Gün geçtikçe önemi artan sosyal medyanın kısa tarihi ve 'sosyal medya savaşları'

Sosyal medya, günümüzde küresel nüfusun neredeyse yarısından fazlası tarafından kullanılan, büyük yatırımlar yapılan ve gün geçtikçe parçamız haline gelen bir mecra oldu. Dünyanın gündeminde yer almakla beraber; dünya gündemine de yön vererek önemini gün geçtikçe artırmayı başardı. Geçtiğimiz 20 yıl içerisinde en çok kullanılan platformlar piyasaya sunuldu ve geldiğimiz noktada milyonlarca kullanıcıya erişti. Bu sebeple büyük medya şirketleri arasında 'sosyal medya savaşları' başladı.

13/07/2023 20:30 Güncelleme: 10/06/2024 14:25

Sosyal medya; kullanıcıların mesaj, görsel ileti, bilgi vb. içerikleri paylaştığı, ağlar ve topluluklar oluşturmak için kullanılan çevrimiçi iletişim türü olarak tanımlandırılabilir.

Sosyal medyanın küresel çapta eriştiği kullanım oranları, dünyanın en zengin insanlarının yaptığı yatırımlar, ortaya çıkardığı yeni meslekler ve birçok yenilik ile beraber değerlendirildiğinde şüphesiz hayatımızın önemli bir parçası haline geldi.

1970’lerde internetin hayatımıza girişiyle başlayan çevrimiçi ağlar sosyal medyanın da başlangıcı olarak kabul edilebilir. Ancak 1990’larda blog yazıların paylaşımı ile sosyal medyanın hızlı bir ivme yakaladığı ve Facebook ile günümüz sosyal medyasının temelinin atıldığı söylenebilir.

2005 yılına gelindiğinde Youtube, 2006’da Twitter’ın ortaya çıkışıyla önemli bir adım atılmış oldu. İlerleyen teknoloji ve görsel sanatların dijitalleşmesi ile 2010 yılında kurulan Instagram; günümüzde, hem sosyo-kültürel hem de sosyo-ekonomik anlamda devrim yaratacak bir platforma dönüştü.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun geçtiğimiz sene paylaştığı verilere göre; ülkemizde de insanların en fazla kullandıkları sosyal medya ve çevrimiçi platformlar yüzde 82 ile Whatsapp, yüzde 67 ile Youtube, ve yüzde 57 oranıyla Instagram oldu.

Sosyal medya kültürü bu denli yaygınlaşırken farklı kullanım amaçları doğurdu ve büyük bir yatırım merkezi haline geldi.

SOSYAL MEDYA PLATFORMLARI MİLYAR DOLARLAR DEĞERİNDE

Günümüzde sosyal medyanın yaygın kullanımı, Facebook’un hayatımıza girmesi ile hızla ilerledi.

2004 yılında Mark Zuckerberg öncülüğünde bir araya gelen Eduardo Saverin, Andrew McCollum, Dustin Moskovitz ve Chris Hughes; Harvard Üniversitesi öğrencilerine yönelik olarak uygulamayı hayata geçirdi. Facebook önce diğer üniversitelere, ardından tüm dünyaya hızla yayıldı.

2012 yılında Instagram uygulamasını 1 milyar dolara satın alan Facebook, 2014 yılında 19 milyar dolar ödeme yaparak mesajlaşma uygulaması Whatsapp’ı da bünyesine kattı.

3 büyük uygulamayı tek çatıda birleştiren Mark Zuckerberg, şirketin adını ‘Meta’ olarak değiştirdi.

Uluslararası marka değerlendirme kuruluşu Brand Finance tarafından hazırlanan "Dünyanın En Değerli 500 Markası-Global 500-2023" araştırmasına göre; Meta (Facebook) dünyanın en değerli 14. şirketi konumunda bulunuyor.

59 milyar dolarlık marka değeri olan Meta, son olarak Twitter’a karşı ‘Threads’ uygulamasını piyasaya sürdü ve ilk günden 30 milyon, bir hafta içerisinde 100 milyon kullanıcıyı aştı.

Tesla ve SpaceX şirketlerinin sahibi Elon Musk ile ‘taklit’ gerginliğine sebep olan yeni uygulama, ikili arasındaki rekabetin dünya gündeminde yer almasına sebep oldu.

Elon Musk, 2022’nin sonlarında Twitter’a tam 44 milyar dolar ödeyerek satın almıştı. Musk, bu satın almayı "Kuş artık serbest kaldı" ifadeleriyle bir tweet paylaşarak duyurmuştu.

Daha sonrasında sahte hesaplar hakkında yeterince bilgi edinemediği için anlaşmayı feshetmek isteyen Musk, mart ayında platformun 20 milyar doların altına düştüğünü açıklamıştı.

