Sri Lanka’da Devlet Başkanı Rajapaksa ülkeyi terk etti

Sri Lanka Devlet Başkanı Gotabaya Rajapaksa’nın, yerel saatle gece 3’te Maldivler’in başkenti Male’ye ulaştığı belirtiliyor.

73 yaşındaki Rajapaksa’nın ülkeden kaçması ile Sri Lanka’yı yöneten ailenin hanedanlığının sonu gelmiş oldu. Geçtiğimiz günlerde göstericilerin başkanlık sarayını basmasından bu yana Devlet Başkanı herhangi bir yerde görülmemişti.

Göstericilerin sarayı bastığı gün AFP’ye konuşan üst düzey bir savunma yetkilisi, Devlet Başkanı Rajapaksa’nın, askeri bir bölük tarafından güvenli bir yerde korunduğunu açıklamıştı. Günlerdir kendisinden haber alınamayan ve herhangi bir yerde görülmeyen  Rajapaksa’nın, Salı günü ülkeyi terk ettiği ortaya çıktı.

Rajapaksa, daha önce yaptığı açıklamada, 13 Temmuz Çarşamba günü istifa edeceğini söylemişti. Ancak Sri Lanka Devlet Başkanı, beklenen istifadan bir gün önce ülkeden kaçtı.

BBC’nin aktardığına göre, Rajapaksa’nın erkek kardeşi ve aynı zamanda eski Maliye Bakanı Basil Rajapaksa da ülkeyi terk etti. Basil Rajapaksa’nın ABD’ye kaçtığı belirtiliyor.

Devlet Başkanı Gotabaya Rajapaksa’nın ülkeyi Sri Lanka’yı terk etmesi, birçok kesim tarafından memnuniyetle karşılandı. Başkent Colomba’daki Galle Face Green’de bir araya gelen göstericiler, Rajapaksa’nın ülkeden kaçması nedeniyle kutlamalar yaptı.

Rajapaksa, Sri Lanka tarihindeki en büyük ekonomik krizin bir numaralı sorumlusu olarak gösteriliyordu. Ülkede aylardır her gün saatlerce elektrik kesintisi yaşanıyor. Sri Lanka halkı, temel gıda maddeleri ve ilaçlarda ciddi eksiklik olmasını protesto ediyor. Uzun benzin kuyruklarının olması ise halkın tepkilerine neden olan bir diğer sorun olarak görülüyor.

Rajapaksa’nın istifa edip dokunulmazlığının kalkması durumunda, tutuklanma ve yargılanma gibi durumlarla karşı karşıya kalması bekleniyordu. Sri Lanka Devlet Başkanı’nın, bu riski göze almamak için ülkeden kaçtığı tahmin ediliyor.

BBC Türkçe’nin aktardığına göre, Rajapaksa’nın ülkeden kaçmasının ardından muhalefet partili siyasiler, birlik hükümeti kurmak için görüşmelere başladı. Ancak söz konusu görüşmelerde henüt net bir ilerleme sağlanamadığı belirtiliyor.

Sri Lanka, finansal krizi geride bırakabilmek için acilen işleyen bir hükümete ihtiyaç duyuyor. Sri Lanka Anayasası’na göre Başbakan Ranil Wickremesinghe’nin, Rajapaksa’nın boşalttığı devlet başkanlığı koltuğuna vekaleten oturması gerekiyor.

Başbakan Ranil Wickremesinghe, Rajapaksa’dan sonra protestocular tarafından en çok tepki gören isimlerin başında geliyor. Cumartesi günü Başbakan’ın konutunu içinde kimse yokken ateşe veren protestocular, Wickremesinghe’nin istifasını talep etti. İstifa edeceğini duyuran Wickremesinghe ise herhangi bir tarih vermekten kaçındı.

Sri Lanka Anayasası’na göre, Başbakan Wickremesinghe’nin de devlet başkanlığı koltuğuna oturamaması durumunda Meclis Başkanı Mahinda Yapa Abeywardena’nın göreve gelmesi gerekiyor.

Meclis Başkanı Abeywardena’nın kısa sürede devlet başkanlığı görevini üstlenmesi bekleniyor. Ancak Abeywardena’nın Rajapaksa’ya yakınlığı ile ön plana çıkması, halk tarafından tepki çekiyor. Abeywardena’nın da göstericiler tarafından kabul görmesi beklenmiyor.

Vekaleten devlet başkanlığı koltuğuna gelen ismin, 30 gün içinde parlamento üyeleri arasından yeni bir devlet başkanı seçimine gitmesi gerekiyor. Sri Lanka yasalarına göre, seçilecek olan ismin, bir sonraki olağan seçim tarihi olan 2024 yılına kadar görevi başında bulunmalı.

Ana muhalefet lideri Sajith Premadasa, geçtiğimiz günlerde BBC’ye verdiği demeçte, başkanlık için aday olacağını duyurdu.

Sri Lanka’da halkın büyük bir çoğunluğu ise mevcut siyasilere güvenmiyor. Ülkede muhalefete olan desteğin de çok düşük seviyelerde olduğu tahmin ediliyor.

Sri Lanka’daki ekonomik krizin ve siyasi belirsizliğin, kısa bir süre içerisinde çözüme kavuşması zor bir ihtimal olarak görülüyor. Sri Lanka halkının hiçbir siyasiye güvenmemesi ve devlet  başkanlığı için ismi geçen tüm kişilere tepki göstermesi, ülkedeki kaos ortamının bir süre daha devam edeceğini gözler önüne seriyor.

Borçlarını ödemekte zorlanan ve protesto gösterileri ile karşı karşıya kalan Sri Lanka hükümetinin, başta Rusya olmak üzere diğer dış ülkelerden daha çok yardım talep etmesi bekleniyor.