Konya’nın Taşkent İlçesi’nde 26 Şubat 1959’da dünyaya gelen Ahmet Davutoğlu, ilk ve orta öğrenimini burada tamamlamasının ardından önce İstanbul Erkek Lisesi’nden hemen ardından da 1983-84 eğitim öğretim yılında Boğaziçi Üniversitesi'nde çift anadal yaparak; Ekonomi ile Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölümlerinden mezun oldu.
Malezya Üniversitesi’nde yardımcı doçent olarak görev almasının ardından Doçent ünvanını burada alarak Marmara Üniversitesi’ne dönmüştür. 1995–1999 yılları arasında Marmara Üniversitesi uluslararası ilişkiler bölümünde görev alan Ahmet Davutoğlu, aynı yıllarda Yeni Şafak gazetesinde köşe yazarlığı yaptı.
Silahlı Kuvvetler Akademisi ve Harp Akademileri'nde misafir akademisyen olarak dersler veren Ahmet Davutoğlu, 1999–2004 yılları arasında profesörlük unvanını almasının hemen ardından Beykent Üniversitesi'nde, Üniversite Yönetim Kurulu Üyeliği, Senato Üyeliği ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Başkanlığı görevlerini yürüttü.
Marmara Üniversitesi uluslararası ilişkiler bölümünde de misafir öğretim üyeliği yaptığı sürecin ardından Ahmet Davutoğlu; dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve dönemin Başbakanı Abdullah Gül'ün 17 Ocak 2003'te birlikte aldıkları ve 18 Ocak 2003'te Resmî Gazete'de yayımlanan kararla büyükelçi unvanı aldı.
Bilim Sanat Vakfı tarafından 31 Mayıs 2008 tarihinde kurulan Şehir Üniversitesi'nin Mütevelli Heyeti'nde aktif görev alan Ahmet Davutoğlu, üniversitede akademik çalışmalara da yön derdi.
Gazze Savaşının sonlandırılması için uygulanan ‘mekik diplomasisi’nin en önemli faktörlerinden olan Ahmet Davutoğlu, 1 Mayıs 2009'da parlamento üyesi olmamasına rağmen dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Dışişleri Bakanlığına atandı. 2009–2014 yılları arasında Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan 60. Türkiye Hükûmeti ve 61. Türkiye Hükûmeti'nde Dışişleri Bakanı olarak görev alan Ahmet Davutoğlu partide ayrıca Başbakan Vekili, Adalet ve Kalkınma Partisi'nin II. Genel Başkanı ve 26. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı olarak görevlerini üstlenmiştir.
Ahmet Davutoğlu, 2014–2016 yılları arasında sürdürdüğü bu görevler sırasında, 7 Haziran seçimleri sonrasında 45 gün içinde hükûmetin kurulamamış olması üzerine cumhurbaşkanının TBMM seçimlerinin yenilenmesine karar vermesi üzerine ülkeyi 1 Kasım 2015'te yapılacak seçime kadar yönetmek üzere seçim hükûmeti başbakanı oldu. Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri lideri olduğu AK Parti tarihindeki en yüksek oy sayısı ile %49.4'lik oy oranını alarak tek başına iktidar olmak için gereken çoğunluğa ulaştı. Sonrasında Davutoğlu 64. hükûmeti kurarak başbakanlık görevine devam etti.
Ahmet Davutoğlu Başbakanlık görevini sürdürürken, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile arasında yaşanan itlafın ardından AK Parti'yi 22 Mayıs'ta yeni genel başkan seçimi yapması için olağanüstü kongreye çağırdı. Davutoğlu’nun partiden kopuşu ‘Pelikan grubu’nun etkisi olarak kamuoyunda geniş yer bulurken, çoğu kişi yaşanan çatışmada etkili olan bu ‘Pelikan’ grubunun kimler olduğunu aramakla meşguldü.
Gazeteci, yazar, akademisyen, siyasetçi birçok kişi kapsayan bu grup, genellikle sosyal medya mesajları ile yönlendirmeler ve kolektif bilinç oluşturma çabası içerisine girdi.
Davutoğlu’nun ayrılma kararının bir gün önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile gerçekleşen toplantı sırasında alındığı ifade edilmesine rağmen 22 Mayıs 2016 tarihinde cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan basın açıklamasında kendisinin başbakanlık görevinden istifa ettiği duyuruldu.
Aradan geçen sürede sessizliğe bürünen Ahmet Davutoğlu, kulislerde yer alan söylemlerin hemen akabinde 13 Aralık 2019’da Gelecek Partisi’ni kurdu ve Kurucu Genel Başkan olarak görev aldı.
Nisan 2020'de Şehir Üniversitesi'nin kapatılması kararı ise AK Parti ile Ahmet Davutoğlu arasındaki ipleri biraz daha gerdi.
Jinekolog Sare Davutoğlu ile evli ve dört çocuk babası olan Ahmet Davutoğlu; iyi derecede İngilizce, Almanca, Malayca ve Arapça bilmektedir.