Türkiye’ye yönelik güvenlik tehditleri dünya gündeminde…

Rusya ile Ukrayna arasında 24 Şubat’ta başlayan savaş, her geçen gün farklı bir boyut kazanıyor. ABD ve Batı ülkelerinin uyguladığı yaptırımlara rağmen Moskova’nın Ukrayna’ya yönelik saldırıları devam ediyor. Kiev hükümeti ise dış ülkelerden gelen askeri ve ekonomik destekle birlikte Rusya’ya karşılık vermeyi sürdürüyor.

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırma gerekçelerinin en başında ‘NATO’ya üyelik’ konusu geliyordu. NATO’nun Doğu Avrupa’da kendi sınırlarına yaklaşmasını istemeyen Rusya, Ukrayna’nın üyeliği konusunun sık sık gündeme gelmesi üzerine bu ülkeye savaş açtı. Ayrıca son dönemde NATO müttefiklerinin Ukrayna’ya yönelik askeri desteğinin artması da Moskova tarafından savaşın bir gerekçesi olarak gösterildi.

Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırılarının ardından Doğu ve Kuzey Avrupa’daki ülkeler, bir sonraki hedefin kendileri olabileceği yönünde endişeler yaşamaya başladı. Polonya, Moldova ve Romanya’nın yanı sıra İsveç ve Finlandiya gibi İskandinav ülkeleri; Ukrayna savaşının ilerleyen dönemde kendi topraklarına yayılabileceğini düşündü.

Bugüne dek dış meselelerde ’tarafsızlık’ politikası izlemesiyle bilinen Finlandiya ve İsveç, NATO’ya üye olma konusunu gündemine taşıdı. İki ülke de; uzun bir süre ittifaka girip girmemeyi tartıştı. İsveç ve Finlandiyalı yetkililer sürecin ilk başlarında, NATO’ya üye olmanın bölgedeki istikrarsızlığı daha da artıracağını dile getirdi. İsveç Savunma Bakanı Peter Hultqvist, mart ayında yaptığı açıklamada, görevde bulunduğu sürece ülkesinin ittifaka katılmayacağını ifade etti.

Ancak Ukrayna krizinin devam etmesi ve ABD’nin baskıları sonucunda dengeler değişti. Bugüne kadar tarafsızlık politikası sergileyen İsveç ve Finlandiya, NATO’ya üye olmak için başvuruda bulundu. Bu iki ülkenin ittifaka başvurusu, NATO müttefikleri tarafından olumlu karşılandı.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg başta olmak üzere ABD Başkanı Joe Biden, İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve diğer liderler, iki ülkenin NATO’ya üyeliği konusunda yeşil ışık yaktı. Rusya ise iki İskandinav ülkesinin NATO’ya üyeliğine sert tepki gösterdi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, iki ülkenin NATO’ya girmesi durumunda, nükleer füzelerin Baltık Denizi’ne yakın noktalara yerleştirileceğini söyledi.

İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya dahil olabilmesi için tüm müttefiklerin üyeliğe onay vermesi gerekiyor. Ancak NATO’nun önemli müttefiklerinden Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyeliği konusuna olumsuz yaklaştığını açıkladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan başta olmak üzere Türk yetkililerden yapılan açıklamalarda, Helsinki ve Stockholm’ün terör örgütlerine verdiği destek ve Türkiye karşıtı yürüttüğü faaliyetler dile getirildi.

İsveç, Suriye’nin kuzeyindeki PYD/PKK’yı bir terör örgütü olarak görmezken, örgütün sözde yöneticileri ile sık sık bir araya geliyor. En son İsveç Savunma Bakanı Peter Hultqvist, Nisan ayında terör örgütünün sözde komutanı “Mazlum Kobani” kod adlı Ferhat Abdi Şahin ile bir araya gelmiş, “İsveç olarak, sizlerle uzun süre iş birliği yapmaya ve yardım etmeye hazırız” ifadelerini kullanmıştı.

İsveç’in terör örgütlerine yönelik desteğini sık sık gündeme getiren Ankara hükümeti, NATO içerisinde terör örgütleriyle birlikte hareket eden bir müttefik istemediğini vurguladı. Ayrıca Türk yetkililer, uzun yıllardır Türkiye’nin yaşadığı güvenlik tehditlerine ve terör örgütleri ile olan mücadelesine dikkat çekti. Bunun üzerine uluslararası kamuoyu Türkiye’nin söz konusu tavrını tartışmaya başladı.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Türkiye, güvenlik çıkarları açısından terörizmle ilgili endişelerini dile getirmiştir. O halde NATO’da her zaman yaptığımız şeyi yapmalıyız; bu da müttefikler endişelerini dile getirdiğinde oturup endişeleri ele almaktır” sözleriyle Ankara hükümetinin son dönemdeki açıklamalarına cevap verdi.

ABD Başkanı Joe Biden, sorunun ilerleyen zamanlarda çözüleceğine inandığını belirtirken; İsveç ve Finlandiyalı yetkililer ise Türkiye’nin söz konusu taleplerine ve endişelerine hak verdiklerini açıkladı. İsveç ve Finlandiya heyetleri, NATO’ya üyelik konusunu ele almak üzere Ankara’ya geldi.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’DAN KRİTİK SURİYE AÇIKLAMASI

İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelik başvurusunda bulunduğu, Türkiye’nin terör örgütlerine destek verdikleri gerekçesiyle iki ülkenin üyeliğine karşı olduğunu açıkladığı, Ankara hükümetinin sık sık Türkiye’ye yönelik güvenlik tehditlerini gündeme getirdiği ve dünya kamuoyunun da bu konuyu tartıştığı bir dönemde; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan kritik bir açıklama geldi.

Geçtiğimiz günlerde gerçekleştirilen Kabine Toplantısı sonrası konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye’ye yönelik operasyon sinyali verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “TSK, MİT, Emniyet güçlerimiz hazırlıklarını tamamlar tamamlamaz, operasyon başlayacak. Perşembe günü Milli Güvenlik Kurulu’nda bu hususları değerlendirecek ve enine boyuna ele alacağız” ifadelerini kullandı.

Suriye’nin kuzeyinde büyük bir bölgeyi kontrol eden PYD/PKK’yı terör örgütü olarak gören Türkiye, daha önceden de bu bölgeye askeri operasyonlar gerçekleştirmişti. Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı, Barış Pınarı ve Bahar Kalkanı adlı operasyonlarıyla terör örgütlerine ağır bir darbe vuran Türkiye; bu grupların kendi sınırlarına yaklaşmasının önüne geçmişti.

Türkiye’nin ilerleyen günlerde Suriye’ye operasyon gerçekleştirmesi halinde, başta İsveç ve Finlandiya olmak üzere dış ülkelerin nasıl bir tepki vereceği bilinmiyor. Başta ABD olmak üzere birçok NATO müttefiki, Suriye’nin kuzeyindeki PYD/PKK gruplarını terör örgütü olarak görmüyor. Ayrıca NATO müttefikleri, Türkiye’nin tüm güvenlik endişelerine rağmen, bölgedeki grupları askeri ve ekonomik olarak desteklemeyi sürdürüyor.

Türkiye’nin Suriye’ye operasyon sinyali, NATO içinde son dönemde yeniden şekillenen dengeler ile birlikte değerlendiriliyor. Tüm sınır hattında güvenliği sağlamayı hedefleyen Ankara hükümetinin, kendisine destek vermeyen NATO müttefikleri karşısında sert bir tavır sergilemesi bekleniyor.