Venezuela’da seçimler yaklaşıyor: Nicolas Maduro dış politikada önemli adımlar atıyor

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, Mayıs 2018'de düzenlenen devlet başkanlığı seçimlerini kazandı ve 10 Ocak'ta yemin ederek, altı yıllık yeni görev dönemine başladı. 

Ancak Muhalefet lideri Juan Guaido ve destekçileri, Maduro'nun seçilmesini "gayrimeşru" gördükleri için devlet başkanlığı koltuğunun boş olduğunu savundu. Bu nedenle Ocak 2019’da muhalif siyasetçi Juan Guaido, kendisini ülkenin “geçici devlet başkanı” ilan etti.

Guaido’nun kendisini geçici devlet başkanı ilan etmesiyle birlikte Venezuela içinden çıkılması güç bir siyasi krize sürüklendi.

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, euronews’e verdiği demeçte, “Bir ülkede iki devlet başkanı olması mümkün değil. Venezuela'da ülkenin siyasi kurumlarına ve anayasaya göre halk oyu ile seçilen tek bir başkan var; o da burada karşınızda oturan mütevazi işçi Nicolas Maduro Moros. Şu anda bir darbe girişimi mevcut, ancak başarısızlıkla sonuçlandı. Onları etkisiz hale getirdik. Bu, Amerika Birleşik Devletleri hükümetinin başının altından çıktı. ABD, Venezuela'da bir kukla hükümeti kurmak için tüm siyasi, diplomatik ve ekonomik gücünü kullandı. Bu, tarihimizde eşi benzeri görülmemiş bir olay” ifadelerini kullanmıştı.

Ancak Venezuela'da iki parlamento ve iki liderin kendisini meşru ilan etmesinin ardından diğer ülkeler de iki kampa bölündü ve kriz uluslararası boyut kazandı. 

ABD, AB ve Kanada’nın yanı sıra Lima Grubu üyeleri olan Arjantin, Brezilya, Şili, Kolombiya, Kosta Rika, Guatemala, Honduras, Panama, Peru ve Paraguay gibi Latin Amerika ülkeleri Guadio’yu tanımakta gecikmedi.

Rusya, Çin, İran ve Türkiye gibi birçok ülke ise Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’ya destek verdi.

Venezuela, 2024’te devlet başkanlığı seçimlerine gidecek. Radio La Pizarra Kanalı'na konuşan Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, seçimlerin ardından uluslararası toplumun kendisinin devlet başkanlığını tanıyıp tanımamasına ilişkin soru üzerine, "Emperyalizmin, sağın ve Avrupa'nın, Venezuela’nın demokratik süreci ile ilgili ne düşündüğü umurumda değil. Bir şey söyleyip söylememeleri, tanıyıp tanımamaları bizim için önemli değil" ifadelerini kullandı. 

Nicolas Maduro, ülkedeki seçimler yaklaşırken dış politikasını güçlendiriyor. 

KOLOMBİYA İLE DİPLOMATİK İLİŞKİLER YENİDEN BAŞLADI

Venezuela ile Kolombiya arasındaki ilişkiler, 2019'da Kolombiya'nın Maduro hükümetine karşı ABD destekli Guaido'yu desteklemesiyle zayıflamış ve Maduro, Şubat 2019'da ülkesine yapılan saldırılara ön ayak olmakla suçladığı Kolombiya ile diplomatik ilişkileri kestiğini açıklamıştı.

O dönem ABD hükümetiyle yakın ilişkiye sahip sağ görüşlü eski Cumhurbaşkanı Ivan Duque liderliğindeki Kolombiya, Nisan 2019'da Maduro hükümetine askeri darbe girişiminde bulunan ve Venezuela'da kendini "meşru devlet başkanı" ilan eden Guaido'yu tanımış, Kolombiya'da kendisine diplomatik temsilcilik vermişti.

Kolombiya'da 19 Haziran 2022'deki ikinci tur seçimlerini kazanan ve 7 Ağustos'ta Cumhurbaşkanlığı görevini devralan Gustavo Petro, ülkenin ilk solcu devlet başkanı oldu.  Petro’nun göreve gelmesinin ardından Kolombiya, Venezuela ile üç yıl aradan sonra karşılıklı olarak büyükelçi atadı.

Petro, eski senatör Armando Benedetti’yi Kolombiya’nın yeni Karakas Büyükelçisi olarak atadığını açıklarken, Maduro ile diplomatik ilişkilerin normalleştirilmesi konusunda niyetini ortaya koyduğunu söyledi.

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ise eski Dışişleri Bakanı Felix Plasencia’yı yeni Bogota Büyükelçisi olarak atadığını açıkladı.

Geçtiğimiz şubat ayında ise Venezuela ile Kolombiya arasında siyasi nedenlerle dört yıl önce askıya alınan ticaret anlaşması yeniden canlandırıldı.

Euronews’te yer alan habere göre, 17 Şubat’ta Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, mevkidaşı Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ile iki ülke sınırında bir araya geldi.

