOJİSİ

İki ülke arasındaki ilişkiler 2010’lu yıllarda giderek kötüleşmiş, 2019 yılında karşılıklı olarak diplomatik ilişkilerin durdurulmasıyla dibi görmüştü.

2010’da iki ülke arasında Venezuela’nın Kolombiya ile savaşta olan iki gerilla örgütü FARC ve ELN’ye yataklık ettiğine dair Kolombiya Başkanı Álvaro Uribe’nin iddiası sebebiyle ilişkiler zora girmişti.

Diplomatik ilişkilerin kesilmesi ve savaş söylentilerinin dolaşıma girmesine kadar yükselen tansiyonlar, Güney Amerikalı Uluslar Birliği’nin Kolombiya’da yeni Başkan seçilen Juan Manuel Santos ve Venezuelalı mevkidaşı Hugo Chávez’i bir araya getirmesiyle düşürülmüştü.

2013 yılında ise Venezuelalı muhalefet lideri Henrique Capriles’in Santos tarafından kabul edilmesi, iki ülke arasında ufak çaplı bir gerilime neden olmuştu. Capriles’in Güney Amerika gezisine çıkıp Nicolás Maduro’nun seçim galibiyetini kötülemesi ve Kolombiya Başkanı tarafından kabul edilmesi gerilimin sebebiydi. Başkanlar arasında gerçekleştirilen bir görüşmeyle bu kriz tatlıya bağlandı.

Bundan iki yıl sonra yine bir kriz çıktı. Bu seferki kriz Maduro’nun sınırdaki Simón Bolívar Uluslarası Geçiş Köprüsü’nün kapatılması ve ülkedeki Kolombiyalıların sınırdışı edilmesiyle ilgiliydi. İki ülke arasındaki sınırın komple kapatılmasıyla zirveye ulaşan bu kriz, sınırların kademeli olarak açılmasıyla bir yıl içinde çözüme kavuşturuldu.

2018’de ise dönemin ABD Başkanı Donald Trump’ın Venezuela’ya askerî müdahaleyle ilgili yorumlarda bulunması üzerine Venezuelalı Meclis Üyesi Pedro Carreño’nun “ABD’nin bize saldırması hâlinde Kolombiya’daki hedefleri vuracağız” demesi ve birkaç gün içinde sınıra ekipman yerleştirilmesi ile Kolombiya güçleri alarm hâline geçmiş oldu.

Kriz, ağustos ayında Kolombiya Başkanı Iván Duque’nin Nicolás Maduro’yu tanımadığını ifade etmesiyle zirveye tırmanmış oldu. 2022’ye kadar devam eden diplomatik kriz, 2022’de Gustavo Petro’nun Başkan seçilmesinin ardından giderildi.

ANTLAŞMA İMZALANDI

Bogotá ile Caracas yönetimleri arasında vuku bulan barışın ertesinde, ikili ilişkilerin en önemli noktalarından olan ticareti canlandırmak için imzalar atıldı.

Bir sınır köprüsünde gerçekleştirilen seremonide konuşan Maduro, “Bu antlaşma gümrük vergilerinden ticareti yapılan mallara kadar her şeyi güncelliyor ve Kolombiya ile Venezuela arasındaki ticaretin genişletilmesi için gereken temelleri atıyor” dedi.

İlişkilerin düzeltilmesinde büyük rol oynayan Petro konuyla ilgili "Bu köprüleri ticaretle doldurmalıyız" ifadelerini kullandı ve ifadelerine yaptığı eklemede "Daha yapılacak çok iş var çünkü mesele bu köprülerin ticaretle dolup dolmadığı değil, insanlarla dolup taşmadığı" uyarısında bulundu.

Kolombiya Başkanı, iki bin 200 kilometrelik sınırın uzun süredir bölgede yasa dışı aktiviteler sürdüren mafyatik grupların eline düştüğünü söylemişti.

Ocak ayında da görüşen ikili, o görüşmelerinde çift taraflı ticaretin yanında Kolombiya’nın paramiliter örgüt ELN ile olan mücadelesini ele almıştı.

Gustavo Petro’nun vaatleri arasında ELN ile barışmak da bulunuyor. Devam eden barış görüşmelerinin garantörlerinden biri Venezuela ve ilk turu geçtiğimiz yılın sonlarında gerçekleşen bu görüşmenin yeri Caracas’tı.