Venezuela ve Suriye yeniden uluslararası sahneye geri döndü

ABD ve Batı ülkeleri, uzun yıllardır Suriye ve Venezuela'daki hükümetlere yaptırım uyguluyordu. Suriye'de Esad yönetiminin ve Venezuela'da Maduro hükümetinin, ABD ve Batı ülkelerinden gelen yaptırımlar nedeniyle meşruiyeti uluslararası kamuoyunda tartışılıyordu. Ancak son zamanlarda Esad yönetiminin Arap ülkeleriyle, Maduro yönetiminin ise Latin Amerika ülkeleriyle normalleştiği görülüyor. Şam ve Karakas, Washington'un yaptırımlarına rağmen uluslararası sahneye geri dönüyor.

31/05/2023 19:00 Güncelleme: 10/06/2024 14:25

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, Güney Amerika Ulusları Birliği (UNASUR) Zirvesi'ne katılmak üzere Brezilya’ya gitti.

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva’nın davetiyle 8 yıl aradan sonra Brezilya’ya gelen Maduro, Devlet Başkanlığı Sarayı Planalto’da ağırlandı. İki lider baş başa yaptığı heyetler arası görüşmenin ardından basın toplantısı düzenledi.

Maduro, Brezilya’da bulunmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirerek, sağ ideolojiler tarafından ülkesine aşırılık yanlısı bir tutum sergilendiğini ve Brezilya’daki bağlantıların hükümetlerinden koparıldığını söyledi.

Brezilyalı yatırımcılara ve şirketlere seslenen Maduro, ‘‘Umarım bir daha kimse Brezilya ile Venezuela arasındaki kapıları kapatmaz’’ dedi.

Maduro, Latin Amerika birliğinin sağlanmasının önemini vurgulayarak şu ifadeleri ekledi:

‘‘Güney Amerika halkları yüzyıllarca inkar edildi, bu sebeple Latin Amerika birliğinin tek bir halk olarak hüküm sürdüğü yeni küresel jeopolitik sistem için çalışıyoruz.’’

Lula, Venezuela’nın, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın oluşturduğu BRICS grubuna dahil olmasına olumlu baktıklarının altını çizerek, "Yakında bunu ele alacağız ve çeşitli entegrasyon taleplerini değerlendirmemiz gerekiyor" dedi.

Brezilya’nın 2018’de görev alan aşırı sağcı eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, 2019’da çıkardığı kararname ile Venezuela Devlet Başkanı Maduro’nun ülkeye girişini yasaklamıştı. 2019 itibariyle Karakas’taki Brezilya Büyükelçiliği kapanmış ve Venezuela ile diplomatik ilişkiler askıya alınmıştı.

Uzun yıllardır ABD ve Batı dünyası tarafından uygulanan yaptırımların hedefi olan Maduro, tüm eleştirilere ve tepkilere rağmen bölgedeki ülkelerle normalleşme adımlarını sürdürüyor. Latin Amerika ülkeleri, ABD'nin itirazlarına rağmen Maduro yönetimi ile diplomatik ilişkilere geri dönüyor.

Maduro, devlete ait VTV kanalında yaptığı açıklamada "Venezuela, mevcut ve gelecekteki ABD yönetimleriyle diplomatik ve siyasi ilişkilerin normalleştirilmesi için adımları atmaya tamamen hazır durumda" ifadelerini kullanmıştı.

Joe Biden yönetimi ise; Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun normalleşme talebine olumlu yanıt vermeyerek, "Nicolas Maduro'ya yönelik tutumumuzda bir değişiklik yok. Kendisi Venezuela'nın meşru lideri değil. Venezuela'da demokratik olarak seçilmiş tek kurum olan 2015 Ulusal Meclisi'ni tanımaya devam edeceğiz" demişti.

ESAD YÖNETİMİ BÖLGE ÜLKELERİYLE YENİ BİR SAYFA AÇIYOR

Amerika Birleşik Devletleri, Venezuela ve Suriye gibi ülkelere ambargo ve yaptırımlar uygulayarak siyasi ağırlığını koruyordu. Ancak Suriye’de Esad yönetimi; Türkiye, Rusya ve Arap ülkeleriyle yeniden normalleşme sürecine girdi.

Amerika’nın "Beşar Esad'ı eski durumuna döndürmek için ilişkilerini iyileştiren ülkeleri desteklemiyoruz" ifadeleri etkisiz kaldı.

ABD geçtiğimiz günlerde Suriye ile normalleşme sürecine giren ülkelere yaptırım uygulanması için tasarı hazırlamıştı. ABD’li bir yetkili; tasarının, Suriye’nin Arap Birliği’ne dönmesi üzerine ‘‘Esad’la ilişki kuran Türkiye ve Arap ülkelerine uyarı’’ niteliğinde olduğunu söylemişti.

Reuters ajansının haberine göre; Demokrat ve Cumhuriyetçi isimlerin imzasını taşıyan tasarı, Suriye'ye yaptırımlar uygulayan Sezar Yasası'nın kapsamının genişletilmesini öngörüyor.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı Hakan Fidan, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Suriye Savunma Bakanı Ali Mahmud Abbas ile iki ülkenin istihbarat başkanlarıyla Moskova'da bir araya gelmişti. Bunun üzerine gözler ABD’ye çevrilmiş ve yetkililere müzakereler hakkında sorular sorulmuştu.

Amerika Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, "Söyleyebileceğim tek şey politikamız değişmedi. Acımasız diktatör Beşar Esad'ı eski durumuna döndürmek için ilişkilerini iyileştiren veya destek veren ülkeleri desteklemiyoruz. Devletleri, Suriye halkına zulüm etmeye devam eden Esad rejiminin son 12 yıldaki korkunç insan hakları sicilini ve yıllardır acı çeken Suriye halkının insani yardıma erişimi engellemeye devam etmesini dikkate alma çağrısında bulunuyoruz" açıklamasını yapmıştı.

Geçtiğimiz haftalarda Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya gelmişti.

Kremlin'de yapılan görüşmede konuşan Vladimir Putin, Beşar Esad ile "sürekli iletişim halinde olduklarını ve ülkeleri arasındaki ilişkilerin gelişmekte olduğunu" söylemişti.

Son dönemde Beşar Esad uzun yıllardır ilişkilerinde sorun yaşadığı Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Katar, Türkiye, Fas, Sudan, Umman ve Ürdün gibi ülkelerle yeniden diplomatik ilişki kurmaya başladı.

ABD ve Batı ülkelerinin Esad ve Maduro yönetimlerine karşı yaptırımları devam ediyor. Ancak Esad ve Maduro, kendi bölgelerindeki ülkelerle normalleşerek ABD'ye mesaj veriyor. Esad ve Maduro yönetimleri; Rusya, İran ve Çin gibi ülkeler tarafından siyasi ve ekonomik olarak destekleniyor.

Son yıllarda ABD hegamonyasının azalması ve dünya siyasetinde artan Pekin ve Moskova etkisi; birçok ülkeyi Esad ve Maduro ile yeniden barışmaya itiyor.

Türkiye Suriye Rusya Federasyonu Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Beşar Esad Çin Halk Cumhuriyeti