Bosna Hersek

Güneydoğu Avrupa'nın Balkanlar bölgesinde yer alan Bosna Hersek, karmaşık tarihi miraslar ve coğrafi bölünmüşlüğün damgasını vurduğu benzersiz bir siyasi ve demografik manzara sunmaktadır. Yugoslavya içinde 1945 yılında sosyalist bir cumhuriyet olarak kurulan Bosna, 1992 yılında bağımsızlığını ilan etmiş ve 1995 yılına kadar süren acımasız bir savaşın tarafı olmuştur. Bu savaş sırasında Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından Bosna Soykırımı gerçekleştirilmiştir. 1995'te imzalanan Dayton Anlaşması çatışmayı sona erdirmiş ve ülkenin üç kurucu grubu olan Boşnaklar, Sırplar ve Hırvatlar arasında bir güç paylaşımı düzenlemesi oluşturmuştur.

Demografik olarak Bosna, karmaşık bir etnik yapıya sahip yaklaşık 3,3 milyonluk bir nüfusa sahiptir. Boşnaklar, Sırplar ve Hırvatların her biri nüfusun yaklaşık üçte birini oluştururken, daha küçük azınlıklar da mevcuttur. Bu çeşitlilik, her büyük etnik gruptan bir üyenin seçildiği ülkenin üçlü cumhurbaşkanlığına da yansımaktadır.

Siyasi olarak Bosna Hersek, Dayton Anlaşması ile tanımlanan benzersiz bir sistem altında faaliyet göstermektedir. İki varlıktan oluşan ademi merkeziyetçi bir federasyondur: Bosna Hersek Federasyonu (Boşnak ve Hırvatların hakimiyetinde) ve Sırp Cumhuriyeti (Sırpların hakimiyetinde). Bu iki bölgeden ayrı fakat ikisinin ortak idaresi altında bulunan “Brčko İlçesi” adlı bir bölgesi daha bulunmaktadır. “Eştoplumlaştırmacılık” örneği olarak da değerlendirilen bu karmaşık yapı, ulusal düzeydeki güç paylaşımı düzenlemeleriyle birleştiğinde, genellikle siyasi zorluklara ve bürokratik engellere yol açmaktadır.

İki kamaralı bir meclise sahip olan Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’dır. Ülkede Cumhurbaşkanlığı makamı Boşnak, Sırp ve Hırvat topluluklarının her birinden seçilen birer üye olmak üzere üç üyenin oluşturduğu bir konsey tarafından idare edilir. Mevcut üyeler Željko Komšić (Hırvat), Denis Bećirović (Boşnak) ve Željka Cvijanović’tir (Sırp). Konsey Başkanlığı her sekiz ayda bir üç üye arasında değişmektedir. Kabine Başkanı, yani Başbakanlık görevi ise Borjana Krišto tarafından icra edilmektedir. Ülkeyi oluşturan Bosna Hersek Federasyonunun Başkanı Lidija Bradara, Başbakanı Nermin Nikšić, Sırp Cumhuriyeti’nin ise Başkanı Milorad Dodik, Başbakanı Radovan Višković’tir.

Bosna Hersek, Avrupa Birliği (AB) ve NATO'ya katılmayı hedeflemektedir.