Samiye Bahçeli ve Salih Bahçeli’nin oğlu olarak 1 Ocak 1948’de Osmaniye’nin Bahçe ilçesinde dünyaya gelen Devlet Bahçeli, yöresinde Fettahoğlu olarak bilinen geniş bir Türkmen ailesine mensuptur.
İlköğrenimini Osmaniye’de tamamlayan Devlet Bahçeli, ortaöğrenimini İstanbul’da görmesinin ardından üniversite eğitimini Ankara İktisadi ve Ticari Bilimler Akademisinde tamamlamıştır.
1972 yılında Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi ve bağlı yüksekokullarda İktisat Bölümü asistanı olarak görev yapan Devlet Bahçeli, aynı zamanda Ülkücü Maliyeciler ve İktisatçılar Derneği'nin kurucularından, Üniversite Akademi ve Yüksekokullar Asistanları Derneği'nin (ÜMİD-BİR) kurucularından ve genel başkanı olarak görev almıştır.
Kısa adıyla ÜNAY olarak bilinen Üniversite Akademi ve Yüksekokulları asistanlığı kurdu ve başkanlık görevini üstlenen Devlet Bahçeli, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde iktisat doktorası yaptıktan sonra ve aynı üniversitenin İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Politikasında Ana Bilim Dalı'nda 1987 yılına kadar öğretim üyeliği görevini sürdürmüştür.
Siyasi hayatının erken dönemlerinde Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi genel başkanı Alparslan Türkeş'in seminerlerine gitmeye başlamıştır. 1967 yılında Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisinde öğrenci iken Ülkü Ocakları Kurucusu ve yöneticisi olarak görev alan Bahçeli, 1970-1971 yıllarında Türkiye Millî Talebe Federasyonu Genel Sekreterliği görevlerinde bulunmuştur.
1980 Darbesi’nin ardından cezaevine giren Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve Ülkücü kuruluşların yöneticileri ile mensuplarının davaların savunulması için çalışmalar yürüten Bahçeli, MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş tarafından göreve çağrılması üzerine, 17 Nisan 1987 tarihinde üniversitesindeki öğretim üyeliği görevinden istifa ederek parti çalışmalarına katılmıştır.
19 Nisan 1987 tarihinde yapılan Milliyetçi Çalışma Partisi (MÇP) Büyük Kurultayı'nda parti yönetimine seçilen Bahçeli, Genel Sekreterlik görevine getirilmiştir.
MÇP ve MHP'nin yönetim kadrolarındaki görevi uzun yıllardır sürdüren Bahçeli, çeşitli zamanlarda Genel Sekreterlik, Genel Başkan Yardımcılığı, Merkez Yürütme Kurulu Üyeliği, Merkez Karar Kurulu Üyeliği, Genel Başkan Başdanışmanlığı görevlerinde bulunmuştur.
Milliyetçi Hareket Partisi genel başkanı Alparslan Türkeş'in 4 Nisan 1997'de geçirdiği kalp krizi sonucu Ankara'da vefat etmesinin ardından Bahçeli, 18 Mayıs 1997 tarihinde gerçekleştirilen 1997 Milliyetçi Hareket Partisi Olağanüstü Kongresi'nde Tuğrul Türkeş ile yarışmış, 1193 delegeden 697 oy alarak yeni genel başkan seçilmiştir.
1999 yılından itibaren seçimlerinden birinci sırada çıkan Devlet Bahçeli, 28 Mayıs 1999 - 18 Kasım 2002 tarihleri arasında Bülent Ecevit hükümetinde Başbakan Yardımcısı olarak görev almıştır.
6 Temmuz 1997 tarihli 5'nci Olağanüstü Kongre sonrasında MHP Genel Başkanı görevini üstlenmiştir. 05 Kasım 2000, 12 Ekim 2003, 19 Kasım 2006, 8 Kasım 2009 ve 4 Kasım 2012 tarihlerindeki MHP Olağan Büyük Kongreleri'nde tekrar Genel Başkan seçilmiştir
