Türkiye-Yunanistan ilişkileri NATO Zirvesi'nin ardından yeniden şekillenecek

Litvanya’nın Vilnius kentinde düzenlenecek NATO Zirvesi için zaman daraldı. AB liderleri arasında göç konusunda karara varılamamasının ardından Kiryakos Miçotakis’in göçmen krizi ve Türkiye açıklamaları gündem oldu. Göç krizi sürerken Ege'de mülteci botunun batmasıyla gözler zirvede bir araya gelecek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Miçotakis’e çevrildi.

03/07/2023 20:30 Güncelleme: 10/06/2024 14:25

NATO Zirvesi öncesi Brüksel’de toplanan Avrupa Birliği liderlerinin gündem maddelerinden olan göç krizinde, Polonya ve Macaristan’ın itirazları nedeniyle ortak paydada buluşulamamıştı.

Geçtiğimiz haftalarda Yunanistan açıklarında batan ve 500’den fazla kişinin can kaybına yol açan göçmen teknesinin ardından Yunanistan, mülteci sorununda çareyi Türkiye’de aramaya başladı.

AB Liderler Zirvesi sonrası basın açıklaması yapan Kiryakos Miçotakis, düzensiz göçmen sorununu çözmenin en önemli unsurunun göçmen kaçakçılarıyla mücadele olduğunu savundu.

Miçotakis; göç zirvesini, “Polonya ve Macaristan’ın diğer devletlerle iş birliği yapmayı reddetmesi nedeniyle maalesef herhangi bir sonuca varamadığımız uzun ve zorlu bir toplantıydı” şeklinde özetleyerek ibreyi Türkiye’ye çevirdi.

TÜRKİYE İSTERSE MÜTTEFİK OLABİLİRİZ

Miçotakis, son zamanlarda Türk makamlarıyla daha iyi bir iş birliği içinde olduğunu vurgulayarak “Türkiye müttefikimiz olmalı” ifadelerini kullandı.

Kendisinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesinin dışında, iki ülkenin dışişleri bakanları arasında görüşmeler olabileceğini belirtti.

Miçotakis sözlerine şöyle devam etti: "Geçmişte de temaslar vardı. Bu temasların sık sık olması iyidir. (Göçmen sorunu ile) mücadelede Türkiye'nin gerçekten de iyi bir müttefik olduğunu ortaya koyabiliriz. Tabii kendisi de isterse."

Yunan basını göç konusunda ortak hareket etme söylemlerinin Türkiye-Yunanistan ilişkilerindeki yeni dönem başlangıcı olacağına işaret ederek gündemde geniş yer verdi.

ERT News, Liberal, The Toc gibi medya kuruluşları iki liderin diplomatik ilişkilerinin olumlu seyrettiğini yazdı.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN TEPKİ GÖSTERMİŞTİ

Miçotakis, 2022'nin mayıs ayında ABD Kongresi'ndeki konuşmasında isim vermeden Türkiye'nin Yunan hava sahasını ihlal ettiğini iddia etmişti.

Yunan lider, "Sadece ortak stratejik öncelikleri değil, aynı zamanda ortak değerleri de paylaştığınız müttefiklerle çalışmanız önemlidir" sözlerini sarf etmiş ve Cumhurbaşkanı Erdoğan tepki göstermişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Miçotakis'in Kongre konuşmasının ardından yaptığı açıklamada, "Kendisiyle görüşme yapmayı asla da kabul etmiyorum. Çünkü biz sözünde duracak onurlu siyasetçilerle yola gideriz. Bundan sonrasını kendisi düşünsün. Kimlerle görüşecekse, kimlere nerede nasıl üsler kurduracaksa kurdursun. Biz bize yeteriz, kendimize yeteriz. F-16'lar konusunda da herhalde ABD Miçotakis'in ağzına bakarak karar vermeyecektir” ifadelerini kullanmıştı.

Vilnius'taki görüşme, 2023'te seçim kazanan iki liderin girdiği polemikten sonra ilk görüşmesi olacak.

Yunan basınından In.gr Erdoğan-Miçotakis görüşmesinden beklenen sonucu şöyle belirtti:

1- İki ülke ve iki lider arasındaki iletişim kanallarının tamamen yeniden kurulması,

2-Politika diyaloğunun yoğunlaştırılması, güven artırıcı önlemler ve göç gibi konularda iş birliğinin geliştirilmesi,

3- Türkiye ve Yunanistan arasındaki kilit konular için adım adım yol haritası çizilmesi, yanlış eylemlerden kaçınma moratoryumunun sürdürülmesi.

ABD, BOĞAZ’DAKİ HAKLARI İHLAL ETMEYE Mİ ÇALIŞIYOR?

Miçotakis'in açıklamasından sonra Yunanistan'ın önemli gazetelerinden Kathimerini, 'Boğazlar için Çift Adlandırma-ABD Formülü' başlıklı bir haber yayımladı.

Habere göre; NATO'nun bölgesel planlarındaki karışıklığı gidermek için İstanbul ve Çanakkale Boğazlarının isimlerinin değişmesini isteyen heyetin Brüksel'e geldiği belirtildi.

Kaynaklara göre, ABD; Boğazlar için çift isim verilmesini ve haritalardaki temel isimlerin kaldırılmasını istedi.

ABD'nin bu önerisiyle birlikte Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin de adının haritada değişmesi ve koordinatlarla tarif edilmesi talep edildi.

Yunan yetkili makamlardan konuya ilişkin resmi bir açıklama henüz gelmedi. Vilnius’ta gerçekleşecek Cumhurbaşkanı Erdoğan-Miçotakis görüşmesinde konunun gündeme gelmesi halinde olumlu seyreden Yunanistan ilişkilerinin gerileceği düşünülüyor.

1936’da imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile Türkiye’nin elde ettiği haklar, Yunanistan ilişkilerinde kırmızı çizgiler arasında yer alıyor.

ABD’nin taleplerine karşılık Yunan lider Miçotakis’in boğazlar konusunda talepkâr olmayacağı ve özellikle deprem sonrası olumlu ilerleyen ilişkileri seyrin dışına çıkarmaması bekleniyor.

Yunanistan, deprem sonrası “yanınızdayız” mesajını ilk veren ülkelerden biri olarak yazılı ve sözlü desteğini iletmişti.

İki halk arasında psikolojik olarak empati kurduğunu söyleyen Miçotakis, “Bunu değerlendirmek borcumuzdur, kişisel olarak borcumdur" ifadelerini kullanmıştı.

Türk halkı ile Yunan halkını ayıran hiçbir şey olmadığının altını çizen Yunan lider, “Biz komşu ülkeleriz, sorunlarımızı barışçıl bir şekilde çözmeyi öğrenmeliyiz” diyerek ikili ilişkilerde diplomasinin önemini vurguladı.

Miçotakis aynı zamanda depremin büyük bir yıkıma yol açtığını, ancak Türk-Yunan ilişkilerinin yeniden tanımlanması için bir fırsat olduğunu belirtmişti.

Avrupa’da Türkiye’ye aktif destek sağlanması gerektiğini vurgulayan ilk ülke olduklarını söyleyen Yunan lider, göç konusunda da Avrupa Birliği’nin Türkiye’ye maddi destek sağlaması gerektiğini savunuyor.

NATO müttefiki iki ülkenin bölgede ortak hareket etmesi ve barışın devamlılığı Yunanistan açısından da büyük önem arz ediyor.

Türkiye NATO Recep Tayyip Erdoğan Yunanistan