Kısa çalışma ödeneği sona eriyor! İşsizlik rakamları tırmanacak mı?

Pandemi döneminde, istihdamı korumak amacıyla devlet tarafından sağlanan kısa çalışma ödeneği ve işten çıkartma yasağı bugün sona eriyor. Milyonlarca kişiyi yakından ilgilendiren bu karar, önümüzdeki günlerde işsizlik rakamlarına nasıl yansıyacak? Kısa çalışma ödeneği yeniden uzatacak mı? Umutlu bekleyiş sürüyor...

Aşı çalışmalarının hızlanması ve normalleşme adımlarının atılmasıyla birlikte yeni kararlar alınmaya başlandı. Koronavirüs (Covid-19) pandemisiyle mücadele sürecinde istihdamı korumak amacıyla sağlanan kısa çalışma ödeneği (KÇÖ) ve işten çıkarma yasağı bugün itibariyle sona eriyor.

Hükümet, salgın sürecinde hem işverenlere hem de çalışanlara destek olmak amacıyla esnetilen şartların kaldırılmasına yönelik adılarını atarken, iş dünyası kısa çalışma ödeneğinin 2021 yılının sonuna kadar devam etmesi talebinde bulunuyor.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ UZATILACAK MI?

2020’nin Nisan ayı itibariyle çalışana ve işverene destek amacıyla verilmeye başlanan ücret desteğinin 17 Mayıs 2021’de sona ermesi planlanıyordu. Ancak desteğin uzatılması yönündeki baskı nedeniyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu tarihin 30 Haziran’a kadar uzatıldığını açıkladı. 

Kısa çalışma ödeneği ve işten çıkartma yasağının uzatılmasına dair yeni bir karar alınmaz ise bu tarihten sonra eski düzene geçilmiş olacak ve çalışanların primleri 30 gün üzerinden yatırılacak. Bu süreçte ödenekten faydalananlar Temmuz ayında son ödemelerini alacak. Bununla birlikte tek taraflı ücretsiz izne gönderme hakkı veren geçici madde hükümleri de ortadan kalkmış olacak. 

ÜCRETSİZ İZİNLERİN SONA ERMESİ İŞSİZLİK RAKAMLARINI NASIL ETKİLEYECEK?

Salgının gölgesinde geçirdiğimiz 15 aylık süreç içinde; kısa çalışma ödeneği, nakdi ücretsiz izin desteği, işsizlik ödeneği ve normalleşme destekleri kapsamında sağlanan sosyal koruma paketi ödeneği Temmuz ayının son ödemeleriyle birlikte yaklaşık 70 milyar TL’yi buluyor. Ancak Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’nun(TİSK) açıklamasına göre, bu yardımlar iflasların önüne geçemiyor. 

Çalışma Bakanlığının en önemli gündem maddelerinden biri olan ve sayılara bakıldığında Nisan 2021'de 275 bin kişi artarak 4 milyon 511 bin kişiye yükselen işsiz sayısında fesih yasağının kaldırılması halinde çok ciddi bir yükseliş yaşanabileceği endişesi mevcut.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği kabine toplantısının ardından konuya ilişkin herhangi bir açıklamada bulunmadı. Bakanlıkta sessizliğini koruyor ancak işveren ve işci son gün olmasına rağmen hala ‘bir umut’ bekleyişini sürdürüyor. 

TÜRKİYE’Yİ NE BEKLİYOR?

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili ve Ekonomi Masası üyesi Aykut Erdoğdu, Cumhuriyet gazetesine verdiği demeçte, kısa çalışma ödeneğinin sona ermesinin ardından, çok sayıda kişinin işinden olacağını ve işsizlik rakamlarının ciddi oranda artacağını kaydetti. 

Bu durumun sosyal kaosa neden olacağını kaydeden Erdoğdu, ‘’2021 Mayıs ayı için KÇÖ’ye başvuran kişi sayısının 1 milyon 200 bin kişiye yaklaşması KÇÖ’ye duyulan ihtiyacın hâlâ çok yüksek olduğunun göstergesi. KÇÖ yılsonuna kadar devam etmeli. Çalışanların ellerine geçen en düşük KÇÖ miktarının en az asgari ücret seviyesinde olması gerekiyor. İşsizlik oranı neredeyse yüzde 30’lara ulaşırken işsiz sayısı da 10 milyon kişiyi buldu’’ ifadelerini kullandı.