FED'in faiz artırımı dünya ekonomisini nasıl etkileyecek?

Dünya piyasaları, 20 Mart günü ABD Merkez Bankası'nın (Fed) para politikası kararı toplantısına ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın açıklamalarına dikkat çekti. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Powell'ın açıklamalarından alınacak sinyaller doğrultusunda küresel ekonominin gidişatı üzerinde kritik etkilerin olması bekleniyor.

21/03/2024 15:00 Güncelleme: 21/03/2024 15:58

ABD Merkez Bankası olarak da bilinen FED, ülke ekonomisinin istikrarını sağlamak için para politikalarını belirliyor. Para politikalarını belirlerken FED’in en önemli araçlarından biri olan faiz kararı oranı ise, bankaların birbirlerine borç verirken uyguladıkları gecelik faiz oranı olarak ortaya çıkıyor.

FED'in açıkladığı faiz oranı sadece ABD ekonomisini değil, küresel ekonomiyi ve yatırım araçlarını da etkilediği için küresel çapta yatırımcılar toplantılarının çıktılarını merakla bekliyor. Ekonomistler faiz oranlarını, ABD Merkez Bankası’nın para politikasının en önemli aracı olarak görüyor.

FED FAİZ TOPLANTISI 20 MART GÜNÜ GERÇEKLEŞTİ

ABD Merkez Bankası, 2O Mart günü, uzmanların da beklediği gibi, faiz artırımını gerçekleştirmedi ve federal fon faizini yüzde 5,25 - yüzde 5,5 hedef aralığında tuttu.

Açıklamada, "Komite, federal fon oranı hedef aralığına yönelik herhangi bir ayarlamayı değerlendirirken, gelen verileri, gelişen görünümü ve risk dengesini dikkatle değerlendirecek" ifadelerine yer verildi.

Ancak Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) tarafından yapılan açıklamada, "Enflasyon geçen yıl azaldı" denildi.

Faiz oranlarının değiştirilmemesi kararı, Komitenin 12 üyesinin hepsinin lehte oy kullanması nedeniyle oybirliğiyle alındı.

Bu, Fed'in Haziran, Eylül ve Kasım aylarından sonra art arda beşinci faiz atlaması olmasına rağmen, federal fon oranı son 23 yılın en yüksek seviyesinde kalmayı sürdürüyor.

Merkez Bankası en son 26 Temmuz'da 25 baz puanlık faiz artırımı yapmıştı.

FED, geçen yaz 40 yıldan fazla bir sürenin en yüksek seviyesine çıkan rekor enflasyonla mücadele etmek için Mart 2022'den Temmuz 2023'e kadar 11 toplantıda faiz oranlarını toplam 525 baz puana çıkardı.

ABD'DE ENFLASYON NE DURUMDA?

ABD'de enflasyon, Haziran 2022'de yıllık bazda yüzde 9 ile 1981'den itibaren en yüksek seviyeyi görmesinin ardından, 2024 şubat ayında yıllık bazda yüzde 3,2 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti.

ABD Merkez Bankası'nın tahminleri, Bankanın bu yıl 3 faiz indirimi yapma ihtimalinin devam ettiğini ortaya koydu.

İki gün süren Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının ardından Fed'den yapılan açıklamada, faiz oranlarındaki verilerin, gelişen görünümüne ve risk dengesine dikkatle değerlendirileceği vurgulandı.

Komite, açıklamasında, enflasyonun sürdürülebilir bir şekilde yüzde 2'ye ineceğine dair daha fazla güven kazanana kadar faiz oranını düşürmenin uygun olacağını öngörmediğini tekrarladı.

Ekonomiye ilişkin tahminlerini de açıklayan Fed, federal fon oranına ilişkin tahminini bu yıl sonu için geçen yıl aralıkta öngördüğü yüzde 4,6'da sabit bıraktı.

ABD ekonomisine dair büyüme tahmini 2025 yılı için yüzde 3,6'dan yüzde 3,9'a, 2026 yılı için yüzde 2,9'dan yüzde 3,1'e çıkarıldı. Uzun dönem ortalama faiz beklentisi de yüzde 2,5'ten yüzde 2,6'ya yükseltildi.

Söz konusu tahminler Fed'in 2024'te hala toplamda 75 baz puanlık 3 faiz indirimi öngördüğüne işaret etti.

İşsizlik oranına ilişkin tahminler ise bu yıl ve 2026 için yüzde 4,1'den yüzde 4'e çekilirken, 2025 için yüzde 4,1'de sabit tutuldu.

FED FAİZ KARARI NEYİ ETKİLER?

FED faiz çıktıları, ABD ekonomisinin performansını ve küresel ekonomik dengeleri etkileyen bir karar olarak belirleniyor. Bu sebeple sadece ABD ekonomisini değil, küresel ekonomiyi ve dolayısıyla Türkiye ekonomisini de etkiliyor. Banka, ekonomik büyüme, enflasyon ve istihdam gibi makroekonomik hedeflere ulaşmak için faiz oranlarını artırma veye azaltma yolunu kullanıyor.

ABD BANKASI FAİZ ARTIRIRSA NE OLUR?

FED faiz artırımını, ABD dolarının diğer para birimleri karşısında değer kazanmasını sağlamak ve enflasyonla mücadele etmek için yapıyor. Bu sayede ekonomiyi soğutmaya ve enflasyonu kontrol altına almaya çalışıyor.

Faiz kararı, tüm dünyayı olduğu gibi Türkiye’yi de doğrudan ve dolaylı yollardan etkiliyor. Faiz artışı ve geleceğe yönelik artışın süreceği sinyalleri, ilk olarak kendini dolar ve petrol fiyatlarında gösteriyor.

Merkez Bankası'nın faiz artışı yapacağı beklentisi, gelişmekte olan piyasalarda varlıkların değer kaybetmesine yol açabilir. Faiz artırımındaki amaç Amerikan Dolarının diğer ülke paraları karşısında değer kazanması.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD)