Güney Afrika'daki yolsuzluk dosyası kapandı: Muhalefetin soruları cevapsız kaldı

2018’de Güney Afrika’da yolsuzluk karşıtı kampanyasıyla devlet başkanı seçilen Cyril Ramaphosa, “Farmgate skandalı” adı verilen bir dizi suçlamayla karşı karşıya kaldı. Ancak Ramaphosa Aralık 2022’de Afrika Ulusal Kongresi'nin (ANC) liderlik savaşından zaferle çıktı. Böylelikle Ramaphosa ANC’yi beş yıl daha yönetecek ve 2024'te düzenlenecek genel seçimlerde iktidar partisinin devlet başkanı adayı olacak.

23/01/2023 19:30 Güncelleme: 10/06/2024 14:26

Güney Afrika Devlet Başkanı Jacob Zuma’nın istifası sonrası iktidar partisi Afrika Ulusal Kongresi (ANC) lideri Cyril Ramaphosa, ülkenin yeni devlet başkanı seçilmişti.

İsmi yolsuzluk iddialarıyla gündemde olan Jacob Zuma’nın partisinden gelen baskılar nedeniyle istifasını açıklamasının ardından parlementoda yapılan oylama sonucu, Aralık 2017'de iktidar partisi ANC'nin lideri seçilen Ramaphosa devlet başkanlığına getirilmişti.

2019’da da Güney Afrika meclisi, 8 Mayıs'ta düzenlenen genel seçimlerde yüzde 58'le en yüksek oyu alan Afrika Ulusal Kongresi (ANC) lideri Ramaphosa'yı devlet başkanı olarak seçmişti.

Ramaphosa, 2020'de ise kendisine ait çiftlikten kayıt dışı olduğu ileri sürülen en az 580 bin doların çalındığını güvenlik güçlerine bildirmediği için anayasayı ihlal etmekle suçlanmıştı.

Güney Afrika’nın 2018’den beri devlet başkanı olan Cyril Ramaphosa, parlamento tarafından kurulan bağımsız bir kurulun ağır suistimal, anayasa ihlali ve cumhurbaşkanlığı yemininin ihlali suçlamalarıyla karşı karşıya kalmıştı.

Ramaphosa’nın Limpopo eyaletindeki Phala Phala’daki av çiftliğinde 2020 yılında, 500 bin ile 5 milyon dolar arasında bir nakit para çalınmıştı.

Bu paranın kara para aklama düzenlemelerine veya vergiye tabi olmadığı belirtilmişti. Ayrıca yaşanan bu hırsızlık polislere de bildirilmemişti.

Cyril Ramaphosa olayı polislere bildirmek yerine bir korumasını paranın izini sürmesi ve muhtemel suçlulara ödeme yapması için görevlendirmişti. Bu nedenle olay "Farmgate skandalı" olarak isimlendirilmişti.

Aralık 2022'de eski bir başsavcı başkanlığındaki davayı soruşturan komisyon, suçun polise bildirilmediğini ve örtbas edilmek istendiğini tespit etti.

Güney Afrika gizli servislerinin eski başkanı Arthur Fraser ise hırsızlığın bir kadın işçinin suç ortaklığıyla gerçekleştiğini ve tapunun polis ve vergi makamlarından gizlendiğini iddia etti. İddiaları bir raporda detaylandırılan Fraser, Ramaphosa'nın suç ortaklarına sessiz kalmaları için para ödediğini söyledi.

Devlet Başkanı Ramaphosa da paranın Sudanlı bir iş adamına sattığı mandalardan geldiğini ve hırsızlığı ihbar ettiğini açıkladı.

Muhalifet ise çalınan döviz cinsinden paranın, Ramaphosa'nın sattığı mandalardan geldiğini iddia ettiği miktarı aştığını ve hırsızlığı soruşturması ve hırsızları kovuşturması için polise haber vermek yerine çiftlikte bulunan yüklü miktardaki paranın soruşturulmasına engel olmak ve devlete vergi ödemekten kaçınmak için kendisini korumakla görevli güvenlik birimi üyelerine haber verdiğini belirtti.

Parlamento tarafından görevlendirilen bağımsız bir kurul da Ramaphosa’nın “ağır suistimal, anayasanın ihlali ve cumhurbaşkanlığı yemininin ihlali” teşkil edebilecek yanlış davranışlara ilişkin kanıtlar buldu.

Ancak Aralık 2022’de Güney Afrika Cumhuriyeti Ulusal Meclisi'nde yapılan oylamada, Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa'nın anayasayı ihlal ettiği iddiasını içeren parlamento raporu, milletvekillerinin çoğunluğu tarafından reddedildi.

Oylamaya katılan 364 milletvekilinden 214'ü rapora hayır oyu verdi. Böylece Ulusal Meclis tarafından Ramaphosa'nın anayasayı ihlal etmediğine ve görevine devamına karar verildi. Böylelikle dava dosyası kapandı ve Ramaphosa'nın muhaliflerinin soruları cevapsız kaldı.

RAMAPHOSA ANC LİDERLİK SAVAŞINI KAZANDI

2020'de kendisine ait çiftlikten kayıt dışı olduğu ileri sürülen nakit paranın çalındığını güvenlik güçlerine bildirmediği için anayasayı ihlal etmekle suçlanan Cyril Ramaphosa, 13 Aralık 2022 tarihinde yapılan parlamento oylamasında ANC milletvekillerinin geniş desteğiyle devlet başkanlığı koltuğunu korumayı başarmıştı.

19 Aralık’ta da Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa’nın, iktidar partisi Afrika Ulusal Kongresi'nin (ANC) liderliğine ikinci kez seçildiği açıklandı.

28 yıldır iktidarda olan ANC'nin 55. Ulusal Kongresi'nde eski Sağlık Bakanı Zweli Mkhize'ye karşı yarışan Cyril Ramaphosa, bin 897 oy alan rakibi karşısında 2 bin 476 oyla galip geldi.

Ramaphosa ANC'yi beş yıl daha yönetecek. ANC'nin liderlik yarışını kazanan Ramaphosa, böylece 2024'te düzenlenecek genel seçimlerde de iktidar partisinin devlet başkanı adayı olmayı garantiledi.

Türkiye