Tunus’ta değişen dengeler: ABD’nin yakın markajında

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Temmuz 2021’den bu yana aldığı siyasi ve hukuki kararlarla dikkat çekiyor. Said, ülke içinde yeni bir denge yaratmaya çalışırken, dünya ülkeleri de Tunus’ta yaşanan gelişmeleri yakından takip ediyor. En son ise ABD heyeti ile Tunus Cumhurbaşkanı arasında yaşanan diyalog, dünya kamuoyunda yankı yarattı.

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said koltuğunu koruyabilecek mi?Dünya

ABD’nin Tunus Büyükelçiliğinden yapılan açıklamaya göre, ABD heyeti, iki günlük Tunus ziyareti kapsamında Cumhurbaşkanı Kays Said ve bazı sivil toplum kuruluşlarının temsilcileriyle birtakım görüşmeler gerçekleştirdi.

Heyet üyeleri, söz konusu görüşmelerde, Tunus’un demokratik gidişatına yönelik endişelerini dile getirdi. Heyet üyeleri ayrıca, “yaklaşan Meclis seçimlerine mümkün olan en geniş katılımı sağlayacak kapsayıcı bir seçim yasasının en kısa sürede kabul edilmesi” yönünde çağrı yaptı.

Tunus halkının demokratik sisteme olan güveninin yeniden tesis edilmesi için bağımsız yargının ve aktif Meclisin önemine dikkat çeken heyet üyeleri; Tunus halkının ihtiyaçlarına cevap veren, hesap verebilir, insan haklarına ve temel özgürlüklere saygılı, ülkenin ekonomik geleceğini ön planda tutan, şeffaf ve demokratik bir hükümet isteğiyle ülkedeki demokratik güçleri desteklediklerini belirtti.

Tunus’dan askeri hamle: ABD’den sekiz askeri eğitim uçağı satın aldıDünya

Öte yandan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, 28 Temmuz’da yaptığı açıklamada, Tunus’ta gerçekleştirilen 25 Temmuz anayasa referandumu sonuçlarına değinmişti. Blinken, “Tunus’ta 25 Temmuz’da yapılan anayasa referandumuna düşük seçmen katılımı damgasını vurdu. Birçok Tunuslu tarafından yeni anayasa taslağının hazırlanma sürecinin, gerçek tartışmaların kapsamını sınırladığına ve yeni anayasanın, Tunus’un demokrasisini zayıflatabileceği ve insan haklarıyla temel özgürlüklere saygıyı aşındırabileceğine dair endişeleri paylaşıyoruz” ifadelerini kullanmıştı.

Tunus, Blinken’ın bu açıklamalarının ardından 30 Temmuz’da ABD Maslahatgüzarı Franceschi’yi Dışişleri Bakanlığına çağırmıştı. Tunus hükümetinden yapılan açıklamada, “ABD’nin tutumu içişlerimize yapılan kabul edilemez bir müdahaledir” ifadelerine yer verilmişti.

KAYS SAİD’DEN ABD’YE SERT SÖZLER

Tunus Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, Cumhurbaşkanı Kays Said’in, ABD Kongresinden bir heyet ve ABD Tunus Maslahatgüzarı Natasha Franceschi ile Kartaca Sarayı’nda bir araya geldiği belirtildi.

Tunus Cumhurbaşkanı ilk olarak, Tunus-ABD ilişkilerinin tarihi sürecindeki dönüm noktalarına değindi. Said, Tunus’un özgür, bağımsız ve egemen bir ülke olduğunu dile getirdi.

Tunus Cumhurbaşkanı, “Son dönemde bazı ABD’li yetkililerin Tunus ile ilgili açıklamaları hiçbir şekilde kabul edilemez” ifadelerini kullanarak, Blinken’ın sözlerine yanıt verdi.

TUNUS’TA KAYS SAİD’İN EŞİNİN AÇIKLAMALARI TARTIŞMALARA NEDEN OLDU

Tunus’ta anayasadan “Devletin dini İslam’dır” maddesinin çıkması sonrası tansiyon daha da yükselmişti. Son günlerde ülkedeki gerilimi artıran bir diğer durum ise “First Lady’nin dönüşü” korkusu oldu.

2019’da göreve gelen ve geçtiğimiz sene parlamentoyu feshetmesi sonrası siyasi darbe suçlamaları ile karşı karşıya kalan Cumhurbaşkanı Kays Said’in eşi Yargıç İşraf Şebil, katıldığı bir etkinlikte yaptığı konuşmalarla dikkat çekti.

Cumhurbaşkanı Kays Said Tunus’u nereye sürüklüyor?Analiz

13 Ağustos’ta Ulusal Kadın Bayramı dolayısıyla bir etkinliğe katılan Şebil, Tunus Başbakanı Necla Budin’in de bulunduğu toplantıda açıklamalarda bulundu.

Şebil, buradaki konuşmasında kadının Tunus toplumundaki önemine değinirken, zaman zaman ise siyasi konulardan bahsetti. Şebil’in, söz konusu etkinlikteki konuşmasında siyasi konulara girmesi ise Tunus toplumunun belirli bir kesimi tarafından sert tepki gördü.

Jeune Afrique dergisi tarafından yapılan haberde, “Tunus’ta… ‘First Lady’nin Dönüşü” başlığı kullanıldı. Haberde, Şebil’in konuşma yapmasının Tunus’ta korkulara sebep olduğu kaydedildi. Dergi, Bayan Said’in kürsüye çıkmasının Tunus’un devrik Cumhurbaşkanı Zeynelabidin Bin Ali’nin eşi Leyla Trablusi’nin varlığını hatırlattığını belirtti.

Dergi ayırca, Kays Said’in eşi ile Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi’nin eşi İntisar es-Sisi arasında birtakım benzerlikler olduğunu öne sürdü. Söz konusu haberin ardından Cumhurbaşkanı Kays Said’e yönelik tepkiler daha da arttı.

Tunus lideri 57 yargıcı görevden aldıDünya

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, geçtiğimiz seneden bu yana aldığı kararlarla, ülkede tek adam sistemi inşa etmeye çalışıyor. Ülkedeki tüm İhvan gruplarını tasfiye etmeye çalışan Said, orduyu ve polisi de yanında konumlandırmaya çalışıyor. Said’in özellikle son dönemde aldığı karalarla yargı alanında da ağırlığını ortaya koyduğu görülüyor.

Said’in attığı adımlar, Türkiye ve ABD gibi ülkeler tarafından endişeyle takip ediliyor. Mısır, BAE, Suudi Arabistan ve Fransa gibi ülkeler ise özellikle ülkedeki Müslüman Kardeşler grubunun tasfiye edilmesinden memnun durumda. Nahda Hareketi lideri Raşid Gannuşi’nin Meclis Başkanlığı görevinden alınması, söz konusu ülkeler tarafından olumlu karşılanmıştı.

Ancak önümüzdeki dönemde Tunus ile ABD arasındaki gerilimin artması bekleniyor. Doğu Akdeniz’e kıyısı bulunan ve Kuzey Afrika’nın önemli ülkelerinden Tunus’u, önümüzdeki dönemde siyasi olarak zor bir süreç bekliyor. Gannuşi taraftarlarının sokaklara dökülerek Said’e yönelik sık sık protestolar düzenlemesi ise bir iç savaş riskini her geçen gün artırıyor.

Tunus yeni anayasa için referanduma gidecekDünya