Suudi Arabistan ile Suriye arasındaki buzlar eriyor: Riyad ile Şam karşılıklı normalleşme adımları atıyor

Arap ülkeleri, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile normalleşme yolunda ilerliyor. Bu ülkelerden biri de Suudi Arabistan. Riyad, Suriye’deki diplomatik misyonunu yeniden açtı. Riyad’ın Suriye’yi Arap Birliği’ne geri getirme konularındaki çabaları da olumlu sonuç verdi. Yarın Arap liderleri, Arap Birliği çatısı altında düzenlenecek 32. Arap Zirvesi'nde yeniden bir araya gelecek. Riyad zirveye Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı da davet etti.

18/05/2023 19:00 Güncelleme: 10/06/2024 14:26

Suudi Arabistan ile Suriye normalleşiyor. Uzun zamandır ikili ilişkileri kopuk olan ve diplomatik düzeyde görüşmeler gerçekleştirmeyen Riyad ile Şam arasındaki buzlar eriyor.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan’ın 18 Şubat’ta Münih Güvenlik Konferansı’nda Suriye’yi tecrit etmenin sonuç getirmediğini söylemesi, Riyad'ın yaklaşımındaki önemli bir kırılma olarak yorumlanmıştı.

Bakan Ferhan, Münih’te düzenlenen güvenlik konferansında yaptığı açıklamada, Arap dünyasında Suriye'yi izole etmenin işe yaramadığını söyleyerek, mültecilerin geri dönüşü de dahil olmak üzere en azından insani meselelerin ele alınması için bir noktada Şam ile diyalog kurulması gerektiği konusunda görüş birliği oluşmaya başladığını aktarmıştı.

6 Şubat’ta yaşanan depremler ise iki ülke arasındaki normalleşme sürecine hız kazandırmıştı. İki ülke, uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele etmek ve Suriye'nin Arap Birliği’ne dönüşünü kolaylaştırmak için iş birliği yapma konusunda anlaşmıştı.

Geçtiğimiz nisan ayında da Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan, Suriye’nin başkenti Şam’a gitmişti.

Faysal bin Ferhan’ın ziyareti bir Suudi Bakanın iç savaşın başlamasından bu yana Suriye’ye ilk ziyareti olmuştu.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada; bin Ferhan’ın, Beşar Esad ile görüşmesinde, “Suriye’nin toprak bütünlüğü, Arap kimliği, güven ve istikrarını korumak üzere ülkedeki krize siyasi çözüm bulmaya ilişkin çabaların” ele alındığı aktarılmıştı.

Bin Ferhan ile Esad görüşmesinde, Suriye krizinin tüm yansımalarını sona erdirecek kapsamlı bir siyasi çözümün adımlarının konuşulduğu bildirildi.

Açıklamada söz konusu kapsamlı çözümle “ülkenin ulusal çıkarlarını sağlamayı, Suriye’yi Arap eksenine geri getirmeyi ve Arap bölgesinde doğal rolünü yeniden almayı” hedeflediğine işaret edildi.

Ayrıca bin Ferhan’ın görüşmede, insani yardımların Suriye’deki tüm bölgelere ulaştırılması ve Suriyeli mültecilerin ülkelerine geri dönmeleri için gerekli koşullarını sağlanmasının önemine dikkat çektiği aktarıldı.

RİYAD İLE ŞAM ARASINDAKİ DİPLOMATİK İLİŞKİLER YENİDEN BAŞLADI

10 Mayıs’ta Suudi Arabistan, Suriye’deki diplomatik misyonunun yeniden faaliyete başladığını duyurdu.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, "Suudi Arabistan, Suriye'deki diplomatik misyonunun çalışmalarına yeniden başlaması kararı aldı" denildi.

Açıklamada, bunun kardeşlik bağlarının güçlendirilmesi ve bölgede güvenlik ve istikrarın teşvik edilmesi için alındığı belirtildi.

Geçtiğimiz günlerde de Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a Arap Birliği’nin Cidde'de 19 Mayıs'ta düzenlenecek 32. zirvesine katılımı için davetiye gönderdi.

Davetiye Esad'a, Suudi Arabistan'ın Ürdün Büyükelçisi Nayef bin Bender el Sudeyri tarafından iletildi.

Suriye medyası, Esad’ın Kral Selman’a daveti için minnetlerini sunduğunu ve yapılacak zirvenin Araplar arasındaki iş birliğini güçlendireceğini ifade ettiğini duyurdu.

ZİRVE ÖNCESİ DIŞİŞLERİ BAKANLARI BİR ARAYA GELDİ

Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA’nın haberine göre, Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde 19 Mayıs'ta düzenlenmesi beklenen 32. Arap Birliği Liderler Zirvesi için bakanlar düzeyindeki hazırlık toplantısının oturum aralarında Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan ile Suriyeli mevkidaşı Faysal el-Mikdad bir araya geldi.

Dün gerçekleşen görüşmede, Suriye krizindeki ve bölgedeki son gelişmelerin yanı sıra ortak konular ele alındı.

İkili ayrıca, 32. Arap Birliği Liderler Zirvesi için bakanlar düzeyindeki hazırlık toplantısının gündemindeki konular hakkında görüş alışverişinde bulundu.

Suriye devlet haber ajansı SANA’nın aktardığına göre, Suriye Dışişleri Bakanı Mikdad, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, "Suriye ve Suudi Arabistan ilerleme kararı aldı ve geri dönüş yok" dedi.

Bakan Mikdad ayrıca, “Arap Zirvesi hazırlıkları dahil tüm konuları görüştük. Bu konuda bugüne kadar yapılan her şeyden memnunuz. İki ülke arasındaki ikili ilişkilerin Suriye ve Suudi Arabistan halklarının hak ettiği düzeyde olması yönünde iki ülke liderlerinden direktifler vardır. Her iki ülkede iki büyükelçilik açılması konusunu da görüştük; iki büyükelçiliğin açılması için Suriye ve Suudi Arabistan gerekli tüm kolaylıkları sağlayacak" ifadelerini kullandı.

Suudi Arabistan, ABD ile tarihi müttefikliğini sona erdirmese de geliştirdiği "ortakları çeşitlendirme" stratejisiyle yönünü Asya'dan yana çevirdi.

İran ile diplomatik ilişkilerini yeniden başlatan Suudi Arabistan, Şam ile de normalleşiyor.

Suudi Arabistan Beşar Esad ile normalleşme yolunda ilerleyerek bölgedeki çıkarlarını korumaya çalışıyor.

Suudi Arabistan, petrole “bağımlı” ekonomisini yeniden yapılandırmayı ve gelirleri çeşitlendirmeyi hedefliyor. Suudi Arabistan yönetimi ayrıca, Riyad’ı ABD'ye daha az bağımlı hale getirmeye çalışıyor.

Suudi Arabistan ile İran'ın diplomatik ilişkileri yeniden kurması İsrail'de hükümet ile muhalefet cephesini birbirine düşürürken, Riyad-Şam yakınlaşması da ABD’nin tepkisini çekiyor.

Orta Doğu diplomasisinden dışlanan Washington ise Arap müttefiklerini yaptırımla tehdit ediyor.

Suriye Suudi Arabistan Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Beşar Esad Muhammed Bin Selman İsrail