Türkiye-Katar görüşmesinde masada Doğu Akdeniz var…

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Katar’ın başkenti Doha’ya gitmeden önce havaalanında gazetecilere açıklamalarda bulundu. Katar ile yeni anlaşmalar imzalanacağını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugüne kadar iki ülke arasında siyasi, askeri, ekonomik ve kültürel olmak üzere 69 belge imzalandığına dikkat çekti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Körfez’deki diğer ülkelerle de iş birliğimizi geliştirmeye çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

Türkiye, Katar ve ABD üçgeni: Körfez'deki uzlaşmanın kazananı kim?Dünya

Ayrıca Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bölgenin en güçlü ülkelerinden biri olan Katar ile attığımız adımlar bunun nişanesidir. Rakamlar ufak rakamlar değildir. Türk işadamlarına yönelik Katar’ın yaklaşımı çok çok yüksek rakamlardır. Katar’daki işlerin tutarı yaklaşık 15 milyar tutarındadır” şeklinde konuştu.  

Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman el-Sani ise Türkiye-Katar Yüksek Stratejik Komitesi’nin 7. Toplantısı’nda 12 yeni anlaşmaya imza atılmasının beklendiğini dile getirdi. Es-Sani, Katar’ın Türkiye’deki yatırımlarının büyük ve olumlu olduğuna dikkat çekerken, Türkiye’deki ekonomik durum hakkında, “Bu kriz geçici bir krizdir ve inşallah aşılacaktır” ifadelerini kullandı.

DOĞU AKDENİZ’DE GERGİNLİK YAŞANDI

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyareti öncesi Katar’ın savaş uçaklarının eğitim amaçlı Türkiye’de konuşlandırılmasının ve hava sahasını kullanmasının önünü açan yeni bir anlaşma imzalandı. Ancak iki ülke arasında geçtiğimiz günlerde Doğu Akdeniz’de gerginlik yaşandı.

Ziyaret öncesi Doha’ya giden Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Katar Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Halid bin Muhammed el Atiyye ile bir araya geldi. Türk üssüne de bir ziyaret gerçekleştiren Akar, “Katar ile burada yaptığımız çalışmalar üçüncü ülkelere karşı değil, ülkelerimizi, milletlerimizi, haklarımızı savunmak, caydırıcılık gücümüzü en üst seviyeye çıkarmak içindir” şeklinde konuştu.

Türkiye ile Yunanistan arasında gerginlik yeniden artabilir mi?Dünya

Akar’ın ziyaretinden birkaç gün önce Katar Petrolleri ve ExxonMobil ortaklığının Doğu Akdeniz’de Kıbrıs Cumhuriyeti ile anlaşarak beş numaralı parselde hidrokarbon arama faaliyetine başlayacağı yönünde haberler gündeme gelmişti.

Beş numaralı parsel, Türkiye’nin kendi kıta sahanlığı kabul ettiği bölgelerden biri. Bu nedenle iki ülke arasında söz konusu bölge için ihtilaf bulunuyor. Konu hakkında açıklamalarda bulunan Türkiye Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tanju Bilgiç, 2 Aralık’ta yaptığı konuşmada, “Söz konusu ruhsat sahasının bir bölümü Türkiye’nin doğu Akdeniz’deki kıta sahanlığını ihlal ediyor. Türkiye, hiçbir yabancı ülkenin, şirketin veya geminin deniz yetki alanlarımızda izinsiz olarak hidrokarbon arama faaliyetlerinde bulunmasına, bundan önce olduğu gibi bundan sonra da asla fırsat vermeyecek, ülkemizin ve KKTC’nin haklarını kararlılıkla savunmaya devam edecektir” açıklamalarında bulunmuştu.

Katar Petrolleri ile ExxenMobil ortaklığı 2017 yılında 10 numaralı parselde doğalgaz ruhsatı almış ve Kasım 2018’de faaliyette bulunmaya başlamıştı. O dönem 10 numaralı parselin ihtilaflı bir bölgeye girmemesi nedeniyle iki ülke arasında büyük bir sorun yaşanmamıştı.

Katar ile Türkiye'nin ekonomik ilişkisiDünya

Geçen hafta iki ülke arasında askeri bir anlaşma imzalanmıştı. Bu anlaşmaya göre, TBMM Dışişleri Komisyonu’nda onaylanan anlaşmaya göre Katar Hava Kuvvetlerine ait savaş uçakları eğitim için Türkiye’deki havaalanlarını kullanabilecek, Katarlı pilotlar da Türkiye’de eğitim alacak ve Türk hava sahasını kullanacak.  

Anlaşma hakkında açıklamalarda bulunan Dışişleri Bakan Yardımcısı Yavuz Selim Kıran, Katar’dan aynı anda en fazla 36 savaş uçağının ve 250 askeri personelin Türkiye’de konuşlanabileceğini, muharip görev görmeyeceklerini, uçakların her türlü faaliyeti için Genelkurmay Başkanlığı başta olmak üzere ilgili makamlardan onay alınacağını kaydetti.

TÜRKİYE ile KATAR, KÖRFEZ ile NORMALLEŞİYOR

Türkiye ile Katar arasındaki müttefiklik ilişkisi her geçen gün gelişiyor. Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri başta olmak üzere Körfez ülkeleri, 2017 yılında Katar ile diplomatik tüm ilişkileri kesme kararı almıştı. Türkiye, Körfez’in Katar’a yönelik ambargolarına tepki gösterirken, Doha’nın yanında yer aldı. Bu süreç içerisinde Türkiye-Körfez ilişkilerinde de büyük sorunlar yaşandı. Ancak Türkiye, Körfez ülkelerinin tüm eleştirilerine rağmen Katar ile siyasi, ekonomik ve askeri ilişkilerini güçlendirmeye devam etti.

Bugün gelinen noktada ise; Türkiye ile Katar, Körfez ülkeleriyle ilişkilerinde yeniden normalleşiyor. Ocak 2021’de Körfez ülkeleri ile Katar arasındaki diplomatik kriz sona ererken, liderler sık sık bir araya geldi.

Türkiye’nin de başta Suudi Arabistan ve BAE olmak üzere Körfez ülkeleriyle normalleşme süreci devam ediyor. 24 Kasım’da BAE Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed al Nahyan Ankara’ya gelmiş, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmesinin ardından önemli mesajlar vermişti. İki ülke arasında ekonomik iş birliğinin güçlenmesi ve yeni ticaret anlaşmaları gündemde.

Önümüzdeki dönemde Türkiye ile Katar’ın, Körfez ile özellikle yeni ekonomik ve ticari anlaşmalar imzalaması ve ilişkileri daha da güçlendirmesi bekleniyor. Söz konusu normalleşmelerle Orta Doğu yeniden şekillenirken, özellikle Doğu Akdeniz konusunda yeni senaryoların gündeme gelmesi öngörülüyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Katar ziyaretinde ele alınacak konulardan birinin de Doğu Akdeniz olması bekleniyor. İlerleyen dönemde Katar’ın Türkiye karşıtı cephe ile faaliyetlerinin artması halinde iki ülke arasındaki sorun büyüyebilir. Katar’ın Yunanistan, ABD ve GKRY gibi ülkelerle ortak hareket etmesi; Türkiye ile siyasi ve ekonomik ilişkilerini olumsuz etkileyebilir.

Türkiye-Katar ilişkileri gelişiyorDünya