Dünya ülkeleri enerji krizine çözüm bulabilecek mi?

Hüseyin Can Topkaya

[email protected]

Dünyada Ukrayna krizinin ardından enerji konusunda sıkıntı yaşayan ülkelerin başında İngiltere geliyor. Londra hükümeti tarafından alınan karar kapsamında, nisan ayından itibaren enerji faturalarına getirilen genel tavan fiyat uygulaması yüzde 54 oranında yükseltilmiş durumda.

Doğu ile Batı arasında sertleşen enerji mücadelesiAnaliz

Euronews’in haberine göre, tavan ücretin iki katından fazla yükselişi 22 milyon tüketici için doğalgaz ve elektrik faturalarında yaklaşık 700 sterlin artışa neden olacak. İngiltere’de belirli bir kesim, gelirinin en az yüzde 10’unu enerji faturalarını ödemeye ayırıyor. Bu karar sonrası bu oranın daha da artması bekleniyor. Ülkede 5 milyon hane halkının, gelirinin en az yüzde 10’unu enerji faturalarını ödemeye ayıracağı öngörülüyor.

Bununla birlikte uzmanlar, ekim ayında fiyatların yeniden yükseleceğini belirtiyor. Yaşam standartları hakkında araştırmalar yapan düşünce kuruluşu The Resolution Foundation’a göre, son fiyat artışları ile birlikte İngiltere’de 5 milyon hane yakıt stresine girecek. Düşünce kuruluşu, ekim ayından itibaren 2 buçuk milyon hanenin de yakıt stresine girmesini bekliyor.

Londra hükümeti, artan enerji fiyatlarıyla ilgili olarak bir destek paketi açıkladı. Buna göre, 2022-2023 yılları için 9,1 milyar sterlin ayrılacak. Enerji Fatura İadesi adıyla açıklanan paket kapsamında, İngiltere’deki evsel elektrik tüketicilerinin enerji faturalarında 200 sterlin indirime gidilecek ve bu indirimin geri ödemesi önümüzdeki beş yıl içinde faturalara yansıtılacak.

AB ile AB, 50 milyar metreküplük gaz anlaşması imzaladıDünya

Paket kapsamında, ülkedeki konut vergisinde A ve D bandı aralığındaki hane halklarına geri ödemesiz 150 sterlin verilmesi planlanıyor. Euronews’in haberine göre, ihtiyaç sahibi hane halklarının kullanımı için ayrılan 144 milyon sterlinlik ihtiyari fondan yetkili kurumlarca destek sağlanabilecek.

The Resolution Foundation ise bu destek paketlerine rağmen enerji fiyatlarının artmasıyla birlikte ülkedeki gelir dağılımının olumsuz etkileneceğini belirtiyor.

PUTİN’DEN RUBLE ADIMI

Ukrayna krizi sonrası dünyada enerji rekabeti artarken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından önemli bir kararname imzalandı. Putin tarafından imzalanan kararnameye göre, Rus alıcılar, 1 Nisan’dan itibaren Rus gazı için ruble olarak ödeme yapacak.

Yabancı alıcıların ruble olarak ödeme yapmaması durumunda ise yapılan sözleşmeler Rusya tarafından durdurulacak. Konu hakkında konuşan Rusya Devlet Başkanı, “Rus doğalgazını satın alabilmek için Rus bankalarında ruble hesabı açmaları gerekiyor. Yarından itibaren teslim edilen gazın ödemeleri bu hesaplardan yapılacak” ifadelerini kullandı.

Putin ayrıca, “Eğer bu ödemeler yapılmazsa, alıcıları temerrüde düşmüş kabul edeceğiz ve bunun sonuçları olacak. Kimse bize bedava bir şey satmıyor ve biz de hayır işi yapmayacağız, bu durumda mevcut kontratlar sonlandırılacak” şeklinde konuştu.

ABD ve AB ülkelerinin yaptırımları konusunda açıklamalarda bulunan Rusya Devlet Başkanı, ülkelerine karşı ekonomik savaşın yıllar önce başladığını ifade etti. Putin, Batı’nın yaptırımlarına önceden hazırlıklı olduklarına dikkat çekerek, “Batı, yaptırımlar için yeni bahaneler bulmaya devam edecek ve bu böyle sürecek” ifadelerini kullandı. Rus lider, Merkez Bankası’nın da karşılık verme konusunda geri adım atmaması gerektiğini söyledi.

ABD 180 MİLYON METREKÜP PETROL PİYASAYA SÜRMEYE HAZIRLANIYOR

Dünyada enerji fiyatları artmaya devam ederken, bu konuda önemli bir adım da ABD’den geldi. ABD Başkanı Joe Biden, mayıs ayından itibaren piyasaya 1 milyon, toplamda ise 180 milyon metreküp ham petrol sürüleceğini ifade etti. ABD Başkanı, bu kararın ardından benzin fiyatlarının azalacağını belirtti.

Beyaz Saray’da düzenlenen basın toplantısı sonrası alınan bu karar, son 50 yılda stratejik petrol rezervlerinden piyasaya sürülecek en büyük miktar olma özelliğine sahip. ABD Başkanı, Rusya-Ukrayna arasında devam eden savaşın fiyat artışlarına neden olduğunu ve ABD ile müttefiklerini etkilediğini söyledi.

Biden ben fiyatlarıyla ilgili sorunun koronavirüs salgını ve Ukrayna savaşından kaynaklandığına dikkat çekti. Ülkedeki yüksek benzin fiyatları hakkında, “Ne kadar can yaktığını biliyorum” ifadelerini kullanan Biden, mayıs ayından itibaren petrolün piyasaya sürüleceğini belirtti.

ABD, 180 milyon metreküp petrol piyasaya sürecekDünya

ABD’de ortalama benzin fiyatının ‘Putin’in savaşı’ nedeniyle üç aydan kısa sürede yaklaşık 1 dolar arttığına dikkat çeken Biden, yeterli arzın olmadığını ve petrol arzında ihtiyaç olduğunu vurguladı.

Biden ayrıca, bazı petrol şirketlerinin bu durumu istismar ettiğini ve Ukrayna savaşının şirketler için “daha yüksek kar” anlamına gelmemesi gerektiğini söyledi. ABD Başkanı, “Bu aynı zamanda bir vatanseverlik anı, petrol ve gaz şirketleri yaklaşık 9 bin kullanılmayan ancak üretim izni onaylanmış alana sahip” dedi.

ABD’nin enerji bağımsızlığına ihtiyacı olduğunu vurgulayan Biden, bu sorunla bir daha asla uğraşmak zorunda kalmayacaklarını kaydetti.

Diğer yandan Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA), petrol fiyatlarının yükselişini durdurmak için acil toplantı düzenleyeceği bildirildi. Söz konusu acil toplantıda, Mayıs ayından itibaren daha büyük arz planını hayata geçirme ve stratejik rezerv salınımının görüşüleceği belirtildi. Toplantının, Biden’ın petrol kararının ardından yapılması dikkat çekti.  

Ukrayna krizinde Türkiye’nin rolü ile birlikte değişen dengeler…Analiz