Tayland’daki seçimlerde halk, ordu destekli hükümeti bozguna uğrattı

Tayland halkı, 14 Mayıs’ta milletvekili seçimleri için sandık başına gitti. Tayland’ın iki ana muhalefet partisi, İleri Hareket Partisi (MFP) ile Taylandlılar İçin Partisi (PTP) seçimlerde ordu destekli hükümeti bozguna uğrattıktan sonra iktidar koalisyonu kurma konusunda anlaştı.

16/05/2023 19:00 Güncelleme: 10/06/2024 14:26

Tayland'da eski Başbakan Taksin Şinavatra, yolsuzluk ve krala saygısızlıkla suçlanarak, askeri darbeyle 2006'da görevinden uzaklaştırılmıştı.

Taksin Şinavatra’nın kardeşi Yingluk Şinavatra, 2011'de seçimle iktidara gelmiş ancak Yingluk’u "ağabeyinin kuklası" olmakla suçlayarak istifasını isteyenlerin ayaklanmasının bastırılamaması üzerine, Tayland ordusu 22 Mayıs 2014'te yönetime el koymuştu.

O dönem Tayland Kraliyet Ordusu Komutanı olan Prayut Chan-o-cha, 2014-2019 yıllarında ülkeyi yöneten askeri hükümetin başbakanı olmuştu.

Prayut, Mart 2019'da yapılan seçimlere cunta destekli Palang Pracharath (Halkın Gücü) Partisinin adayı olarak girmiş, seçimlerin ardından seçilmiş milletvekillerinin oluşturduğu Temsilciler Meclisi ile cunta tarafından atanan askerlerden oluşan Senato'nun ortak oylamasıyla yeniden başbakanlık görevine getirilmişti.

500 kişilik Temsilciler Meclisinin 400 üyesi her bir seçim bölgesinde oy çokluğu, diğer 100 üye ise ayrı bir oylamayla belirleniyor. Cunta tarafından atanan askerlerden oluşan 250 üyeli Senato ve 500 üyeli Temsilciler Meclisi, ortak oturumla başbakanı seçiyor.

Tayland’da başbakanı göreve parlamento atıyor. 500 sandalyeli parlamentonun yanı sıra Tayland ordusu tarafından atanan 250 sandalyeli Senato’nun etkisi ise oldukça fazla.

2019 yılında yapılan seçimlerde Pheu Thai zaferini ilan ederek 136 sandalye kazansa da cuntanın yönetimindeki Palang Pracharath Partisi’nin lideri Prayut Chan-o-cha başbakan olarak atanmıştı. Chan-o-cha 500’e karşı 444 oy ile istediği sonucu elde etmişti.

Geçtiğimiz mart ayında ise Tayland Kralı Maha Vajiralongkorn, mayıs genel seçimleri öncesi parlamentoyu feshetti.

Kral Vajiralongkorn'un fesih kararı, Temsilciler Meclisinin 4 yıllık görev süresinin dolmasına birkaç gün kala geldi.

TAYLAND HALKI SANDIK BAŞINDA

14 Mayıs’ta Tayland halkı, genel seçimler için sandık başına gitti. Bu, 2020 yılında ülke çapında yapılan ve gençlerin ön saflarda yer aldığı geniş çaplı protestolardan sonra yapılan ilk genel seçim oldu.

2020 yılındaki protestolarda darbeden sonra iktidara gelen başbakanın görevden alınması ve monarşinin etkisi ve zenginliğinin sınırlandırılması talep edilmişti.

14 Mayıs’ta, 66 milyondan fazla nüfusa sahip ülkede 52 milyon seçmen, 400 seçim bölgesinde sandığa gitti.

Tayland Seçim Kurulu verilerine göre, yapılan seçimler sonucunda sandıkların yüzde 99’u açıldı.

Parlamento seçimlerini Pita Limjaroenrat’ın Pheu Thai Partisi (Tayland İleri Hareket) 151 sandalye ile birinci sırada, eski Başbakan Taksin Şinavatra’nın Pheu Thai (Taylandlılar İçin) Partisi ise 141 sandalye ile ikinci sırada tamamladı.

Seçimi birinci sırada bitiren partinin lideri Pita Limjaroenrat, “Hepimiz aynı hayallere ve umutlara sahibiz. Sevgili Tayland'ımızın daha iyi olabileceğine inanıyoruz. Tayland'ın politika tarihini hep birlikte tekrar yazacağız” dedi.

BAŞBAKAN CHAN SONUÇLARI BEKLEMEDEN AYRILDI

Tayland’da 2014 yılında askeri darbe ile iktidara gelen ve o zamandan bu yana ülkede başbakanlık görevini yürüten cunta lideri 69 yaşındaki Prayut Chan-o-cha, geçen yıl kurulan ve yeni üyesi olduğu Birleşik Tayland Halk Partisi (UTN) ile katılma kararı almıştı.

Başbakan Chan-o-cha, seçim sonuçlarının tamamlanmasını beklemeden binadan ayrılırken, parti kurucusu Pirapan Salirathavibhaga yaptığı açıklamada, her türlü sonuca saygı duyduklarını ve seçim sonuçlarını kaybetmeleri halinde Prayut Chan-o-cha’nın partide göreve devam edeceğini söyledi.

MUHALEFET KOALİSYON İÇİN ANLAŞTI

Tayland’ın iki ana muhalefet partisi Başbakan Prayut Chan-o-cha hükümetini bozguna uğrattıktan sonra iktidar koalisyonu kurma konusunda anlaştı.

Tayland’da düzenlenen genel seçimlerin ardından yeni hükümeti kuracak 308 temsilciden oluşan koalisyona İleri Hareket Partisi ile Taylandlılar İçin Partisi liderlik edecek.

Euronews’in aktardığına göre; Pita Limjaroenrat, 308 temsilciden oluşan yeni koalisyon hükümetinin kurulduğunu; buna Tayland İleri Hareket ile Taylandlılar için Partisi’nin liderlik edeceğini söyledi.

Limjaroenrat, Taylandlılar için Partisi lideri Paetongtarn Shinawatra ile istişarelerde bulunduğunu, kendi partileri haricinde diğer küçük partiler Palang Prachachat Partisi, Thai Sang Thai Partisi ve Liberal Thai Partisinin de koalisyonda yer alacağını açıkladı.

Tayland’da bir adayın başbakan olabilmesi için 500 sandalyeli Temsilciler Meclisi ve 250 üyeli Senato’nun ortak oturumunda 376 alması gerekiyor.

Tayland’da katılım oranının yüzde 75 olduğu seçimlerin ardından, koalisyona liderlik eden İleri Hareket Partisi’nin 115, Taylandlılar için Partisi’nin ise 111 temsilcisi bulunuyor. 308 temsilciden oluşan koalisyondaki kalan koltukları ise diğer 3 parti paylaşıyor.

Partiler arasında bir anlaşmazlık çıkmazsa yeni başbakanın 42 yaşındaki Pita Limjaroenrat olacağı öngörülüyor.

Pita Limjaroenrat ile birlikte başbakanlığın en büyük adaylarından olan Paetongtarn, seçilmesi halinde ise Şinavatra ailesinden başbakanlık görevini yürüten dördüncü kişi olacak.

Türkiye