Bülent Ecevit

Mustafa Bülent Ecevit, 28 Mayıs 1925 yılında İstanbul’da dünyaya gelmiştir. Babası, Kürdizade Mustafa Şükrü Efendi'nin oğlu olan ve Kastamonu’da dünyaya gelen Fahri Ecevit’tir.

Fahri Ecevit, 1943-1950 yılları arasında CHP'den Kastamonu milletvekili olmuştur. Ankara Hukuk Fakültesi’nden mezun olan Fahri Ecevit, Adli Tıp Profesörüdür. Annesi Fatma Nazlı Hanım ise, ressamdır.

1944 yılında Robert Koleji’nden mezun olan Bülent Ecevit, Önce Ankara Hukuk Fakültesi sonra da Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi İngiliz Filolojisi bölümüne kayıt yaptırmasına rağmen yüksek öğrenimine devam etmemiştir.

1944 yılında Basın Yayın Genel Müdürlüğü'nde çevirmenlik yapan Bülent Ecevit, 1946-1950 yılları arasında Londra Elçiliğinin Basın Ataşeliği'nde kâtip olarak çalışmıştır.

1950 yılında Cumhuriyet Halk Partisi’nin basın yayın organı Ulus gazetesinde çalışmaya başlayan Bülent Ecevit, 1951-52 yılları arasında yedek subay olarak askerliğini tamamlamasının ardından gazetedeki işine geri dönmüştür.

Ulus gazetesi Demokrat Parti tarafından kapatılınca Yeni Ulus ve Halkçı gazetelerinde yazar ve yazı işleri müdürü olarak görev alan Bülent Ecevit, 955 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin Kuzey Karolina eyaletinin Winston-Salem kentinde, The Journal and Sentinel'de konuk gazeteci olarak çalışmıştır.

Türkiye’ye dönmesinin ardından 1957 yılında Rockefeller Foundation Fellowship Bursu ile yeniden ABD'ye dönen Bülent Ecevit, Harvard Üniversitesi'nde, Henry A. Kissinger Harvard Üniversitesi’nde rektör olduğu dönemde sekiz ay sosyal psikoloji ve Orta Doğu tarihi üzerine incelemeler yapmıştır. Ecevit, Harvard’da bulunduğu süre boyunca antikomünizm seminerlerine katılmıştır.

1950 yılında Forum Dergisi kadrosunda yer alan Ecevit, Milliyet’te, Özgür İnsan Dergisi’nde, Arayış Dergisi’nde ve Güvercin Dergilerinde görev almıştır.

1946 yılında Rahşan Aral ile evlenen Bülent Ecevit, 1953 yılında CHP Gençlik Kolları Merkez Yönetim Kurulu'nda görev almıştır.

Bülent Ecevit, İsmet İnönü'nün damadı Metin Toker'in adaylığını devretmesiyle, 27 Ekim 1957 seçimlerinde CHP'den milletvekili olmuştur.

1959 yılında Parti Meclisi’ne giren Bülent Ecevit, 27 Mayıs 1960 Askerî Müdahalesi'nden sonra, CHP kontenjanından, Kurucu Meclis üyesi olmuştur. 1961 Genel seçimlerinde Zonguldak’tan milletvekili seçilen Bülent Ecevit, 1961 – 65 Hükümeti’nde Çalışma Bakanı olarak görev almıştır.

Üç koalisyon hükümetinde de Çalışma Bakanı olarak görev alan Bülent Ecevit, 1965 yılında Zonguldak’tan yeniden milletvekili seçilerek, CHP içerisindeki ‘Ortanın Solu’ söylemine öncülük etmiştir.

1966 yılında CHP Genel Sekreterliği’ne seçilen Ecevit, Turhan Feyzioğlu ile arasındaki gerilimin tırmanmasının ardından 28 Nisan 1967 tarihinde düzenlenen 4. Olağanüstü Kurultay'ında 47 milletvekili ile birlikte partiden ayrılarak Güven Partisi’ni kurmuştur.

12 Mart 1971 muhtırasından sonra İsmet İnönü ile yaşadığı rekabetin ardından İnönü’nün parti içerisinde rest çekmesi ile birlikte İsmet İnönü’nün yerine CHP Genel Başkanlığı’na seçilmiştir.

CHP Ecevit liderliğinde girdiği ilk genel seçim olan 14 Ekim 1973 genel seçimlerinde yüzde 33,3'lük oy oranıyla 185 milletvekili çıkarmıştır. Oy oranını yüzde 5.9 artıran CHP’nin, en fazla oyu almasına rağmen çoğunluğu kazanamaması üzerine 26 Ocak 1974 tarihinde Millî Selamet Partisi (MSP) ile kurduğu koalisyon hükûmetinde ilk defa başbakanlık görevini almıştır.

CHP içerisinde ‘demokratik sol’ kavramını güçlendiren Bülent Ecevit, siyasete Temmuz 1974’te düzenlenen Kıbrıs Harekâtı’yla damga vurmuştur.

20 Temmuz'da başlayan Kıbrıs Barış Harekâtı’nı, 14 Ağustos'ta II. Barış Harekâtı izlemiş, bu tarihten itibaren Ecevit, “Kıbrıs fatihi” olarak anılmaya başlamıştır.

1974 yılında CHP – MSP Hükümeti’nin ardından Ecevit 1977 genel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi oyunu yüzde 41,4'e çıkarmıştır. Bu oy oranıyla tarihe geçen Bülent Ecevit, 1978 yılında Başbakanlık koltuğuna oturmasının ardından 12 Eylül 1980 darbesi sonrasında karşı çıkması dolayısıyla yönetim tarafından üç kez hapse mahkum edilmiş ve 10 yıl süreyle politikadan uzaklaştırılmıştır.

Bu dönemde yeniden gazeteciliğe dönen Bülent Ecevit, 1985 yılında Rahşan Ecevit’in kurduğu Demokratik Sol Parti’nin 1987 yılında başına geçmiş, partinin barajı geçememesinin ardından siyasetten çekilmiştir.

1989'da Genel Başkanlık koltuğunun boşlamasıyla Olağanüstü Kurul'da tekrar DSP'ye dönmesine ve Genel Başkan olmasına karar verilen Ecevit, 1991 seçimlerinde Zonguldak'tan milletvekili olmuştur.

1994 seçimlerinden sonra DSP, solun en büyük partisi olma konumuna gelirken Ecevit, DTP ve ANAP ile kurulan hükümette başbakan yardımcısı, daha sonraki DSP-DYP-ANAP azınlık hükümetinde de başbakan olmuştur.

1999 seçimleri sonrasında ise 2002 yılına kadar DSP hükümeti ile başbakan olan Ecevit, DSP’nin 2002 yılında barajı geçememesinin ardından yaşı ve sağlık sorunları nedeniyle siyasetten çekilmiştir.

Siyasette ‘Karaoğlan’ olarak anılan Bülent Ecevit, 18 Mayıs 2006 tarihinde geçirdiği beyin kanaması nedeniyle GATA'da tedavi altına alınmasının ardından altı ay sonra 5 Kasım 2006'da, 81 yaşında, solunum yetmezliğinden hayatını kaybetmiştir.