Kolombiya'da hükümet ile silahlı güçler, barış için müzakerelerini sürdürüyor

1964’ten beri devam eden Kolombiya iç savaşında savaşmaya devam eden son büyük gerilla grubu Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) ile Kolombiya hükûmeti, ülkede kesin barışı sağlamak için görüşmelerin ikinci turuna başladı. Peki, Kolombiya'da hükümet ile silahlı güçler arasında neler yaşandı? Kolombiya'da iki taraf arasında barış sağlanabilir mi?

15/02/2023 20:00 Güncelleme: 05/05/2024 18:35

Meksika’da Kolombiya hükûmeti ile Marxist-Leninist Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) ve minör gerilla grupları arasında kalıcı barışın tesisi için görüşmelerin ikinci turuna başlandı.

Norveç, Venezuela, Şili, Küba, Brezilya ve Meksika’nın garantörlüğünde gerçekleşen görüşmelerde açılış konuşmasını yapan Meksika Dışişleri Bakanı Marcelo Ebrard, “Meksika bu görüşmelerin başarılı olması ve barışın ilerlemesi için elinden geleni yapacak” açıklamasında bulundu.

İki tarafın da barışa sıcak baktığı görüşmelerde ELN delegasyonunun lideri Pablo Beltrán, “Programımız, silahlı çatışmayı bitirerek kapsayıcı ve kalıcı bir barış sağlayacak dönüşümler içeriyor. Ekonomi ve devlet, toplumun hizmetine bırakılmalı. Bu, adalet ve barış olması için uğruna savaştığımız ana değişimdir” dedi. Beltrán, bu görüşmelerin devrimsel nitelikte olmasını ve asilerin aniden silah bırakmasını sağlamayacağını da ifadelerine ekledi.

Kolombiya’da Başkan Gustavo Petro’nun da sol görüşlü olması, ELN ile bir dizi tavizler sonucunda anlaşabilecekleri anlamına geliyor.

31 Aralık günü Petro, ELN ve diğer militan gruplarla ateşkese varıldığını söylemişti. ELN ise bu açıklamadan birkaç gün sonra ortada şartları üzerinde anlaşmaya varılmış bir ateşkes olmadığını, sadece bir öneri olduğunu belirtmişti. Hükûmet, bu yanlış anlaşılmanın ELN’nin pozisyonunun doğru olarak anlaşılmamış olmasından kaynaklandığını belirtmişti.

Kolombiya Savunma Bakanı Ivan Velasquez, görüşmelerin devam ediyor olmasının asilere karşı askerî operasyonların durdurulduğu anlamına gelmediğini söyledi.

ELN ile barış görüşmeleri Başkan Juan Manuel Santos döneminde, 2017 yılında başlamıştı. 2019’da Başkan Ivan Duque tarafından bir polis akademisine düzenlenen saldırının 21 polis memurunun yaşamını yitirmesiyle sonuçlanmasının ardından görüşmeler durdurulmuştu.

PETRO’NUN VAATLERİ VE FAALİYETLERİ

Kimilerince Kolombiya’nın ilk sol kanat Başkanı olarak nitelendirilen Gustavo Petro, 2022 Başkanlık yarışında içinde silahlı gruplarla barışı da içeren bir dizi vaat sunmuştu.

People’s Dispatch’in INDEPAZ’dan aktardığına göre, Petro’nun göreve geldiği Ağustos 2022’den beri ülke içinde faal olan en az 23 grup, Başkan’ın çağrısına istinaden silah bırakma ve barış için diyalog oluşturma konusunda irade gösterdi.

Neredeyse 60 yıldır süren fakat yoğun olmayan bu silahlı çatışmada, direnişe devam eden son büyük grup olan ELN de silahlı mücadeleden vaz geçebilir. 2400 kadar savaşçıya sahip olan ve ülkedeki 32 departmanın 22’sinde aktif olan bu organizasyonda barış görüşmeleriyle ilgili bir oy birliği var. ELN delegasyon lideri Pablo Beltrán ve ELN Başkomutanı Antonio Garcia, savaşçıların görüşmeleri desteklediğini söyledi.

Petro’nun tek vaadi silahlı örgütlerle barışı sağlamak değildi. İlerici bir gündemi olan Gustavo Petro, ekonomik ve sosyal eşitsizlik, yoksulluk, Venezuela ile ilişkilerin düzeltilmesi gibi vaatler sunmuştu. Göreve geldikten günler sonra Venezuela ile ilişkileri rayına oturtan Petro, eşitsizliği çözmek için de bir dizi adım attı.

Geçtiğimiz salı günü Kolombiya’nın büyük şehirlerinde vatandaşlar, Petro’nun önerdiği reformları desteklemek için sokaklara çıktı.

Kolombiyalı otoritelerin sorunsuz ve barışçıl geçtiğini belirttiği gösteriler, Petro’nun sağlık hizmetlerine erişimi artırma, sağlık sektöründe maaşları iyileştirme, sağlıkta yolsuzluğun önüne geçme gibi içerikleri olan bir reformu Kongre’ye sunmasının ardından geldi.

Başkan, bu plana ek olarak çalışma, emeklilik, ekonomik gücü yetmeyenlere ücretsiz üniversite gibi konularda da planları olduğunu yeniledi.

Petro, bir mitingde “İnsanların çalışma, sağlık, eğitim gibi evrensel haklarını garanti altına alacak üç reformumuz var ve bunlar son veya tek değil” demişti.

Bogota’da bir sokak satıcısı olan 43 yaşındaki Maria Isabel Cubillos, Reuters’a verdiği demeçte “Başkan Petro’nun yaptığı bana iyi gözüküyor. Yoksulların eğitim, sağlık ve insancıl barınmaya erişiminin olması için bir değişime ihtiyacımız var” dedi.

Petro’nun reform planları her ne kadar bir kesim için iyi olsa da Kolombiya’nın zenginlerinin vergilendirilmesini öngören bu değişimlerin bazıları kimileri için büyük bir tehdit oluşturuyor. Bu bağlamda Kolombiya’da muhalefet, Başkan Petro’nun önerilerinin ülkenin ekonomik dengesini bozma ve ülkeyi daha fazla yoksulluğa sürükleme tehlikesi taşıdığını öne sürerek vatandaşları reformlara karşı protestolar düzenlemeye çağırdı.

Başkan, Kongre’de diğer partilerle anlaşarak bir koalisyon kurmuş olsa da bazı konularda düşülen fikir ayrılıkları, ekonomide ciddi değişiklikler öngören reformların önünün kesilmesine sebep olabilir.

Türkiye