Son zamanların en çok dikkat çeken sosyal medya platformu ise kaydettiği hızlı büyüme ile TikTok oldu. 2016 yılında Çin merkezli teknoloji şirketi ByteDance tarafından piyasada yerini alan platform, 65 milyar dolar seviyesini aşarak dünyanın en değerli 10. markası oldu.

Brand Finance'ın “Dünyanın En Değerli 50 Medya Markası” sıralamasına göre; Musk'ın 44 milyar dolarlık satın almasından bu yana Twitter'ın şu anki değeri 3.9 milyar dolara indi.

Ünlü iş insanı Musk, şirketin nakit akışında gelir ve giderin başa baş gittiğini belirtmiş ve reklam veren bazı büyük firmaların, harcamalarını kısmasının kendilerini olumsuz etkilediğinden yakınmıştı.

Daha sonra Twitter’da yaptığı değişiklikler, kısıtlamalar ve reklam yönetimiyle eleştirilerin odağı oldu.

TWITTER ELEŞTİRİLERİN ODAĞINDA: THREADS YÜKSELİŞTE

Twitter'ın sahibi Elon Musk, tepki çeken kararlarına geçtiğimiz günlerde bir yenisini daha ekledi. Her gün milyonlarca kişinin kullandığı sosyal medya platformunda birçok değişiklik yapan Musk, şimdi de tweet görüntüleme sayısını sınırlandırdı.

Tepki çeken kararının ayrıntılarını paylaşan Musk, "Twitter'da geçici sınırlar uyguladık. Doğrulanmış hesaplar günde 6000 tweet, doğrulanmamış hesaplar günde 600 tweet, yeni ve doğrulanmamış hesaplar günde 300 tweet görüntüleyebilecek" ifadelerini kullandı.

Görüntüleme sınırının aşılması halinde bir sonraki güne kadar sadece aynı tweetlerin görüntülenebileceği aktarıldı. Eleştirilerin ardından bu sınırlama daha sonra 800 tweet sayısına yükseltildi. Sınırlamanın kalkmasını isteyenlerin ise Twitter Blue paketlerine üye olması talep edildi.

Ücret ödemek istemeyen birçok kullanıcı Twitter’ı kullanmayı bıraktı. Cloudflare Radar'dan elde edilen bilgiye göre "görüntüleme sınırı" kararı yeni alınmasına rağmen Twitter'ın temmuz ayındaki trafiğinin gözle görülür biçimde düştüğü duyuruldu.

Daha önce de Twitter Blue’ya ücretli üyelik yapan kullanıcılara mavi tik ekleme, tweet düzenleme, reklam izlemelerinin kısıtlandırılması gibi özellikler duyurulmuştu. DM sayısının sınırlandırılması ve kapatılan profiller de eleştirilerin başında geliyordu.

Elon Musk ve Twitter tarafında tüm bu olumsuzluklar seyir ederken Mark Zuckerberg’den çok konuşulan bir hamle geldi. Meta’nın sahibi Zuckerberg, Twitter’a benzerliğiyle dikkat çeken Threads’i tanıttı ve uygulama ilk 24 saatte 30 milyon kullanıcıya erişti. Elon Musk ve Mark Zuckerberg arasında var olan rekabet farklı bir boyut kazandı.

Twitter’ın avukatı Alex Spiro, Meta’nın CEO’su Mark Zuckerberg’e mektup gönderdi. Spiro, Meta’nın eski Twitter çalışanlarını işe aldığını belirterek dava açma hakkı olduğuna dair mesaj verdi.

Elon Musk ise konuya ilişkin, “Rekabet iyi fakat hile iyi değil” şeklinde iğneleyici bir açıklama yaptı.

Bunun üzerine Meta İletişim Direktörü Andy Stone ise iddiaları yalanlayarak, “Threads mühendislik ekibindeki hiç kimse eski bir Twitter çalışanı değil” dedi.

İki şirket arasında her geçen gün farklı bir konu gündem olurken son olarak Twitter; Threads uygulamasının paylaşımları tweetleme özelliğini kısıtlandırdı. Threads uygulamasında post atılan bir gönderi doğrudan tweet olarak eklenebiliyordu.

İkili kozlarını dijital alanda kullanmanın yanı sıra, dövüş antrenmanlarından paylaştıkları fotoğraflarla da mesaj vermeye devam ediyor. Geçen ay Mark Zuckerberg’i kafes dövüşüne davet eden Musk, “konum at” şeklinde bir karşılık almıştı.

Sosyal medya platformlarının marka değerlerinin milyarlarca lira artması, insan hayatında kapladığı yer ve piyasalara etkisi gün geçtikçe şaşırtıcı bir hal almaya başladı. Böylece dünyanın en ünlü iş insanlarının birbirlerine gözdağı vermesine ve “kafes dövüşü” yapmasına dahi sebep olabiliyor.

Antrenmandan fotoğraflar paylaşan ikiliden ‘ringe havlu atan’ olmaz ise tüm dünya karşılaşmaya şahit olacak.

Elon Musk Twitter Threads