Irak’ın kuzeyi, İran’ın kuzeybatısı, Suriye’nin kuzeydoğusu ve Türkiye’nin doğu-güneydoğu bölgelerinde hakimiyet kurmak isteyen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüttür.
İlk olarak Diyarbakır’ın Lice ilçesinde düzenlenen toplantıda okunan ‘Kuruluş Bildirgesi’ ile örgütlenen PKK, gerilla eğitimleri için çeşitli Ortadoğu ülkelerinde askeri kamplar kurmuş, burada militanlar yetiştirmiştir.
1974 yılında Abdullah Öcalan öncülüğünde kurulan PKK, belirledikleri bölgelere hâkim olabilmek için asker, sivil ve yerel hedeflere saldırılar düzenlemiştir. Bu saldırılar yoğunluklu olarak Türkiye’nin doğu ve güneydoğu bölgelerinde düzenlenirken üs olarak Kuzey Irak’ta bulunan Kandil Dağı kullanılmıştır.
PKK; NATO, Avrupa Birliği ülkeleri, Japonya, Kanada, Kazakistan, Avustralya, Amerika Birleşik Devletleri, Suriye, İran, Irak, Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerinin de aralarında bulunduğu çeşitli ülke ve uluslararası kuruluşlar tarafından terör örgütü olarak tanımlanmıştır. Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Tunus, Suudi Arabistan, İsviçre, Rusya ve Ukrayna PKK’yı terör örgütü olarak kabul etmeyen ülkelerin bazılarıdır.
Şehir çatışmaları, bölge halkının göçe zorlanması ve terör faaliyetlerinin yoğun olarak sürdürüldüğü 1978 – 1980 yılları arasında, Başkan olarak Abdullah Öcalan, Başkan Yardımcısı olarak Cemil Bayık, Yürütme kurulu başkanı olarak Şahin Dönmez, Asker sorumlusu Mehmet Karasungur, İstihbarat sorumlusu olarak Mazlum Doğan, Yürütme kurulu üyesi olarak Mehmet Hayri Durmuş, Yürütme kurulu üyesi olarak Abdullah Öcalan’ın eşi Kesire Yıldırım belirlendiği iddialar arasındadır.
İlk eylemini 15 Ağustos 1984’te gerçekleştiren PKK, Siirt’in Eruh ilçesinde bir polis karakoluna saldırmış, bir jandarma eri şehit olmuş altı er ve üç sivil de saldırıda yaralanmıştır.
PKK’nın Türkiye içerisindeki saldırıları 1993 yılında doruk noktasına ulaşmış ve 24 Mayıs 1993’te PKK militanları Bingöl – Elazığ karayolunu keserek, eğitimlerini tamamlamalarının ardından görev yerlerine sevk edilen 33 eri kurşuna dizmiştir. PKK'lılar, 13 er, bir polis ve 8 vatandaşı da kaçırmıştır.
Olayın ardından düzenlenen operasyonda 10 PKK’lı öldürülmüş, kaçırılanlar da kurtarılmıştır.
İkinci büyük katliamını Başbağlar’da gerçekleştiren PKK, 100’e yakın militanın Kemaliye’nin Başbağlar Köyü’nde sivilleri kurşuna dizmesi üzerine, Abdullah Öcalan olaydan haberi olmadığını iddia etmiştir.
1996 yılında ise ilk canlı bomba eylemini gerçekleştiren PKK, bunun için bir kadın militan seçti. Zilan kod adlı PKK’lı kadın militan Zeynep Kınacı’nın Tunceli’de vücuduna sardığı bombayı patlatması üzerine ikisi astsubay, toplam 6 asker hayatını kaybetti. Bu olayın ardından birçok PKK’lı kadın militan bombalı eylem gerçekleştirdi.
Türkiye’deki kanlı eylemlerinde otuz beş bin kişinin ölümüne, 355 bin kişinin bulunduğu bölgelerden göç etmesine neden olan Abdullah Öcalan komutasındaki PKK, 1998 yılında Abdullah Öcalan’ın Kenya’da yakalanarak Türkiye’ye getirilmesinin ardından uzun bir süre Kandil’e çekilmiştir.
1999 yılında, Ankara 2 Numaralı Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılanan Abdullah Öcalan, “PKK'nın 140 ayrı ülkeden destek gördüğünü ve eğer idam edilirse pek çok kan döküleceğini, canı bağışlanırsa çatışmaları bitirmeye çalışacağını” söyleyerek, Türk vatandaşı olduğunu, Türkiye Cumhuriyeti Devletini ve onun ceza kanununu tanıdığını ve savunmasının hukuki değil siyasi olacağını mahkemede beyan etmiştir.
Tutuklanarak İmralı cezaevine gönderilen Öcalan, o günden bu yana İmralı’da özel bir koğuşta tutuklu bulunmaktadır.
Fakat Abdullah Öcalan’ın tutuklu bulunması PKK eylemlerini sonlandırmamış, 1999’dan 2002 yılına kadar eylemlerine devam eden PKK, ‘çözüm süreci’nde silah bıraktığını iddia etse de, Hendek operasyonu ve Şırnak çatışmalarına neden olan eylemleri ile Türkiye içerisinde varlığını devam ettirmiştir.
Suriye’nin kuzeyinde YPG/PYD yapılanması ile varlık sürdüren PKK, Kandil Dağı’nda militanlarına askeri eğitim vermeyi sürdürmektedir.
PKK, 2000’li yıllarından başından bu yana ayrıca Avrupa ülkeleri, Avrupa Parlamentosu vb. kurumlarda kendisine ait siyasi partiler tarafından temsil edilerek saldırılarına destek görmektedir.
