Portekiz’de seçim sonuçları belli oldu: Sağ ittifak kazandı, aşırı sağ oylarını yükseltti

Portekiz’de 10 Mart’ta gerçekleştirilen erken genel seçimlerde ana muhalefetteki Demokratik İttifak (AD) çok az farkla zafere ulaştı. Aşırı sağcı Chega ise oylarını önemli derecede artırarak üçüncü büyük siyasi parti konumuna geldi.

İçişleri Bakanlığının açıkladığı sandıkların yüzde 98’ine göre iktidardaki Sosyalist Parti (PS) ile ana muhalefetteki AD eşit oy oranlarına sahip. İki parti de yüzde 28,7 oy alsa da AD “seçimleri kazandığını”, PS ise “muhalefet partisi olacağını” açıkladı.

Sosyal Demokrat Parti (PSD) ve Hristiyan Demokratların ittifakından oluşan AD’nin lideri Luis Montenegro, seçim sonuçlarının ardından açıklamalarda bulundu.

Montenegro, “Seçimleri AD kazandı, PS kaybetti. Portekizliler yeni hükümet istediklerini sandıkta söyledi” şeklinde konuştu.

Montenegro, Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa’dan hükümeti kurma görevini kendisine vermesini isteyeceğini söyledi.

Portekiz’de sağın lideri Montenegro’nun, 9 yıl aranın ardından tekrar iktidara gelmesi bekleniyor.

Montenegro seçim kampanyası sürecinde “aşırı sağ ile asla hükümet kurmama” vaadinde bulunmuştu. Montenegro, konu ile ilgili yaptığı açıklamada, “Verdiğim sözü tutacağım. Hayır hayırdır” dedi.

Öte yandan son seçimlerde yüzde 41 olan oy oranı yüzde 28’lere düşen PS’nin yeni lideri Pedro Nuno Santos da seçim sonuçları ile ilgili konuştu.

Santos, “Meclis çoğunluğu olmasa da AD’yi seçim başarısından dolayı kutladığını” dile getirdi.

Santos, “Bizim çoğunluğumuz yok ve seçim programımız AD ile de bağdaşmıyor. PS olarak muhalefete liderlik edeceğiz ve Portekizlilerin güvenini tekrardan kazanacağız. Avrupa Parlamentosu seçimlerini kaybetmeyeceğiz” şeklinde konuştu.

Santos, AD’nin azınlık hükümeti kurmasına müsaade edeceklerini söylerken, aşırı sağın aldığı oyun “görmemezlikten gelmeyecek kadar önemli olduğunu ve ana muhalefeti Chega’nın eline bırakmayacaklarını” dile getirdi.

AŞIRI SAĞCI CHEGA OYLARINI İKİYE KATLADI

2019 yılında Portekiz’de siyasete atılan aşırı sağcı Chega, 5 yıl önceki seçimlerde 1 milletvekili çıkartmıştı. 2022’de milletvekili sayısı 22 olan Chega, pazar günkü son seçimlerde 44 milletvekiline ulaştı. Böylelikle aşırı sağcı Chega, ülkenin en büyük üçüncü siyasi partisi konumuna ulaştı.

Chega, seçim kampanyasında yolsuzluk ve göç ile ilgili konulara ağırlık vermişti. Chega’nın, Parlamento’da kimin iktidara geleceğini belirleyen kilit bir role sahip olmak istediği belirtiliyor.

Chega’nın lideri Andre Ventura, “seçimlerden büyük bir zafer elde ettiklerini” ifade ederken, “Portekiz’de sol kaybetmiştir. Biz gelecek 4 yıl için iktidara talibiz. Meclis’te çoğunluk var ama bu Chega ile birlikte” dedi.

Ventura, “İki partili dönem sona erdi. Chega, 1 milyondan fazla oyu geçti. Son seçimlere nazaran oylarını 4 kat artırdı” ifadelerini kullandı. Chega lideri, “Portekiz demokrasi tarihinde seçimlerden önce en fazla saldırıya uğrayan siyasi parti olduklarını” öne sürerken, “yanlı ve gerçekleri çarpıtan haber yaptıkları” gerekçesiyle basın ve anket şirketlerine tepki gösterdi.

Ventura, hükümete girmek istediklerini söyledi. AA’nın aktardığına göre, mevcut durumda AD’nin azınlık hükümeti kurmak için PS’nin desteğini alacağı liderlerin söylemlerinden belli oldu.

Seçimlere katılım oranı ise yüzde 66 olarak açıklandı. 2022’deki seçimlerde seçimlere katılım oranı yüzde 52 olmuştu.

Portekiz’de 2015’ten bu yana başbakanlık görevini yürüten Antonio Costa, 30 Ocak 2022’deki seçimlerde yüzde 41’lik rekor bir oranla PS’yi tek başına iktidara getirmişti.

Ancak yakın çevresindeki yolsuzluk iddialarından sonra Costa, Kasım 2023’te başbakanlıktan istifa etmiş ve ülkede erken genel seçim kararı alınmıştı.

Costa’nın istifasının ardından PS liderliğine Aralık 2023’te eski Altyapı ve Konut Bakanı Pedro Nuno Santos gelmişti.