Çin ile Hindistan arasında Himalaya krizi tırmanıyor: Pekin, G-20 Zirvesi'ni protesto etti

Çin, geçtiğimiz günlerde Hindistan ile arasındaki tartışmalı bölge olan Himalaya'da düzenlenen G-20 Zirvesi'ne katılım göstermedi. Pekin hükümeti, burada düzenlenen söz konusu zirvenin, egemenlik haklarının ihlali olduğunu belirtti. Peki, Çin ile Hindistan arasında uzun yıllardır yaşanan sınır krizinde son durum ne?

26/05/2023 19:00 Güncelleme: 10/06/2024 13:38

Çin ile Hindistan arasında yaşanan ve çözülemeyen Cemmu ve Keşmir bölgesi sorunu, G-20 toplantısına da yansıdı. Çin, iki taraf arasında tartışmalı olan bölgede yapılacak G-20 Zirvesi'ne katılmadı.

G-20 toplantısına ev sahipliği yapan Yeni Delhi hükümeti, tartışmalı bölgede yapılan toplantının amacını, bölgedeki turizmin canlanması olarak açıkladı. Hindistanlı yetkililer, bölgeye dünyanın her yerinden turist gelmesini istediklerini dile getirdi.

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, zirveden önce yaptığı açıklamada, ‘Çin’in herhangi bir tartışmalı bölgesinde yapılacak olan toplantıya katılmayacaklarını’ belirtti. Söz konusu bu toplantı, Keşmir bölgesinin tarihi geçmişini hafızalara getiriyor.

Pekin hükümeti, G-20 Zirvesi için Himalaya bölgesinde bulunan Keşmir’de yapılacak zirveyi kesin bir dille reddetti. Bölgenin iki ülkeye de sınırı bulunuyor ve bu durum ilişkileri çıkmaza sürüklüyor.

Pekin ile Yeni Delhi arasında bu bölgede yaşanan sınır anlaşmazlığı, iki taraf arasında askeri gerilimlere de neden oluyor. Çin'in, Yeni Delhi'den gelen G-20 davetini reddetmesinin ardından Hindistan tarafından bir açıklama yapılmıştı. Açıklamada, Yeni Delhi'nin "kendi topraklarında toplantı yapma özgürlüğü olduğu" belirtildi.

Hindistan; komşusu olduğu Asya topraklarında ilişkilerin yumuşatılması konusunda yeni kazanımlar elde etmeye çalıştığını, bölgede güven, huzur ve barış esaslı politika sürdürmenin önemli olduğunu vurguladı. Hindistan'ın askeri güvenlik kuvvetleri, Keşmir’de yapılacak olan zirve için güvenlik anlamında tedbirlerini en üst seviyeye çıkardı.

KRİZİN KÖKENİ 1947 YILINA DAYANIYOR

Keşmir bölgesi, 1947 yılından bu yana Hindistan ve Pakistan arasında anlaşmaya varılamayan bir bölge olarak biliniyor. Hindistan, 2019 yılında Ladakh bölgesinde egemenlik hakkı ileri sürmüş, Pakistan ile bu konuda mutabakata varamamıştı.

Keşmir bölgesi; Hindistan, Çin ve Pakistan arasında uzun yıllardır tartışmalı konumunu sürdürüyor. 2020 yılında bölgede Pekin ile Yeni Delhi arasında yaşanan çatışma sonucu 20 Hindistan askeri ile 4 Çin askeri hayatını kaybetmişti.

Çin ve Hindistan için Keşmir, egemenlik ihlali ve bir güvenlik sorunu olarak öne çıkıyor. 45 yıldır bu bölgede yaşanan gerilimler, iki ülkenin geçmişte bıraktığı sorunları yeniden gündemin sıcak noktasına getiriyor.

Çin ile Hindistan arasında bulunan Himalaya Dağları’nın etrafındaki belirsiz sınır konusu, gündemde süregelen anlaşmazlığın ana faktörünü belirliyor.

Her iki tarafın güvenlik güçleri arasında Himalaya Dağları bölgesinde sık sık askeri gerilimler yaşanıyor. 2020 yılında yaşanan çatışmaların ardından Hindistan Savunma Bakanı Rajnath Singh, Çinli askerlerin bölgedeki statükoyu kendi lehine çevirmeye çalıştığını ve Yangtze Nehri yakınlarından Hindistan topraklarına girdiğini söylemişti.

9 Aralık 2020'de iki ülke arasındaki belirsiz sınır hattını tanımlayan Fiili Kontrol Hattı (LAC) boyunca yaşanan çatışma sonucunda, iki tarafın birliklerinde de yaralananlar olduğu basına yansıdı.

Pekin, 1950’den bu yana Keşmir Bölgesi’nin İngiltere sömürgesinde kalmasından dolayı çizilmiş olan siyasi ve konjonktürel yapılanmayı reddediyor.

İki taraf arasında sınır hattında zaman zaman meydana gelen askeri çatışmalar, krizin yeniden alevlenmesine yol açıyor.

Çin, Hindistan’ın, Keşmir’in altyapısına karışmasını ve bölgeye altyapı mühendisliği getirmesini onaylamıyor. Ülkelerden herhangi birinin bölgeye yönelik askeri faaliyetleri, taraflar arasında savaş yaşanma olasılığını artırıyor.

Independent’ın haberine göre, Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wenbin, basın açıklamasında G-20 Zirvesi hakkında, "Çin tartışmalı topraklarda yapılacak her türlü G20 toplantısına kesinlikle karşıdır ve bu tür toplantılara katılmayacaktır" ifadelerini kullandı.

Wenbin, bölgenin 1947’den beri ”Hindistan'ın zorla ve yasa dışı işgali altında olduğunu" ifade ederken; Cammu Keşmir tartışmasının 70 yıldır Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) gündeminde yer aldığına dikkat çekti.

Xi Jinping Narendra Modi Çin Halk Cumhuriyeti