Toplantının ardından yayımlanan ortak bildiride, “2023'te ikili ticaretin büyüme trendiyle devam ederek 1,7 ila 1,8 milyar dolar arasında toplam ticari büyümeye yükselmesi hedefleniyor. Üretimin çeşitlendirilmesi, ortak pazara erişim ve kalkınmayı pekiştirmek için yasal çerçeve derinleştirilmeli” denildi.

BREZİLYA İLE İKİLİ İLİŞKİLER DÜZELİYOR

Brezilya ile Venezuela arasındaki diplomatik ilişkiler, Eski Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun Juan Guaido’yu, Venezuela’nın meşru lideri olarak tanımasının ardından bozulmuştu. 

Ancak 30 Ekim 2022 tarihinde yapılan başkanlık seçimlerini Luiz Inacio Lula da Silva’nın kazanmasının ardından Venezuela hükümeti dostluk bağlarını yeniden güçlendirmek için iyi niyetlerini dile getirmiş, Lula da Venezuela ile diplomatik ilişkileri yeniden inşa edeceğini açıklamıştı. 

Maduro, Lula'nın bir kez daha iktidara geldiği Brezilya'ya karşı en ciddi adımını attı ve Aralık 2022 tarihinde, Manuel Vicente Vadell'in Venezuela'nın yeni Brezilya Büyükelçisi olarak atandığını duyurdu.

Brezilya hükümeti de Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ve bazı üst düzey diplomatların ülkeye girişini yasaklayan kararını iptal etti.

Maduro'nun ülkeye giriş yasağı kararı, aşırı sağcı Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'nun, Venezuela muhalefet lideri Juan Guaido'yu 2019'da "meşru lider" olarak tanımasının ardından alınmıştı.

DIŞ POLİTİKADA GÜÇLÜ ADIMLAR ATAN MADURO, MEŞRUİYET KAZANIYOR

Venezuela Devlet Başkanı Maduro; Kolombiya, Brezilya ve Honduras’taki iktidar değişikliğinin ardından ikili ilişkileri geliştirmeye ve sağlamlaştırmaya çalışıyor.

Bölge ülkeleriyle yeni sayfalar açan Maduro yönetimi, dünyadaki meşruiyetini artırıyor.

ABD ve Batı ülkeleri, Venezuela’da Nicolas Maduro hükümetinin meşruluğunu kabul etmiyor. Muhalif lider Juan Guaido’yu destekleyen Amerika, uyguladığı ekonomik yaptırımlarla Maduro hükümetini devirmeyi planlıyor. 

ABD’nin Venezuela’ya ağır yaptırımlar uygulaması ve sürekli rejim değişikliğine yönelik talepleri desteklemesi ise Moskova-Karakas hattındaki ilişkileri olumlu etkiliyor.

İki ülke arasında 15 Aralık 2022'de enerji, deniz taşımacılığı, tarım, bilim, teknoloji, ticaret, uyuşturucuyla mücadele ve halk sağlığı alanlarında 11 anlaşma imzalandı.

Bu ayın başında ise Rusya Federasyonu Güvenlik Konseyi Sekreteri Nikolay Patruşev, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro'yu ülkesinde ziyaret etti. Görüşmede, Venezuela ile Rusya arasındaki iş birliği konularının yanında farklı stratejik alanların ele alındığı bildirildi.

Venezuela-Türkiye hattında da ikili iş birliği artıyor. 8 Haziran 2022 tarihinde Türkiye'ye 11 günlük ziyaret düzenleyen Maduro, burada teknoloji, tarım, ulaştırma ve turizm alanlarında 8 anlaşma imzaladı.

Venezuela, Çin ile olan ilişkilerine ise ayrı bir önem gösteriyor. Pekin, Venezuela’nın en büyük kreditörü konumunda bulunuyor. Venezuela ise dünyada en büyük petrol rezervlerine sahip ülke konumunda. Mevcut bu durum iki ülkeyi birbirine yakınlaştırıyor.

Venezuela-İran arasındaki siyasi iş birliği de gelişiyor. İran ile Venezuela yıllardır ABD’nin ekonomik yaptırımları altında ve bu yaptırımlar, iki ülke arasındaki ticari ilişkileri geliştiriyor.

Haziran 2022 tarihinde, Venezuela ile İran arasında 20 yıllık kapsamlı stratejik iş birliği anlaşması imzalandı.

Venezuela’da devlet başkanlığı seçimleri yaklaşırken, Nicolas Maduro uluslararası arenada tanınır hale geliyor. Dış politikada önemli adımlar atan Maduro, diğer ülkelerin desteğini kazanıyor.

Independent Türkçe’de yar alan habere göre, kendisini Venezuela'nın geçici başkanı ilan ederek ülkesinde ve uluslararası arenada tüm dikkatleri üzerinde toplayan Juan Guaido, Maduro'ya karşı adaylığını açıkladı.

Geçici hükümeti feshedilmeden önce Guaido, ABD'nin yanı sıra Kanada, Brezilya, Arjantin, Kolombiya, Şili ve Peru gibi ülkelerden destek almıştı. Avrupa Birliği ise Guaido'ya verdiği desteği 2021'de sonlandırmıştı.