Yunanistan'da sandıktan parçalı bir sonuç çıktı

Yunanistan’da 21 Mayıs Pazar günü genel seçimler gerçekleşti. Miçotakis’in Nea Dimokratia partisi seçimleri ilk sırada tamamlamasına karşın Meclis’te bir çoğunluk oluşturamadı. Hükûmet liderinin veya devlet başkanının direkt olarak halk tarafından belirlenmediği ülkede, ND’nin zaferi tek başına hükûmet olmasına yetmezken, karar vericiler koalisyon kurulması ya da yeni bir oylamaya gidilmesi arasında karar verecek.

22/05/2023 17:00 Güncelleme: 05/05/2024 18:35

Komşu ülke Yunanistan, Türkiye’den bir hafta sonra sandık başına gitti. Dün gerçekleştirilen seçimlerde oyların yüzde 99’undan fazlası sayıldı.

Seçim sonuçlarına göre, yüzde 41’e yakın oy toplamayı başaran Nea Dimokratia’nın, Tempi tren kazası ve dinleme skandalı gibi skandallar dolayısıyla oy kaybettiği öngörülüyordu.

2023 yılında düzenlenen anketlere göre, ND’nin oy oranı yüzde 35 seviyelerine kadar inmiş, en büyük rakibi olan Syriza partisinin oy oranları ise yüzde 30’lara kadar yükselmişti.

Ancak ana muhalefet partisi Syriza, seçimlerde beklenen başarıyı gösteremeyerek oyların yalnızca yüzde 20’sini alabildi.

Seçim barajından ötürü onlarca partinin katıldığı seçimde Meclis'e yalnızca 5 parti girebildi. ND ve Syriza dışında PASOK, Yunan Komünist Partisi ve Yunan Çözümü partileri, 300 sandalyelik mecliste yer almaya hak kazandı.

Bu seçim, Başbakan Miçotakis’in Devlet Başkanı Katerina Sakellaropoulou’ya yaptığı parlamentonun dağılması başvurusunun onaylanmasıyla gelmişti.

KOALİSYON KURULUR MU?

Seçimlerde mutlak çoğunluğun sağlanamaması, hükûmetin kurulması için geriye iki yol bırakıyor. İlk seçenek, meclise giren beş partinin koalisyon oluşturma yoluna giderek bir hükûmet kurması. İkinci seçenek ise koalisyon kurulmasının reddedilmesi ve Yunan halkının haziran ayında tekrar sandık başına gitmesi.

Seçimlerin ardından ND lideri Başbakan Kiryakos Miçotakis, koalisyona sıcak bakmadığına ilişkin açıklamalarıyla gündeme geldi.

Miçotakis, zafer konuşmasında, “Halk, çoğunluk hükümeti ve Nea Dimokratia tarafından başkalarının yardımı olmadan yönetilen bir Yunanistan seçeneğini tercih etmiştir” dedi.

Bir koalisyon kurulması için Devlet Başkanı Sakellaropoulou, en başarılı üç partiye üç günlük bir süre tanıyacak. Bu süre içinde fikir birliğine varılmaması hâlinde, seçimler ikinci tura sarkacak.

İkinci tura kadar olan süreçte ülkenin idare edilmesi için geçici bir hükûmet kurulacak. Haziran ayında düzenlenecek ikinci tur seçimlerinde ise bir partinin tek başına hükûmet kurabilmesi için yüzde 37-38 bandında oy alması gerekecek.

Miçotakis, partisinin yüzde 41’e kadar oy potansiyeli olduğuna ilk elden tanıklık etti. Seçim yasası nedeniyle ikinci turda tek başına iktidar olabileceğini de bilen Başbakan, elinde gördüğü gücü farklı partiler ve kişilerle bölüşmek istemiyor.

MİÇOTAKİS’İN GALİBİYETİNİ NE GETİRDİ?

Her ne kadar salt çoğunluğu elde edemeyip resmî olarak seçimlerde galibiyet elde edememiş olsa da seçmenin yüzde 40’ından fazlasının onayını almış olmak her siyasetçi ve parti için bir zaferdir.

Son bir yılda adı birkaç kriz ve skandalla anılan Miçotakis gibi siyasetçiler için ise bu tarz bir başarının önemi daha fazla.

Dinleme skandalı, Tempi tren kazası, medya skandalı gibi birden fazla skandala adı karışan ve çok fazla tepki çeken Miçotakis ile ND’nin, ciddi oy kayıpları yaşayacağı düşünülüyordu.

Ancak bu tahminlerin gerçekle örtüşmediği seçimlerde ortaya çıktı. Adının bu denli skandallara karışması bile, Miçotakis’in ekonomideki başarısını gölgeleyemedi.

Uzun bir süredir borç sorunlarıyla mücadele eden Yunanistan, Miçotakis’in döneminde IMF’e olan borçlarının geri kalan yaklaşık 2 milyar dolarlık kısmını takvimin iki yıl ilerisinde ödedi.

Bunun yanında koronavirüs kısıtlamaları sürecinde ciddi zorluklar çeken Yunan ekonomisi, 2022 yılını yüzde 5.9 büyüme ile kapattı.

Bu süreçte işsizlik ve enflasyon da düştü. Atina’nın başarısı, 2023 için büyüme tahminlerinin AB ortalamasının iki katına çıkmasını sağladı.

Muhafazakâr yönetimin bu ekonomik başarısına rağmen, yaşam giderlerinin çok yüksek olması ve vatandaşların temel tüketim malzemelerine erişimi hâlâ kısıtlı.

Euronews’a konuşan Yunan vatandaşlar, eskiye göre daha az tükettiklerini ve sadece gıda alışverişi yapabildiklerini belirtiyor. Enflasyonu oy verirken temel kriter olarak göreceklerini belirten seçmenler, görünüşe göre Miçotakis’in ekonomi politikasından memnunlar.

Yunanistan