Bosna Hersek NATO ülkeleri arasına katılacak mı?

Rusya, uzun zamandır NATO’ya üyeliği gündemde olan Ukrayna’ya 24 Şubat tarihinde askeri bir operasyon başlattı. Ukrayna’nın ittifaka üyeliğini 'kırmızı çizgi' ilan eden Moskova, saldırılarını sonlandırmak için Kiev hükümetinden bu talebinden vazgeçmesini istiyor. Rusya, Kiev’in NATO’ya üyeliği meselesi tamamen gündemden düşmeden, Ukrayna’ya yönelik saldırılarını sonlandırmayacağı mesajını vermeye devam ediyor. 

Bosna Hersek Savcılığı’ndan Sırp siyasetçilere soruşturma kararıDünya

Romanya, Bulgaristan, Slovakya ve Slovenya’nın yanı sıra Baltık ülkelerinin NATO’ya üyeliğini engelleyemeyen Rusya; bölgedeki diğer ülkelerin ittifaka üye olmasını engellemek için tüm senaryoları masaya yatırıyor. Moskova hükümetine göre, Doğu Avrupa’ya doğru genişleyen ve tüm ülkeleri ittifaka dahil etmeye çalışan NATO; Rusya’yı sıkıştırmak ve bölgedeki nüfuzunu tamamen sonlandırmak istiyor.

Rusya-Ukrayna savaşının devam ettiği bu dönemde, Bosna Hersek’in NATO’ya üyeliği meselesi yeniden gündeme geldi. Rusya, Ukrayna’nın ardından benzer bir durumun Bosna Hersek’te yaşanmasını istemiyor.

Rusya’nın Saraybosna Büyükelçisi İgor Kalabuhov, Bosna Hersek’in NATO’ya üye olması durumunda Moskova hükümetinin bu duruma tepki vereceğini söyledi. ABD, söz konusu açıklamayı “sorumsuzca ve kabul edilemez” şeklinde nitelendirdi.

Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Boşnak üyesi Sefik Dzaferovic ise Kalabuhov’a sert tepki gösterdi. Dzaferovic, Kalabuhov’un Ukrayna örneğini vermesinin, ‘Bosna Hersek’in toprak bütünlüğüne saldırı’ anlamına geldiğini söyledi.

NATO’NUN BOSNA HERSEK STRATEJİSİ

Euronews’in haberine göre, ittifak, 1995 yılından 2004’e kadar barışı koruma kapsamında ülkeye birliklerini konuşlandırdı. Böylelikle Dayton Barış Anlaşması’nın uygulanmasında önemli bir rol üstlendi. 2004 yılında, barış anlaşmasının askeri yönlerinin birincil sorumluluğu Avrupa Birliği’ne devredilirken, 2006 yılında ise Bosna Hersek, Barış için Ortaklık (BİO) programına girdi.

2010 yılına gelindiğinde Bosna Hersek, Üyelik Eylem Planına (MAP) katılmaya davet edildi. MAP programında ülkenin ittifaka katılması yolunda örgütten alacağı tavsiyeler belirleniyor. Söz konusu programda ayrıca, Bosna Hersek’ten, ‘iyi işleyen bağımsız bir devlet olmak için demokratik ve savunma reformlarını sürdürmesi’ bekleniyor.

NATO’nun, Saraybosna’da bir askeri karargahı bulunuyor. İttifakın öncelikli görevi ise Bosna Hersek makamlarına BİO programı ve NATO ile daha yakın entegrasyonla ilgili reformlar ve taahhütler konusunda destek vermek.

Bosna Hersek’in ittifaka üyeliği konusunda önünde ciddi engeller bulunuyor. Bu engellerden biri de ülkenin üç unsuru Boşnak, Sırp ve Hırvatlar arasında uzlaşı sağlanamaması. Sırp entitesi, Bosna Hersek’in ittifaka üyeliğine ciddi bir şekilde itiraz ediyor.

Rusya, Ukrayna’yı Doğu ve Batı olarak ikiye bölmeyi hedefliyor...Analiz

Sırbistan ve Rusya, Saraybosna hükümetinin ittifaka üyeliğine tepki vereceklerini açıklamıştı. Euronews’in haberine göre, MAP’a dahil edilen bir ülkenin ittifak ile bütünleşmesinin uzun yıllar sürebileceği belirtiliyor. Karadağ, 2009 yılında MAP’a dahil edilirken, NATO’ya üyeliği ise 2017 yılında gerçekleşmişti. Aynı şekilde Kuzey Makedonya 1999 yılında kabul edilirken, ittifaka ise 2020 yılında dahil olmuştu.

Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Sırp üyesi Milorad Dodik, özellikle son dönemde açıklamaları, siyasi tavırları ve aldığı kararlar ile ülke gündeminden düşmüyor. Dodik, Rusya-Ukrayna savaşının başlamasının ardından ülkesinin bu meselede tarafsız kalması gerektiğini söylemişti. Ayrıca Dodik, Bosna Hersek’in Moskova’ya yönelik yaptırımlara katılmasını asla kabul etmeyeceklerini belirtmişti.

NATO’YA ÜYELİĞİN ÖNÜNDE RUSYA ENGELİ

Rusya, Doğu Avrupa’daki tüm ülkelerin NATO’ya üyeliğine karşı çıkıyor. Moskova hükümetine göre NATO’nun bölgedeki nüfuzunu genişletme çabası, Rusya için en büyük güvenlik tehdidi. Rusya’nın Saraybosna Büyükelçisi İgor Kalabuhov, Bosna’nın ittifaka üye olma konusunda karar verme hakkına sahip olduğunu belirtirken, Moskova’nın da kendi menfaatlerine göre bu karara tepki gösterme hakkı olduğunu ifade etti.

Sırbistan hükümeti NATO’ya üye olmayacağını açıkladıDünya

Federalna Televizyon kanalına konuşan Kalabuhov, “Eğer Bosna Hersek herhangi bir birliğin üyesi olmaya karar verirse, bu ülkenin iç işlerine tabi bir konudur ancak Rusya’nın tepkisi de olacaktır” ifadelerini kullandı. Bir tehdit olması durumunda hareket edeceklerini söyleyen Büyükelçi, “Ukrayna örneğinde beklentilerimizin ne olduğunu gösterdik” dedi.

Büyükelçinin açıklamalarına yanıt veren Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Boşnak üyesi Sefik Dzaferovic ise “Bosna Hersek, anayasa ve kanunlar çerçevesinde geleceğiyle ilgili kararları kendisinin vereceği, vatandaşlarının talep ve çıkarları hususunda hareket eden egemen bir ülkedir. Başkalarının çıkarlarına göre hareket etmeyiz ve Rusya, Bosna’nın geleceği hakkında kendine vazife çıkarma hakkına sahip değil” ifadelerini kullandı.

Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Hırvat Üyesi Zeljko Komsic, Büyükelçinin açıklamalarını “kabul edilemez” olarak nitelendirdi.

Rusya-Ukrayna savaşının devam ettiği bir dönemde, Bosna Hersek’in NATO’ya üyeliğinin düşük bir ihtimal olduğu düşünülüyor. Bosna Hersek’in siyasi yapısı ve iç politikada yaşanan sorunlar; ittifaka üyeliğin kısa dönem içerisinde mümkün olmadığını gösteriyor.

 Rusya, Ukrayna konusunda NATO'ya uyarıda bulunduDünya