Ankara-Kahire hattında Libya sorunu büyüyor!

2013 yılında yaşanan siyasi darbenin ardından Türkiye ile Mısır arasında ilişkiler kopmuştu. Ankara hükümeti, Abdulfettah es-Sisi tarafından yapılan siyasi darbeye sert tepki göstermiş, devrilen Muhammed Mursi’ye desteğini açıklamıştı. 

Mısır, Libya sınırında tampon bölge oluşturacakDünya

İki ülke uzun yıllar boyunca Doğu Akdeniz, Libya ve Müslüman Kardeşler konularında sorun yaşadı. Kahire, Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin haklarını görmezlikten gelen Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi gibi ülkelerle birlikte hareket etti. İsrail, BAE ve Suudi Arabistan ve İtalya gibi ülkelerle de iş birliğini güçlendiren Mısır; bölgede Türkiye karşıtı faaliyetlerde bulundu.

2021 yılında Kahire hükümetinden gelen bir hamle ile birlikte iki ülke arasında diplomatik temaslar yeniden başladı. Mısır, Doğu Akdeniz’de deniz yetki alanlarının belirlenmesine ilişkin yayımladığı haritada, Ankara’nın bölgedeki tezlerine destek verdi. Bu haritanın yayımlanmasının ardından Yunanistan ve GKRY gibi ülkeler, Kahire hükümeti ile diplomatik temaslarını daha da yoğunlaştırdı. 

Türkiye ve Mısır’dan ilişkilerin normalleşmesi yönünde olumlu açıklamalar gelirken; iki ülkenin dışişleri bakanlığı heyetleri, ilk önce Kahire’de, daha sonra ise Ankara’da görüşmeler gerçekleştirdi. 

ŞÜKRÜ: “TÜRKİYE İLE NORMALLEŞME GÖRÜŞMELERİNİ DURDURDUK”

Geçtiğimiz ay Türkiye ile Libya arasında hidrokarbon alanında mutabakat muhtırası imzalanmıştı. Söz konusu anlaşma, Mısır ve Yunanistan tarafından sert tepki görmüştü. Mısır ve Yunanistan Dışişleri Bakanları Kahire’de bir araya gelmiş, Türkiye’ye karşı sert açıklamalarda bulunmuştu.

Türkiye-Mısır normalleşmesi bölgeyi nasıl etkiler?Analiz

Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Türkiye’nin Libya ile imzaladığı anlaşmanın “yasa dışı” olduğunu öne sürmüş ve buna karşı her türlü hukuki yola başvuracaklarını belirtmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Semih Şükrü ise Libya’da iki ayrı yönetim olduğunu vurgulamış, Trablus hükümetinin böyle bir anlaşmayı imzalama yetkisinin olmadığını ileri sürmüştü.

Mısır Dışişleri Bakanı Şükrü, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada ise Türkiye ile temaslara son verildiğini söyledi. El Arabiya kanalına konuşan Mısırlı bakan, Türkiye ile geçen sene başlayan ilişkileri normalleştirmeye yönelik görüşmelerin, “Ankara hükümetinin Libya’da attığı adımlar nedeniyle” iki oturum sonrası sona erdiğini kaydetti.

Mısır Ordusu, Yunanistan ve bazı Arap ülkeleri ile birlikte tatbikat başlattıDünya

Ankara ile Kahire arasında görüşmelerde ilerleme sağlanmasına karşın; diplomatik ilişkilerin yeniden normalleşmesi ve karşılıklı büyükelçi atanması konusunda bir karar alınamadığı bildirildi. 

TÜRKİYE ile MISIR, LİBYA’DA ANLAŞAMIYOR

Libya’da 2011 yılında Muammer Kaddafi’nin devrilmesinden bu yana iç savaş ve siyasi kriz devam ediyor. Trablus başta olmak üzere ülkenin bir kısmı Ulusal Birlik Hükümeti tarafından yönetiliyor. Tobruk merkezli General Hafter yönetimi ise ülkenin büyük bir kısmını kontrol ediyor. 

Uzun yıllardır Ulusal Birlik Hükümeti’ni destekleyen Türkiye, Birleşmiş Milletler’in de UBH’Yİ meşru olarak gördüğüne dikkat çekiyor. Ankara hükümeti, General Hafter’i “darbeci” olarak nitelendiriyor. Mısır, BAE, Suudi Arabistan, Fransa ve Yunanistan gibi ülkeler ise General Hafter yönetimi ile yakın ilişkilere sahip.

Türkiye, Libya seçimlerinde Dibeybe’nin yanındaAnaliz

Şubat 2021’de Abdulhamid Dibeybe’nin UBH’de başbakanlık koltuğuna oturmasının ardından Libya’da dengeler değişti. Avrupa ve Körfez ülkelerinin yanı sıra Mısır da Dibeybe yönetimi ile diplomatik temaslara başladı. Türkiye, Libya’daki pozisyonunu korurken; Mısır ise hem Tobruk hem de Trablus yönetimleriyle diyalog kurdu. 

Libya’da Aralık 2021’de gerçekleştirilmesi planlanan devlet başkanlığı ve parlamento seçimleri bir türlü yapılamadı. Abdulhamid Dibeybe, Fethi Başağa, General Hafter, Akile Salih ve Seyfülislam Kaddafi gibi önde gelen isimler, söz konusu seçimler için adaylığını açıklamıştı. Libya Yüksek Seçim Komisyonu tarafından seçimlerin sürekli ertelenmesi, ülkede yeni bir siyasi kriz başlattı.

Geçtiğimiz Mayıs ayında Tobruk’taki Temsilciler Meclisi, Fethi Başağa’yı başbakan olarak seçtiğini duyurdu. Bunun üzerine Trablus’taki Dibeybe yönetimi, Başağa’nın başbakan olmasının meşru olmadığını açıkladı. Dibeybe, BM tarafından UBH’nin meşru olarak görüldüğünü vurgularken, Başağa’nın başbakanlığını tanımadığını söyledi.

İki yönetimli bir yapının ortaya çıkması sonrası Mısır, Tobruk’taki Temsilciler Meclisi ile daha yakın ilişkiler kurdu. Dibeybe yönetimi ile de temaslarını sürdüren Kahire hükümeti, UBH’nin Müslüman Kardeşler’e yakınlığı nedeniyle Tobruk’taki Temsilciler Meclisi’nin tüm ülkeyi yönetmesini istiyor. 

Türkiye ile Libya arasında geçtiğimiz ay hidrokarbon alanında bir anlaşma imzalandı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, konu hakkında yaptığı açıklamada, “Hidrokarbon anlaşması hem karada hem denizde ve yetki alanlarımızda kazan-kazan anlayışıyla Türk ile Libya firmalarının birlikte araştırma, sondaj gibi iş birliğine gitmesini hedefliyor” ifadelerini kullanmıştı.

Kahire hükümeti, Türkiye’nin Libya’daki UBH hükümeti ile kurduğu yakın ilişkilerden rahatsız. Mısır, Türkiye’nin Libya’da attığı adımları kendi güvenliği için bir tehdit olarak görüyor. Tobruk’taki Temsilciler Meclisi ile iş birliğini güçlendirmeye çalışan Mısır, Müslüman Kardeşler’e yakın Dibeybe yönetiminin ise tasfiye edilmesini istiyor.

Kahire hükümeti; Yunanistan, GKRY ve İsrail gibi ülkeleri de Libya konusunda yanına çekmeye çalışıyor. Türkiye ise bir taraftan Libya’daki UBH hükümeti ile yakın ilişkilerini sürdürürken, bir taraftan da ilişkilerinde sorun yaşadığı Orta Doğu ve Körfez ülkeleriyle normalleşme sürecini devam ettirmek istiyor. 

Dibeybe: “Darbelerle iktidarı ele geçirme günleri geride kaldı”Dünya